Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
AYİNEİ DEVRAN
Asrımızın hümorist şâiri merhum Halil Nihadın 1918 - 1924 hâdiselerinden bazılarını ve bu arada bu yılların İstanbul atmosferini tesbit eden bir eseri; 12X17 boyunda 214 sayfa olarak 1924 de İkbal Kütüphanesi tarafından basılmıştır. Eserin, kabına koyduğu:
Cilvei dehrin tecelliyatı gûna gûnunu
Görmek istersen eğer Ayinei deverana bak
beytiyle takdim eden Halil Nihad, bu kitapta elli yedi şiirini toplamıştır. “Muhavere” isimli şiirden öğreniliyor ki, “Ayinei devran” ın karikatürist Cem’in karikatürleriyle de tezyini düşünülmüş, fakat Cem’in ihmali, kararın tatbikinden sarfınazar ettirecek kadar uzamıştır:
Çekme gam, çekelim dem dedim
Sun bana peymane demadem dedim
Hem sen içip hem de sunarsan bana
Ben olurum başka bir âdem dedim
Cennete girmiş sayarım kendimi
Gitse rakip olsa cehennem dedim
Sarhoş olursak ne der âlem dedi
Şimdi umurumdamı âlem dedim
Aklını kim etti perişan dedi
Kûşei ebrudaki perçem dedim
Böyle değildin dedi vaktiyle sen
Devri zaman eyledi sersem dedim
Eşheri kimdir süaranın dedi
Miri mükerrem Ali Ekrem dedim
Çıktı mı Âyinei devran dedi
Resmini hâlâ yapacak Cem dedim
Âyinei devranda şairin temas ettiği İstanbul vakayiinden bazıları şunlardır :
Tramvaylarda kadınlara mahsus yeri ayıran perdelerin kalkması :
Tramvay perdesinden âkibet olduk halâs amma
Açılmaz p...
⇓ Devamını okuyunuz...
Asrımızın hümorist şâiri merhum Halil Nihadın 1918 - 1924 hâdiselerinden bazılarını ve bu arada bu yılların İstanbul atmosferini tesbit eden bir eseri; 12X17 boyunda 214 sayfa olarak 1924 de İkbal Kütüphanesi tarafından basılmıştır. Eserin, kabına koyduğu:
Cilvei dehrin tecelliyatı gûna gûnunu
Görmek istersen eğer Ayinei deverana bak
beytiyle takdim eden Halil Nihad, bu kitapta elli yedi şiirini toplamıştır. “Muhavere” isimli şiirden öğreniliyor ki, “Ayinei devran” ın karikatürist Cem’in karikatürleriyle de tezyini düşünülmüş, fakat Cem’in ihmali, kararın tatbikinden sarfınazar ettirecek kadar uzamıştır:
Çekme gam, çekelim dem dedim
Sun bana peymane demadem dedim
Hem sen içip hem de sunarsan bana
Ben olurum başka bir âdem dedim
Cennete girmiş sayarım kendimi
Gitse rakip olsa cehennem dedim
Sarhoş olursak ne der âlem dedi
Şimdi umurumdamı âlem dedim
Aklını kim etti perişan dedi
Kûşei ebrudaki perçem dedim
Böyle değildin dedi vaktiyle sen
Devri zaman eyledi sersem dedim
Eşheri kimdir süaranın dedi
Miri mükerrem Ali Ekrem dedim
Çıktı mı Âyinei devran dedi
Resmini hâlâ yapacak Cem dedim
Âyinei devranda şairin temas ettiği İstanbul vakayiinden bazıları şunlardır :
Tramvaylarda kadınlara mahsus yeri ayıran perdelerin kalkması :
Tramvay perdesinden âkibet olduk halâs amma
Açılmaz perdei çeşmi ibret yâ Resulallah.
(Naati Şerif)
Büyük zaferden sonra Beyoğlunun hali hakkında :
Korkudan şapka inip başlara fesler kondu
Oldu başlarda nazar boncuğu şapkayi vatan
(Kasidei Vatan)
Bebek hakkında :
Atladık Sirkeciden sandala bir cum’a günü
Hârelenmişti o gün sinei deryayı vatan
Giderek doğruca sahil boyu çıktık Bebeğe
Böyle pek az bulunur câyi ferahzayi vatan
(Kasidei Vatan)
Köprü müruriyesi hakkında :
Geçirmez köprüden almaksızın resmi müruriye
Düşünmez başkasını aslâ emanet Resulallah
(Naati Şerif)
İçki yasağı hakkında :
Bugün imâl ve istimâli işret menolunmuştur
Fakat terkos suyundan boldur işret yâ Resulallah
(Naati Şerif)
İşgal yıllarında yahudilerin Türk Dostluğu hakkında :
Türkü incitmedi evlâdı Beni İsrail
Bence yaptırmalıdır onlara havrayi vatan
(Kasidei Vatan)
Yangınlar hakkında :
O kadar yandı ki yer kalmadı artık yanacak
Bozulup kaldı sokaklarda tulumbayi vatan
(Kasidei Vatan)
Cumhuriyetin ilânı hakkında :
Gece İstanbul ahalisi sayarken yıldız
Doğdu başlarda o dem ahteri Cumhuriyet
(Cumhuriyetname)
Şehremanetinin halka odun - kömür dağıtması hakkında :
Yok Emanetten odun yahut kömür ümit eden
Bunca yıldır milletin sırtında gömlek kalmadı
(Kalmadı)
Kalmaz şitaye karşı fakirin dilinde gam
Bol bol odun kömür verecek Şehremaneti
(Nedimin kafiyesiyle)
Geçti yaz eyyamı dehrin mevsimi sermâsıdır
Hükmeden dillerde artık hep kömür sevdasıdır
Bin vagon gelmiş bu yıl duydum Emanet namına
Sanmayın ama bu söz bir şairin hülyasıdır
(Kış derdi)
Maaş alamıyan muallimlerin, memurların ve fakir halkın acıklı halleri hakkında:
Ne sefalet çekiyor zümrei ehli tâlim
İçemez kahvede bir kahve veyâ çâyi vatan
Ne kadar aileler var ki sokaklarda yatar
Çaresiz oldu bu derdin gamı süknâyi vatan
Mâmelek sarf edülüb gitti mâişet yoluna
Satılıb kalmadı bir hanede eşyayi vatan
Yılda bir kere gelür mâhi muharrem de yine
Pişemez hanede bir dürlü aşûrâyi vatan
(Vatan Kasidesi)
Ey zaman insaf! ey kahtü galâ artık aman
Çıktı elden kapkacak evlerde çömlek kalmadı
(Kalmadı)
Akbaba Mizah gazetesinin intişarına tarih (B.: Akbaba; Aydede):
Ah edip derdi maişetle Ziya ü Seyfi
Koşuyorlardı bu kış günleri kısmet peşine
Geldi bir karga şu tarih ile gak gak diyerek
Dediler Aydedenin Akbaba konmuş leşine
(H. 1341)
İstanbul dilberleri hakkında :
Görüp İstanbulun dilberlerin ben dahi bitmiştim
Belâyı hicr ile amma ki aşka tövbe etmiştim
Alayı seyr içün bir gün ki Sâdâbâd’a gitmiştim
(Nedim ile)
48 punto kûfi matbaa harfine tarih :
Duyup üstad Rasimden didim tarih
Dizildi hattı kûfi kırk sekiz punto
(H. 1340)
Zümrüdü Anka mizah gazetesinin intişarına tarih :
Kaf dağından geliyor Zümrüdü Anka diyerek
Akbaba seyrü temaşasına çıktı acele
Saksağanlar dedi tarih gelip bir araya
Kuşa benzer mi bakın Zümrüdü Ankaya hele
(H. 1341)
Müstakil gazeteye tarih :
Gayei âmali istiklâldir
Müstakil bir ismi bi mâna değil
İşte yazdım bi bedel tarihini:
Mesleki irfanı olsun müstakil
Âyînedar berber çırağı
(Resim: Sabiha Bozcalı)
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM030473
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tanım
Cilt 3, sayfalar 1556-1557
Not
Görsel: cilt 3, sayfa 1556
Bakınız Notu
B.: Akbaba; Aydede
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.