TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 3: Aş-Ba
AYİNEİ DEVRAN
Asrımızın hümorist şâiri merhum Halil Nihadın 1918 - 1924 hâdiselerinden bazılarını ve bu arada bu yılların İstanbul atmosferini tesbit eden bir eseri; 12X17 boyunda 214 sayfa olarak 1924 de İkbal Kütüphanesi tarafından basılmıştır. Eserin, kabına koyduğu: Cilvei dehrin tecelliyatı gûna gûnunu Görmek istersen eğer Ayinei deverana bak beytiyle takdim eden Halil Nihad, bu kitapta elli yedi şiirini toplamıştır. “Muhavere” isimli şiirden öğreniliyor ki, “Ayinei devran” ın karikatürist Cem’in karikatürleriyle de tezyini düşünülmüş, fakat Cem’in ihmali, kararın tatbikinden sarfınazar ettirecek kadar uzamıştır: Çekme gam, çekelim dem dedim Sun bana peymane demadem dedim Hem sen içip hem de sunarsan bana Ben olurum başka bir âdem dedim Cennete girmiş sayarım kendimi Gitse rakip olsa cehennem dedim Sarhoş olursak ne der âlem dedi Şimdi umurumdamı âlem dedim Aklını kim etti perişan dedi Kûşei ebrudaki perçem dedim Böyle değildin dedi vaktiyle sen Devri zaman eyledi sersem dedim Eşheri kimdir süaranın dedi Miri mükerrem Ali Ekrem dedim Çıktı mı Âyinei devran dedi Resmini hâlâ yapacak Cem dedim Âyinei devranda şairin temas ettiği İstanbul vakayiinden bazıları şunlardır : Tramvaylarda kadınlara mahsus yeri ayıran perdelerin kalkması : Tramvay perdesinden âkibet olduk halâs amma Açılmaz p...
⇓ Read more...
Asrımızın hümorist şâiri merhum Halil Nihadın 1918 - 1924 hâdiselerinden bazılarını ve bu arada bu yılların İstanbul atmosferini tesbit eden bir eseri; 12X17 boyunda 214 sayfa olarak 1924 de İkbal Kütüphanesi tarafından basılmıştır. Eserin, kabına koyduğu: Cilvei dehrin tecelliyatı gûna gûnunu Görmek istersen eğer Ayinei deverana bak beytiyle takdim eden Halil Nihad, bu kitapta elli yedi şiirini toplamıştır. “Muhavere” isimli şiirden öğreniliyor ki, “Ayinei devran” ın karikatürist Cem’in karikatürleriyle de tezyini düşünülmüş, fakat Cem’in ihmali, kararın tatbikinden sarfınazar ettirecek kadar uzamıştır: Çekme gam, çekelim dem dedim Sun bana peymane demadem dedim Hem sen içip hem de sunarsan bana Ben olurum başka bir âdem dedim Cennete girmiş sayarım kendimi Gitse rakip olsa cehennem dedim Sarhoş olursak ne der âlem dedi Şimdi umurumdamı âlem dedim Aklını kim etti perişan dedi Kûşei ebrudaki perçem dedim Böyle değildin dedi vaktiyle sen Devri zaman eyledi sersem dedim Eşheri kimdir süaranın dedi Miri mükerrem Ali Ekrem dedim Çıktı mı Âyinei devran dedi Resmini hâlâ yapacak Cem dedim Âyinei devranda şairin temas ettiği İstanbul vakayiinden bazıları şunlardır : Tramvaylarda kadınlara mahsus yeri ayıran perdelerin kalkması : Tramvay perdesinden âkibet olduk halâs amma Açılmaz perdei çeşmi ibret yâ Resulallah. (Naati Şerif) Büyük zaferden sonra Beyoğlunun hali hakkında : Korkudan şapka inip başlara fesler kondu Oldu başlarda nazar boncuğu şapkayi vatan (Kasidei Vatan) Bebek hakkında : Atladık Sirkeciden sandala bir cum’a günü Hârelenmişti