Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BAHÂRİYE, BAHÂRİYE CADDESİ
Kadıköyünün mûtenâ bir semti ve en işlek caddelerinden biri olup semt ve cadde güzergâhı olarak üç mahalleyi ihtiva etmektedir.
1) Pekmezoğlu — Altıyoldaki Ağabey Hamamından başlıyarak Nailbey Sokağı ile yine Altıyoldan Kuşduli Caddesiyle Hasırcıbaşı Sokağı ve Kalfaoğlu Sokağı ile çevrilen saha olup çok eskiden Pekmezoğlu isiminde bir Ermeninin bağı ve bağçesini ihtiva ettiği ve bu arazinin bir kısmını Süavi Sokağındaki Ermeni Kilisesini yapmak üzere kiliseye vakfettiği ve parsellenerek satıldığı ve bu para ile kilisenin inşa olunduğu tesbit edilmiştir.
2) Cevizlik — Bu semtin Sokollu Sokağından, Hasırcıbaşı Sokağından ve Şâir Lâtifî Sokağından itibaren çevrelenmiş olup Bakla Tarlası sahasına kadar imtidad eder.
3) Sakızağacı — Bu semt, Yoğurtçu Parkı yokuşu caddesiyle Küçükmoda ve Bademaltı Sokaklarının çevresidir.
Eskiden bu semtte fazlasiyle Sakız ağaçları dikilmiş olduğundan bu namı almıştır. Hâlen Küçükmoda ve Modaburnunda bu cins Sakız ağaçlarına rast gelinmektedir. Bu ağaçların kökleri yayvan olduğundan toprağın kaymasına mâni olmaktadır.
Bahâriye Caddesindeki apartmanların bir çoklarında doktor ve dişçi muayenehaneleri mevcuttur.
Bu cadde üzerinde eski yapı evler bulunduğu gibi bir çok apartmanlar da yapılmış ve yapılmakta bulunmaktadır. Bilhassa Beş ...
⇓ Read more...
Kadıköyünün mûtenâ bir semti ve en işlek caddelerinden biri olup semt ve cadde güzergâhı olarak üç mahalleyi ihtiva etmektedir.
1) Pekmezoğlu — Altıyoldaki Ağabey Hamamından başlıyarak Nailbey Sokağı ile yine Altıyoldan Kuşduli Caddesiyle Hasırcıbaşı Sokağı ve Kalfaoğlu Sokağı ile çevrilen saha olup çok eskiden Pekmezoğlu isiminde bir Ermeninin bağı ve bağçesini ihtiva ettiği ve bu arazinin bir kısmını Süavi Sokağındaki Ermeni Kilisesini yapmak üzere kiliseye vakfettiği ve parsellenerek satıldığı ve bu para ile kilisenin inşa olunduğu tesbit edilmiştir.
2) Cevizlik — Bu semtin Sokollu Sokağından, Hasırcıbaşı Sokağından ve Şâir Lâtifî Sokağından itibaren çevrelenmiş olup Bakla Tarlası sahasına kadar imtidad eder.
3) Sakızağacı — Bu semt, Yoğurtçu Parkı yokuşu caddesiyle Küçükmoda ve Bademaltı Sokaklarının çevresidir.
Eskiden bu semtte fazlasiyle Sakız ağaçları dikilmiş olduğundan bu namı almıştır. Hâlen Küçükmoda ve Modaburnunda bu cins Sakız ağaçlarına rast gelinmektedir. Bu ağaçların kökleri yayvan olduğundan toprağın kaymasına mâni olmaktadır.
Bahâriye Caddesindeki apartmanların bir çoklarında doktor ve dişçi muayenehaneleri mevcuttur.
Bu cadde üzerinde eski yapı evler bulunduğu gibi bir çok apartmanlar da yapılmış ve yapılmakta bulunmaktadır. Bilhassa Beş Erve And Apartmanları zikre şayandır. Fakat semte hususiyet veren eski evlerdir.
Bu caddenin yüksekliği itibariyle havası güzel olup Bahâriye isminin konmasına sebep ise rivayete dayanmaktadır.
Bu semt eskiden bağlık ve bağçelik, konakların bağçeleri çiçeklerle süslenmiş olduğundan güzel havalarda halk mesire olarak buralara gelip eğlenirlermiş. Bu sebeple Bahâriye ismi konmuş imiş.
Bahâriye Caddesi Altıyoldan başlıyarak Küçükmodada ve Yoğurtçu Parkı yokuşunda hitam bulur.
Bu caddedeki binaların numaraları Altıyoldan başlar. Caddeyi kateden sokaklar hep amuddurlar.
Altıyolağzından itibaren ve sağı takip ederek Bahâriye Caddesine girelim.
