Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BALDIR VE BACAK EDEBİYATI VE NEŞRİYAT
Ruh hastaları ile yeni girdikleri bulûğ çağının buhranlarını geçiren gençleri istismâr için bir aşk romanı çerçevesi içinde cinsî münasebetleri hayasız çıplaklıkla nakleden ve İstanbulda gizlice basılmış, el altından satılmış, ahlâk zabıtası tarafından şiddetle takip edilmiş eserler vardır ki asrımız başında bunlardan dillere destan olanlar “Kaymak Tabağı” ile “Zambak”, romanlarıdır. Ender Ele geçen matbu nüshalarından meraklıları el yazısı ile teksir etmişler, böylelikle meşrutiyet devri gençliği arasında bu isi eseri okumayan kalmamıştır. Bu çeşid eserlerden bir kısmı da ruh hastası kalemlerden, iktibas edilmiş duygu ve arzuların boşaltılması eseri olarak çıkmıştır. Bu arada hakikî veya muhayyel bir takım otobiyografiler de yazılmıştır ki her zaman her yerde olduğu gibi bizde de basılması yasak vesikalar arasında kalacaklardır, eğer bir umumî kütübhaneye intikal edebilirlerse ancak ruh hekimlerine gösterilebileceklerdir. Bu konuda bizde matbaanın henüz tesis edilmediği devirlerden itibaren yazılagelmiş “Bahnâme” leri de hatırlamak lâzımdır (B. : Bahnâme).
Bizim Ansiklopedimizin bu maddesinde tesbit etmek istediğimiz edebiyat ve neşriyat, yukarıda bahsettiğimiz eserlerden daha masum yazı ve resim yayınlarıdır. Yine ruh hastaları ile blûğ çağı buhranındaki gençleri istismar için ...
⇓ Read more...
Ruh hastaları ile yeni girdikleri bulûğ çağının buhranlarını geçiren gençleri istismâr için bir aşk romanı çerçevesi içinde cinsî münasebetleri hayasız çıplaklıkla nakleden ve İstanbulda gizlice basılmış, el altından satılmış, ahlâk zabıtası tarafından şiddetle takip edilmiş eserler vardır ki asrımız başında bunlardan dillere destan olanlar “Kaymak Tabağı” ile “Zambak”, romanlarıdır. Ender Ele geçen matbu nüshalarından meraklıları el yazısı ile teksir etmişler, böylelikle meşrutiyet devri gençliği arasında bu isi eseri okumayan kalmamıştır. Bu çeşid eserlerden bir kısmı da ruh hastası kalemlerden, iktibas edilmiş duygu ve arzuların boşaltılması eseri olarak çıkmıştır. Bu arada hakikî veya muhayyel bir takım otobiyografiler de yazılmıştır ki her zaman her yerde olduğu gibi bizde de basılması yasak vesikalar arasında kalacaklardır, eğer bir umumî kütübhaneye intikal edebilirlerse ancak ruh hekimlerine gösterilebileceklerdir. Bu konuda bizde matbaanın henüz tesis edilmediği devirlerden itibaren yazılagelmiş “Bahnâme” leri de hatırlamak lâzımdır (B. : Bahnâme).
Bizim Ansiklopedimizin bu maddesinde tesbit etmek istediğimiz edebiyat ve neşriyat, yukarıda bahsettiğimiz eserlerden daha masum yazı ve resim yayınlarıdır. Yine ruh hastaları ile blûğ çağı buhranındaki gençleri istismar için gösterilmiş çirkin basın faaliyetidir; ahlâk zabıtası ile Müddei Umumînin yapacağı takibata karşı maskelenmiş bir takım mecmualar, kitabçıklardır. Mecmualar arasında “Piliç” ve “Bıldırcın” ilk hâtıra gelenlerdir.
Sadece en mahrem noktalar küçücük siyah bir bandaj ile kapatılmış çırılçıplak kadın resimlerinin bir mecmuaya aşırı rağbet sağlıyacağı düşünülerek yapılan bu neşriyat karşısında Türk ahlâk zabıtası kayıtsız kalmamakla beraber cemiyetimiz an’aneleri daha kuvvetli baskı olmuştur.
Bu yayınları idare edenler umdukları rağbeti görememişlerdir. Günlük gazetelerimizin magazin sahifelerinde büyük kıt’ada verilen nîm üryan, mayolu kadın artist resimleri ve güzellik kraliçeleri resimleri de, öyle zannediyoruz ki bir gazetenin bin nüshası içinden ancak birinde yosmaları alâka ile temaşa eden gözler bulunabilmiştir.
Batı Avrupada ve Amerikada pek büyük bir rağbet sağlamış olan “Pin - Up” lar, hattâ elli iki tane açık saçık güzel güzel kızın iskambil kâğıdlarının arkalarını süsleyerek oyuncuların elinde gül koncası destesi halinde toplandığı halde bizde idhal malı olarak kalmışlardır. Onları çizecek ressamlarımız ve basacak matbaalarımız vardır; fakat “Pin - Up” larla yatak odasının duvarlarını süsleyecek masum zevke sahib bekâr delikanlı evinde müstakil yatak odasına sahip değildir, sahip olanları da odasını dilediği gibi süsleme istiklâline sahib değildir. Sair bekâr uşaklarına gelince, onlar da duvara resim asma zevkinden mahrumdurlar. Çoğunun da cünbüşleri başka vadilerdedir.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040307
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, page 1986
See Also Note
B. : Bahnâme
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.