o gün sinei deryayı vatan Giderek doğruca sahil boyu çıktık Bebeğe Böyle pek az bulunur câyi ferahzayi vatan (Kasidei Vatan) Köprü müruriyesi hakkında : Geçirmez köprüden almaksızın resmi müruriye Düşünmez başkasını aslâ emanet Resulallah (Naati Şerif) İçki yasağı hakkında : Bugün imâl ve istimâli işret menolunmuştur Fakat terkos suyundan boldur işret yâ Resulallah (Naati Şerif) İşgal yıllarında yahudilerin Türk Dostluğu hakkında : Türkü incitmedi evlâdı Beni İsrail Bence yaptırmalıdır onlara havrayi vatan (Kasidei Vatan) Yangınlar hakkında : O kadar yandı ki yer kalmadı artık yanacak Bozulup kaldı sokaklarda tulumbayi vatan (Kasidei Vatan) Cumhuriyetin ilânı hakkında : Gece İstanbul ahalisi sayarken yıldız Doğdu başlarda o dem ahteri Cumhuriyet (Cumhuriyetname) Şehremanetinin halka odun - kömür dağıtması hakkında : Yok Emanetten odun yahut kömür ümit eden Bunca yıldır milletin sırtında gömlek kalmadı (Kalmadı) Kalmaz şitaye karşı fakirin dilinde gam Bol bol odun kömür verecek Şehremaneti (Nedimin kafiyesiyle) Geçti yaz eyyamı dehrin mevsimi sermâsıdır Hükmeden dillerde artık hep kömür sevdasıdır Bin vagon gelmiş bu yıl duydum Emanet namına Sanmayın ama bu söz bir şairin hülyasıdır (Kış derdi) Maaş alamıyan muallimlerin, memurların ve fakir halkın acıklı halleri hakkında: Ne sefalet çekiyor zümrei ehli tâlim İçemez kahvede bir kahve veyâ çâyi vatan Ne kadar aileler var ki sokaklarda yatar Çaresiz oldu bu derdin gamı süknâyi vatan Mâmelek sarf edülüb gitti mâişet yoluna Satılıb kalmadı bir hanede eşyayi vatan Yılda bir kere gelür mâhi muharrem de yine Pişemez hanede bir dürlü aşûrâyi vatan (Vatan Kasidesi) Ey zaman insaf! ey kahtü galâ artık aman Çıktı elden kapkacak evlerde çömlek kalmadı (Kalmadı) Akbaba Mizah gazetesinin intişarına tarih (B.: Akbaba; Aydede): Ah edip derdi maişetle Ziya ü Seyfi Koşuyorlardı bu kış günleri kısmet peşine Geldi bir karga şu tarih ile gak gak diyerek Dediler Aydedenin Akbaba konmuş leşine (H. 1341) İstanbul dilberleri hakkında : Görüp İstanbulun dilberlerin ben dahi bitmiştim Belâyı hicr ile amma ki aşka tövbe etmiştim Alayı seyr içün bir gün ki Sâdâbâd’a gitmiştim (Nedim ile) 48 punto kûfi matbaa harfine tarih : Duyup üstad Rasimden didim tarih Dizildi hattı kûfi kırk sekiz punto (H. 1340) Zümrüdü Anka mizah gazetesinin intişarına tarih : Kaf dağından geliyor Zümrüdü Anka diyerek Akbaba seyrü temaşasına çıktı acele Saksağanlar dedi tarih gelip bir araya Kuşa benzer mi bakın Zümrüdü Ankaya hele (H. 1341) Müstakil gazeteye tarih : Gayei âmali istiklâldir Müstakil bir ismi bi mâna değil İşte yazdım bi bedel tarihini: Mesleki irfanı olsun müstakil Âyînedar berber çırağı (Resim: Sabiha Bozcalı)
Theme
Other
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM030473
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 3, pages 1556-1557
Note
Image: volume 3, page 1556
See Also Note
B.: Akbaba; Aydede
Theme
Other
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD