Bu satırların muharriri Ali Gencelinin büyük amcasıdır. 1275 Azerbaycanda Gencede doğmuştur. Babası Kara Hacı Mehmed idi. Bu sebepden ailenin eski soyadı “Mehmedof” veya “Mehmedzade” dir. Babası Gencenin eski bir ailesine mensup ve Gencenin Sofular mahallesinden idi. Bu Sofular mahallesi Timurlenkin Ankara muharebesinden sonra bir kısım Anadoluluları göçerdiğinde Şeyh Sadreddin Erdebilînin oğlu Derviş Alinin teşvikiyle Timur tarafından Gencede inşa edilip ve Ankaradan getirtilen Anadolu göçmenleri bu mahalleye yerleştirilmişlerdir. Kara Hacı Mehmed Beyin yedi oğlu ve iki kızı vardı. Oğulları Hacı Ali Rıza, Hacı Ali Asgar, Süleyman, Hacı Ali Ekber, Hacı Baba ve Neceftir. Hacı Babasının altıncı oğludur. Asıl adı dedesi Hacı Mehmed Hüseyin olduğundan Mehmed Hüseyindir. Fakat hürmeten küçüklüğünde babası tarafından baba denildiğinden Baba ismiyle şöhret bulmuş ve Mekkeye gittikten sonra da Hacı Babas ismi ile çağrılmış, asıl adı olan Mehmed Hüseyin unutulmuştur. İlk defa 1290 civarında İstanbula gelmiş bir müddet kalmış ve sonra Hacca gitmiştir. Kardeşi Necefle birlikte İstanbulda Yıldız Hanında ticaret hane açmış ve halı, ipekli kumaş ve çay ticaretiyle meşgul olmuştur. Bir müddet sonra İrana ve daha sonra Türkistana (Semerkand, Buhara ve Kâşgare) gitmiş ve oralardan İstanbula çay ...

Bu satırların muharriri Ali Gencelinin büyük amcasıdır. 1275 Azerbaycanda Gencede doğmuştur. Babası Kara Hacı Mehmed idi. Bu sebepden ailenin eski soyadı “Mehmedof” veya “Mehmedzade” dir. Babası Gencenin eski bir ailesine mensup ve Gencenin Sofular mahallesinden idi. Bu Sofular mahallesi Timurlenkin Ankara muharebesinden sonra bir kısım Anadoluluları göçerdiğinde Şeyh Sadreddin Erdebilînin oğlu Derviş Alinin teşvikiyle Timur tarafından Gencede inşa edilip ve Ankaradan getirtilen Anadolu göçmenleri bu mahalleye yerleştirilmişlerdir. Kara Hacı Mehmed Beyin yedi oğlu ve iki kızı vardı. Oğulları Hacı Ali Rıza, Hacı Ali Asgar, Süleyman, Hacı Ali Ekber, Hacı Baba ve Neceftir. Hacı Babasının altıncı oğludur. Asıl adı dedesi Hacı Mehmed Hüseyin olduğundan Mehmed Hüseyindir. Fakat hürmeten küçüklüğünde babası tarafından baba denildiğinden Baba ismiyle şöhret bulmuş ve Mekkeye gittikten sonra da Hacı Babas ismi ile çağrılmış, asıl adı olan Mehmed Hüseyin unutulmuştur. İlk defa 1290 civarında İstanbula gelmiş bir müddet kalmış ve sonra Hacca gitmiştir. Kardeşi Necefle birlikte İstanbulda Yıldız Hanında ticaret hane açmış ve halı, ipekli kumaş ve çay ticaretiyle meşgul olmuştur. Bir müddet sonra İrana ve daha sonra Türkistana (Semerkand, Buhara ve Kâşgare) gitmiş ve oralardan İstanbula çay ve Orta Asya halı ve Kumaşları getirmiştir. Daha sonra İrandan İstanbula halı getirtmiştir. Kardeşiyle birlikte İranda da bir ticarethane açarak işi genişletmişlerdir. Hacı Baba İstanbulda bulunmadığı zaman kardeşi Necef İstanbuldaki işlerine devam etmekte idi. Diğer kardeşleri ise o zaman vefat etmişlerdi. 1300 e doğru İstanbulda Yıldız Hanının büyük bir hissesini satın almışlardır. Bugün bu han bu ailededir. Hacı Baba zamanında İstanbulun tanınmış tüccarlarından olup bir kısım hayır binaları da yapmıştır. Üsküdarda Şemsipaşada satın aldıkları yalıda otururlardı. Hacı Babanın üç oğlu ve bir kızı vardı. Oğullarından Süleyman Mehmedzade ve Mehdi Mehmedzâde şimdi New Yorkta ve diğeri Mehmed Ali Mehmedzâde Yldız Hanı 5 numarada ticaretle meşguldürler. Mehmed Bey Robert Kollejden ve Michigan Üniversitesi Ziraat Fakültesinden mezundur. Halı üzerinde ihtisası vardır. İslâm Ansiklopedisinde halı maddesini bu zat yazmıştır. Tercüme eserleri de vardır. Hacı Baba ve kardeşleri halı sanatının inkişafı için çok çalışmış ve İranda bir halı fabrikası kurmuşlardır. Bu fabrika hâlen mevcut değildir. Ancak bu fabrikanın çıkarmış olduğu halıların her biri bir sanat eseri ve kıymetlidir. Fabrikanın yaptığı halıların çoğunun resimleri bir albümde toplanarak fabrikanın çalışma tarihi ile birlikte bu satırların muharririnin babası Hacı Cevat Genceli tarafından hazırlanmış ve bir nüshası Paris ve Londra müzesi halı mütehassısı Ordubadlı Abbas Ağanın teşvikiyle o müzeye hediye edilmiştir. Bu fabrika İstanbulda halı ticaretinin inkişafında büyük bir rol oynamıştır. Merhum Hacı Baba ömrünün sonuna doğru Tebrize giderek bu fabrikanın işleriyle bizzat meşgul olmuştur ve 1340 (1924) de Tebrizde vefat etmiştir. Ali Genceli