İstanbul Elektrik ve Tramvay İdaresine aid tramvay kuvvet merkezi mevcut olup bağçesinde bir kaçtane çam ve akasya ağaçları var ise de bağçesi harab ve bakımsızdır.
Birinci sokak Kırtasiyeci Sokağı,: Bu sokağın başında Sebat Yorgan Evi mevcut olup, sahibi sanatkârane motiflerle süslü yorganlar dikmektedir. Bundan sonra sed üzerinde dört katlı ahşab evler var ise de bunlar eski yapılar olup cepheleri dardır. Sefertası gibi kat kattır. Bazılarının bodrumları dükkâna çevrilmiştir. Bundan sonra yedi katlı ve dar cepheli Marya Apartmanı göze çarpar. Bu evlerin bodrum katlarındaki dükkânlarda, elektrik, radyo tamircileri, kadın berberleri kuyumcu gibi sanatkârlar vardır.
İkinci Sokak Serasker Sokağı: Bu sokağın başında ahşab bir evin altında bakkaliyemsi bir dükkân mevcut olup caddenin işlek yeri, müşterisi boldur. İşleten bir Ermenidir. Diğer başında mühendis Zeki Beye aid apartman ve altında kadın berber dükkânı, elektrik malzemesi dükkânı ve eczahane vardır.
Buradan itibaren Nailbey Sokağına kadar hep Apartman ve altlarında bakkaliye, kunduracı, kadın berberi, saatçı tuhafiyeci dükkânları vardır.
Üçüncü Sokak Nailbey Sokağının başında büyük bir apartman dişçi Rahmi Beye aittir. Bundan sonra zarif evler gelir ve alt katları dükkâna çevrilmiştir. Kuru yemişci, mahallebici, sandövicci gibi esnaf işletmektedir. Altı katlı And ve yine altı katlı Beş Er Apartmanları vardır ki çok güzeldir. Beş Er Apartmanının alt katı Bahâriye Pasajı namını alır ve bu Pasajda, kuyumcu, kunduracı, mobilyeci, kadın Berberi, tuhafiyeci, terlikci ve sandövicci gibi esnaf vardır.
Dördüncü sokak: Saksıgülü sokağı, bu sokakta Hâle Sineması vardır. Evvelce Tiyatro olarak yapılmış ve Sinema revaç bulduktan sonra tadil edilerek sinemaya çevrilmiştir. Bu binaya Evkaf İdaresi ile Kadıköy çarşısı içinde bulunan Rum Kilisesi hak iddia etmektedirler. Ve hâlen dâva devam etmektedir.
Daha ileri gidildikte eski yapı evler vardır. Bu ufak marangoz dükkânı ve bir Kitabevi mevcut olup her türlü eser bulunmakta ve satılmaktadır. Adliye binasının karşısında bulunduklarından, kahveci, sandövicci ufak dükkânlar da vardır.
Bundan sonra kilise gelir. Bu kilisenin caddeye bakan duvarı eskiden çok yüksekti. Bilâhare yıktırılarak alçaltılmıştır.
Beşinci Sokak: Nisbiye Sokağı. Bu sokağın bir başında mezkûr kilise ve diğer başında bağçe içerisinde güzel bir ev vardır. Bu evde de eski Erkânı Harbiyei Umumiye Reisi Orgeneral Âsım Gündüz oturmakta idi. Bundan sonra Şâir Lâtifî Sokağına kadar olan binalar kısmen ahşab kârgir olup eski yapıdırlar.
Altıncı Sokak Şâir Lâtifî Sokağının bir kısmı: Burada üçgen şeklindeki arazide ahşap ve kârgir bir kaç tane bina vardır. Bu sokak asfalttır.
Yedinci Sokak: Yoğurtçu Parkı yokuşu sokağı Şâir Lâtifî Sokağını kateder. Ve Bahâriye Caddesi burada sağdan tamam olur.
Şimdi Altıyolağzından Bahâriye Caddesine soldan girelim: Kuşdili Caddesi ile Bahariye Caddesinin başlangıcında bir yeşil saha vardır ki çok evvel burada bir bina mevcut olup Belediye tarafından İstimlâk edilerek bina ve müştemilâtının yeri yeşil sahaya çevrilmiş ve güzel çamlar yetiştirilmiştir.
Yeşil sahaya bitişik birinci dükkân Ankara Pasta Salonu ve bağçesi vardır. Bu salonun sahibi Feridun Gez’dir. 1943 yılında yaptırmıştır. Feridun Gez Bey çok çalışkan, işinde titiz namuslu ve dürüst bir zat olup müşterilerini haddinden fazla memnun etmektedir. Bu sebeple bilhassa yazın dolup taşar, Ayrıca düğün ve nişan gibi cemiyetlerin sofra işlerini deruhte eder.
Birinci Sokak Ali Suavi Sokağı: Bu sokağın bir başında 1958 de yapılan bir apartmanın altında bir kunduracı ile kuyumcu dükkânı vardır. Diğer başında ahşab evin altında yine kuyumcu dükkânı vardır. Müstecirleri ermenidir. İleri gidildikte, eski evler mevcut olup alt katları dükkâna çevrilmiştir. pilakcı, terlikci, manifaturacı, kadın berberi dükkânları vardır.
İkinci Sokak Süleymanpaşa Sokağı bu sokağın başındaki ahşâb ev yıkılmış ve halen arsadır. Diğer başında küçük bir bina ve altında sandövicci ile tütüncü dükkânları var.
Bundan sonra apartmanlar gelir ve bunların altında da dükkânlar vardır. Bundan sonra Kadıköyünün meşhur Opera Sineması gelir ki 1938 senesi başında faaliyete geçmiştir. Sahibi Kadri Cemalî Sümer olup vefatından sonra ailesi Ayşe Sumer’e kalmıştır. Halen bu hanımın tasarrufundadır. 32 locası, 950 koltuk mevcut olub istiab haddi 1078 dir.
Sinemadan sonra eski yapı ve çok şirin binalar vardır. Bunlardan bir tanesi Mühendis Zeki Bey tarafından yıkılarak muazzam ve pasajlı bir apartman yapılmağa başlanmıştır.
Üçüncü Sokak Kalfaoğlu Sokağı: Bu sokağın bir başında bağçe içinde kârgir güzel bir bina vardır. Diğer başında Süreyya sineması vardır. Bu Sinemayı büyük zenginlerden ve iş adamlarından ve muazzam bağışları ile tanınmış emekli General Süreyya İlmen yaptırmıştır (B. : İlmen, General Süreyya). Dahilî tezyinatı güzeldir. Fakat koltukları çok eskidir. Paradi de dahil olmak üzere 866 koltuk 41 loca ki cem’an 1030 kişi istiab eder.
Ailesi Sürayya Adalet İlmen Hanım tarafından 1950 yılında Darüşşefakaya bağışlanmıştır. Lâle Filimcilik Şirketi tarafından işletilmekte olup üst kısmı evvelce düğün ve nişan törenlerine ayrılmış idi. 1959 yılı Aralık ayından itibaren Şehir Tiyatrosu buraya bir şûbe açmış ve faaliyete geçmiştir. 185 kişi istiab etmektedir.
Bağçesi mevcut olup yazın müsait havalarda bağçede sinema oynatılmaktadır.
İleri doğru devam olundukta eski binalar ve bağçeler vardır.
Dördüncü Sokak: Nevzemin Sokağı gelir ki bir başında güzel bir bina vardır. Diğer başında Kadıköyünün en eski hamamlarından temizliği ile meşhur Köçeoğlu Hamamı vardır. Pazar günleri hariç her sabah öğleye kadar kadınlaradır. Sahibi Agop Ayvaryan’dır.
Daha ileri gidilince bağçe içerisinde eski yapı kâgir bir bina vardır. Ondan sonra da Kadıköy Adliyesi gelir.
Bu bina evvelce Halkevi olarak yapılmıştır. İçinde bir Sinema salonu ve Kütüphanesi vardır. Bina Maliyeye devrolununca Üsküdar Adliyesi ile İcra Dairesi bu binaya taşınmışlardır. Salonu ise Yurt Sineması namı ile bir sinema salonu haline getirilmiştir. İstiab haddi 580 kişidir.
Beşinci Sokak Kuzukestanesi Sokağı : Bu sokağın her iki başında eski konaklar vardır. Daha ileri gidildikte Altıncı Sokak, Sokollu Sokağı: Bunun bir başında eski bir bina ve diğer başında da güzel bir apartman vardır. Burası geçildikten sonra yedinci sokak İleri Sokağı gelir ki bu sokağın içinde Kadıköy tapu sicil dairesi vardır. Daha ileri giderken büyük apartmanlara rastlanır. Şair Lâtifî Sokağına kadar bir sıra apartmandır.
Sekizinci Sokak Şair Lâtifî Sokağı: Devam olundukta eski sistem evlere rastlanır. Ve Yoğurtçu Parkı yokuşu caddesine dayanır. Bahâriye Caddesindeki binaların hemen % 60 nın Türk ve % 40 nın da Rum, Ermeni ve Musevîlere aid olduğu ve sekenesinin de % 70 nin Türk ve % 30 nun gayri müslim bulunduğu doğruya yakın tahmin edilmiştir.
Ermeniler, Rum ve Musevîlere nazaran ekseriyeti teşkil etmektedirler (Aralık 1959).
Tunççapa
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Tunççapa
Identifier
IAM040167
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, pages 1850-1853
See Also Note
B. : İlmen, General Süreyya
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.