Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
BALAT SİNAGON’U VAK’ASI
1918 senesinde müterakenin imzasından sonra Çanakkale Boğazının açılması ve İtilâf Devletleri donanmalarının İstanbula gelmesi üzerine, o zamana kadar İstanbulda yaşamış bir kaç ecnebi mûsevînin siyonizm propagandası yapmak için teşkil ettikleri altı kişilik bir komitenin tahriki ile çıkmış çirkin bir seçim reddi vak’asıdır. pek namuslu liderlere sahip İstanbul mûsevîlerinin sağlam şuuru ile bu çirkin kundakçılık akim kaldı.
Daha mütarekenin ilk kara günlerinden itibaren İstanbulda münteşir mûsevî gazetelerinden “El Tiyempo” ve “El Telgrafo” ile bir mizah gazetesi olan “El Cogeton” vatan vazifesi yolunda İstanbulun milliyetperver Türk gazeteleri yanında yer almışlardı.
O sırada İstanbul Hahambaşısı bulunan Nahom Efendi ise, Türk câimasına bağlılığını, kendi cemaitinden bihsederken “Türkler Mûsevîler” diyerek göstermiş bir zat idi.
Mahut komite evvelâ Hahambaşıyı düşürmek ve hahamhâneyi ellerine geçirmek için İstanbulun en fakir, en cahil, her yönden acınacak zavallılarını âlet olarak kullandılar, bunları da Balatda buldular. Bir cumartesi günü, çoğu yalınayak, palaspâreler içinde Balat gariblerinden mürekkep bir kalabalık hahamhâneye giderek Nahom Efendi aleyhinde nümayiş yaptılar. Hahamhâne bu nümayişi bir iclâf yaygarası kabul ederek hattâ kendilerine hitap etmeğe tenezzül etme...
⇓ Devamını okuyunuz...
1918 senesinde müterakenin imzasından sonra Çanakkale Boğazının açılması ve İtilâf Devletleri donanmalarının İstanbula gelmesi üzerine, o zamana kadar İstanbulda yaşamış bir kaç ecnebi mûsevînin siyonizm propagandası yapmak için teşkil ettikleri altı kişilik bir komitenin tahriki ile çıkmış çirkin bir seçim reddi vak’asıdır. pek namuslu liderlere sahip İstanbul mûsevîlerinin sağlam şuuru ile bu çirkin kundakçılık akim kaldı.
Daha mütarekenin ilk kara günlerinden itibaren İstanbulda münteşir mûsevî gazetelerinden “El Tiyempo” ve “El Telgrafo” ile bir mizah gazetesi olan “El Cogeton” vatan vazifesi yolunda İstanbulun milliyetperver Türk gazeteleri yanında yer almışlardı.
O sırada İstanbul Hahambaşısı bulunan Nahom Efendi ise, Türk câimasına bağlılığını, kendi cemaitinden bihsederken “Türkler Mûsevîler” diyerek göstermiş bir zat idi.
Mahut komite evvelâ Hahambaşıyı düşürmek ve hahamhâneyi ellerine geçirmek için İstanbulun en fakir, en cahil, her yönden acınacak zavallılarını âlet olarak kullandılar, bunları da Balatda buldular. Bir cumartesi günü, çoğu yalınayak, palaspâreler içinde Balat gariblerinden mürekkep bir kalabalık hahamhâneye giderek Nahom Efendi aleyhinde nümayiş yaptılar. Hahamhâne bu nümayişi bir iclâf yaygarası kabul ederek hattâ kendilerine hitap etmeğe tenezzül etmedi.
Son Osmanlı Mebusan meclisi için seçim hazırlığı yapılırken, İstanbul ermeni ve rumları bu seçime iştirâk etmemeğe, bu suretle Osmanlı tâbiiyetini red nümayişine karar vermişlerdi. Nahom Efendinin etrafında toplanmış mûsevîler bilâkis seçime bütün ciddiyetleriyle girmeğe karar verdiler; ve İstanbul sinagonlarında ırkdaş ve dindaşlarına, Türklere bu kara günlerde kardeşce yakınlığın bir vatan borcu olduğunu anlattılar. yukarıda adı geçen üç mûsevî gazetesi de neşriyatının mihrakını bu meselede topladı.
Siyonist komite, sokaklardan topladığı yarı çıplak, sefil ve perişan yirmi otuz çocuğa izci esvapları giydirerek seçime iştirâk aleyhinde gösterilere baş vurdular; “El Tiyempo”, “El Telgrafo” ve “El Cogeton” gazetelerinin sahiplerine müracaat ederek mûsevî matbuatının da diğer azınlıklar basını gibi Türk aleytarlığı yapmasını istediler, her üç gazetenin sahiplerinden de red cevabı aldılar. Tek alâka gördükleri muhit Balatın yoksulları oldu.
Yine bir cumartesi günü seçim meselesini konuşmak üzere Balat Sinagonuna giden iki hatib, mâbedi sureti mahsusada doldurmuş bir eclâf kalabalığı tarafından “İstemeyiz!..” vaveylâsı ile karşılaşdı; seçim işini konuşamadılar, fakat yaygaracılarla konuşdular.
— Neyi istemiyorsunuz?!..
Diye sordular. Ortaya istemediklerinin ne olduğunu bilen tek kişi çıkamadı; nihayet bir kadın cesaret edip:
— Neyi istemediğimizi bilmiyoruz!.. Bize böyle tenbih ettiler, bağırmaz iseniz size ekmek ve çocuklarınıza elbise vermiyeceğiz. dediler, biz fakiriz, açız, çıplağız, bağırıyoruz işte!.. dedi.
İstanbul mûsevîleri seçime iştirâk ettiler; Balat Mâbedi vak’ası siyonistlerin hezimeti ile mevzii bir çirkin hâdise olarak kaldı.
Bibl. : Avram Galanti, Türkler ve yahudiler.
Tema
Olay
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM040297
Tema
Olay
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 4, sayfalar 1974-1975
Bibliyografya Notu
Bibl. : Avram Galanti, Türkler ve yahudiler.
Tema
Olay
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.