TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 3: Aş-Ba
ATLI CİVANLAR
Divan edebiyatının İstanbullu kalender şairlerinden pek çoğu, eski İstanbulun pitoresk dekoru içinde, at üzerinde bir nevcivan tasvir veya tahayyül etmekten kendilerini alamamışlar, bu yolda çok güzel gazeller, şarkılar, kıtalar ibda etmişlerdir (B.: Atmeydanı). Şâir pâdişahlarımızdan Kanunî Sultan Süleyman (Muhibbî) en güzel gazellerinden birinde sefere giden, sırmalı esvablar giymiş pür silâh atlı bir nevcivânı şöyle tasvir ediyor: Ol serv kade nâgâh bu dîde baka düşdü Eşki revan gözümden ol demde akaa düşdü Mescidde dün imâma uydum velî ne kıldım Hiç bilmedim bu gönlüm ebrûyî takaa düşdü Âh ol libâsı zerkeş bindiği âtı serkeş Bağlandı tîrü tirkeş azmi Irakaa düşdü. Aşağıdaki şarkı, geçen asır başında İstanbul gençleri arasında hüküm süren bir şemsiye modası sırasında, Enderunlu Fazıl tarafından at üstünde şemsiye açmış bir dilber delikanlı hakkında yazılmıştır: Şivekârım serefzâr olmuş yine Şehsüvarı esb-i nâz olmuş yine Nâz içün şemsiyye almış destine Hasreti ehli niyaz olmuş yine Ruhlerin şemsiyeden olmuş ayan Âfitabı eylemek olmaz nihan Cilvedir uşşaka kasdi her zaman Mahremi erbabi râz olmuş yine Her zaman kim esbine dizgin ider Hû çekip âşıkları tahsin ider Şîvelerle Fazılı gamkin ider Dil gamiyle nâlesaz olmuş yine Bir atlı civan şânında şu nefis manzume Muallim Na...
⇓ Read more...
Divan edebiyatının İstanbullu kalender şairlerinden pek çoğu, eski İstanbulun pitoresk dekoru içinde, at üzerinde bir nevcivan tasvir veya tahayyül etmekten kendilerini alamamışlar, bu yolda çok güzel gazeller, şarkılar, kıtalar ibda etmişlerdir (B.: Atmeydanı). Şâir pâdişahlarımızdan Kanunî Sultan Süleyman (Muhibbî) en güzel gazellerinden birinde sefere giden, sırmalı esvablar giymiş pür silâh atlı bir nevcivânı şöyle tasvir ediyor: Ol serv kade nâgâh bu dîde baka düşdü Eşki revan gözümden ol demde akaa düşdü Mescidde dün imâma uydum velî ne kıldım Hiç bilmedim bu gönlüm ebrûyî takaa düşdü Âh ol libâsı zerkeş bindiği âtı serkeş Bağlandı tîrü tirkeş azmi Irakaa düşdü. Aşağıdaki şarkı, geçen asır başında İstanbul gençleri arasında hüküm süren bir şemsiye modası sırasında, Enderunlu Fazıl tarafından at üstünde şemsiye açmış bir dilber delikanlı hakkında yazılmıştır: Şivekârım serefzâr olmuş yine Şehsüvarı esb-i nâz olmuş yine Nâz içün şemsiyye almış destine Hasreti ehli niyaz olmuş yine Ruhlerin şemsiyeden olmuş ayan Âfitabı eylemek olmaz nihan Cilvedir uşşaka kasdi her zaman Mahremi erbabi râz olmuş yine Her zaman kim esbine dizgin ider Hû çekip âşıkları tahsin ider Şîvelerle Fazılı gamkin ider Dil gamiyle nâlesaz olmuş yine Bir atlı civan şânında şu nefis manzume Muallim Naci’nin kaleminden çıkmıştır ki, “Âteşpâre” adındaki eserinde intişar etmiştir: Pek dizgin etme, halk ediyor inkisâr, dur! Kâküllerin aman oluyor pür gubâr, dur! Âşıkdan öyle hiç idilir mi firâr? dur! Âramsız gönül biraz itsün karâr, dur! Üftâde bir piyadeyim, ey şehşüvâr, dur! Pâmali haybet eyleme ümmîdi vârını, Çekmek kolay mıdır elemi intizârını; Döndür bu semte rahş, bırak iftihârını; Yolsuz mu yoksa bekleyişim rehgüzârını? Üftâde bir piyadeyim, ey şehsüvâr, dur! Düşdün sukuti berk-i hazan yollu râhine, Bir kerre bak şu muntazir nazrehâhine; Değmez miyim bu halimle bir nigâhine? Bakmak güneh mi rûyi melâhat penâhine? Üftâde bir piyadeyim, ey şehşüvâr, dur! Bilmez misin ki câlibi tâzim olur kerem, Ef’ali zâlimâneyi tâkib eder nedem, Rahşinle şimdilik olmazsam da hem kadem, Bir gün gelir süvar olurum, ol zaman demem: Üftâde bir piyadeyim, ey şehsüvâr, dur!
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM030127
Theme
Folklore
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 3, page 1312
See Also Note
B.: Atmeydanı
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD