Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BAĞÇELİ HAMAM
Beyoğlunda, İstiklâl Caddesinde, kendi adına nisbetle isimlendirilmiş sokak içindedir ki, külhan kapusu cadde üzerinde olup ekseriya kepengi inik olarak durur. Belediye Kütüphanesinde Muallim M. Cevdet merhumun vakıf kitapları arasında bulunan ve Birinci Mahmud devrinde tanzim edilmiş olan İstanbul hamamları üzerine bir defterde bu Bağçeli Hamam da bulunduğuna göre, yapı tarihi olarak Onyedinci asır sonları ile Onsekizinci Asır başları gösterilebilir. Karşısında, cadde üzerinde bulunan Hüseyinağa camii vakfiyesini tetkik imkân elde edilemedi, hamamın inşası camiin yapısına bağlanırsa Onaltıncı Asır sonlarına kadar gidilebilir. Hamamın yapısı müteaddit tamirlerle hayli değişmiş olacaktır, zira yapısından da inşa tarihi tahmin olunamadı. Yukarıda zikredilen defterde iki nefes müstahdemi olduğu kaydedilen bu tek hamam, Beyoğlu semtinin imarı bir asrı bile doldurmamış olduğuna göre, etrafı kabirlik bahçelik, müşterisi az bir hamam idi. Bu satırların yazıldığı sırada ise (1951), Bağçeli Hamam civarı nüfus kesafetinin fazla ve bekâr takımının da çok bulunduğu bir semt haline gelmişti; içinde, natır ve dellâk, yazın 8, kışın 10 - 12 kişi çalışmakta idi; canı sıkmıyacak kadar iş yapıyor demektir. Hamamı, İstanbul Ansiklopedisi adına gören Üsküdarlı Vâsıf Hoca aşağıdaki notları tevdi etmi...
⇓ Read more...
Beyoğlunda, İstiklâl Caddesinde, kendi adına nisbetle isimlendirilmiş sokak içindedir ki, külhan kapusu cadde üzerinde olup ekseriya kepengi inik olarak durur. Belediye Kütüphanesinde Muallim M. Cevdet merhumun vakıf kitapları arasında bulunan ve Birinci Mahmud devrinde tanzim edilmiş olan İstanbul hamamları üzerine bir defterde bu Bağçeli Hamam da bulunduğuna göre, yapı tarihi olarak Onyedinci asır sonları ile Onsekizinci Asır başları gösterilebilir. Karşısında, cadde üzerinde bulunan Hüseyinağa camii vakfiyesini tetkik imkân elde edilemedi, hamamın inşası camiin yapısına bağlanırsa Onaltıncı Asır sonlarına kadar gidilebilir. Hamamın yapısı müteaddit tamirlerle hayli değişmiş olacaktır, zira yapısından da inşa tarihi tahmin olunamadı. Yukarıda zikredilen defterde iki nefes müstahdemi olduğu kaydedilen bu tek hamam, Beyoğlu semtinin imarı bir asrı bile doldurmamış olduğuna göre, etrafı kabirlik bahçelik, müşterisi az bir hamam idi. Bu satırların yazıldığı sırada ise (1951), Bağçeli Hamam civarı nüfus kesafetinin fazla ve bekâr takımının da çok bulunduğu bir semt haline gelmişti; içinde, natır ve dellâk, yazın 8, kışın 10 - 12 kişi çalışmakta idi; canı sıkmıyacak kadar iş yapıyor demektir. Hamamı, İstanbul Ansiklopedisi adına gören Üsküdarlı Vâsıf Hoca aşağıdaki notları tevdi etmiştir: “1 kapu numarasını taşıyan Bağçeli Hamam, Vahan isminde bir Ermeninin tahtı isticarındadır. İkinci Abdülhamid devrinde Ragıp Paşa Rumeli Hanını yaptırırken hamamı da mülk edinmiştir, hâlen veresesinden Cemal Bey isminde bir zata ait imiş, Camekân kısmında sağlı sollu soyunma sofaları, üst katta da soyunma odaları vardır. Müşterilere, diğer hamamlarımızda olduğu gibi çamaşır koymak için bohça verilmeyip duvarlara muntazam askılar yapılmıştır. Soğukluğunun sağında iki temizlik hücresi, solunda da iki göz ayakyolu vardır. Asıl hamam kısmında ise, sağda iki halvet vardır, karşı duvar ve sol duvar boyunca da 9 kurnası bulunmaktadır, ortada mustatil şeklinde küçük bir göbek taşı vardır.”
Bağçeli Hamamın İstanbul tarihçesinde şirin bir hâtırası vardır: Rumî 1306 İkincikânununda (Milâdî 1890) Türkiyeye ilk defa olarak gelen Japon bahriyelilerine bu hamam tahsis edilmiş, Japon gemicileri, burada, izaz ve ikram görerek meccanen yıkanmışlardı.
Bu hamamın dış resmi, civarındaki binalar yüzünden yapılamadı; içerisinin resmini yapmak ve planını çizmek için gönderilen bir ressam - mimar arkadaşımıza da hamam sahibi müsaadede bulunmadı. Bir şehir kütüğünü tesbit ederken asîl ve necip feragatimizin karşılaştığı bu mânasız hoyratlığı bu kütüğe esefle kaydetmekten kendimizi alamadık.
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040109
Theme
Building
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, pages 1798-1799
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.