Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
ATLI CİVANLAR
Divan edebiyatının İstanbullu kalender şairlerinden pek çoğu, eski İstanbulun pitoresk dekoru içinde, at üzerinde bir nevcivan tasvir veya tahayyül etmekten kendilerini alamamışlar, bu yolda çok güzel gazeller, şarkılar, kıtalar ibda etmişlerdir (B.: Atmeydanı).
Şâir pâdişahlarımızdan Kanunî Sultan Süleyman (Muhibbî) en güzel gazellerinden birinde sefere giden, sırmalı esvablar giymiş pür silâh atlı bir nevcivânı şöyle tasvir ediyor:
Ol serv kade nâgâh bu dîde baka düşdü
Eşki revan gözümden ol demde akaa düşdü
Mescidde dün imâma uydum velî ne kıldım
Hiç bilmedim bu gönlüm ebrûyî takaa düşdü
Âh ol libâsı zerkeş bindiği âtı serkeş
Bağlandı tîrü tirkeş azmi Irakaa düşdü.
Aşağıdaki şarkı, geçen asır başında İstanbul gençleri arasında hüküm süren bir şemsiye modası sırasında, Enderunlu Fazıl tarafından at üstünde şemsiye açmış bir dilber delikanlı hakkında yazılmıştır:
Şivekârım serefzâr olmuş yine
Şehsüvarı esb-i nâz olmuş yine
Nâz içün şemsiyye almış destine
Hasreti ehli niyaz olmuş yine
Ruhlerin şemsiyeden olmuş ayan
Âfitabı eylemek olmaz nihan
Cilvedir uşşaka kasdi her zaman
Mahremi erbabi râz olmuş yine
Her zaman kim esbine dizgin ider
Hû çekip âşıkları tahsin ider
Şîvelerle Fazılı gamkin ider
Dil gamiyle nâlesaz olmuş yine
Bir atlı civan şânında şu nefis manzume Muallim Na...
⇓ Devamını okuyunuz...
Divan edebiyatının İstanbullu kalender şairlerinden pek çoğu, eski İstanbulun pitoresk dekoru içinde, at üzerinde bir nevcivan tasvir veya tahayyül etmekten kendilerini alamamışlar, bu yolda çok güzel gazeller, şarkılar, kıtalar ibda etmişlerdir (B.: Atmeydanı).
Şâir pâdişahlarımızdan Kanunî Sultan Süleyman (Muhibbî) en güzel gazellerinden birinde sefere giden, sırmalı esvablar giymiş pür silâh atlı bir nevcivânı şöyle tasvir ediyor:
Ol serv kade nâgâh bu dîde baka düşdü
Eşki revan gözümden ol demde akaa düşdü
Mescidde dün imâma uydum velî ne kıldım
Hiç bilmedim bu gönlüm ebrûyî takaa düşdü
Âh ol libâsı zerkeş bindiği âtı serkeş
Bağlandı tîrü tirkeş azmi Irakaa düşdü.
Aşağıdaki şarkı, geçen asır başında İstanbul gençleri arasında hüküm süren bir şemsiye modası sırasında, Enderunlu Fazıl tarafından at üstünde şemsiye açmış bir dilber delikanlı hakkında yazılmıştır:
Şivekârım serefzâr olmuş yine
Şehsüvarı esb-i nâz olmuş yine
Nâz içün şemsiyye almış destine
Hasreti ehli niyaz olmuş yine
Ruhlerin şemsiyeden olmuş ayan
Âfitabı eylemek olmaz nihan
Cilvedir uşşaka kasdi her zaman
Mahremi erbabi râz olmuş yine
Her zaman kim esbine dizgin ider
Hû çekip âşıkları tahsin ider
Şîvelerle Fazılı gamkin ider
Dil gamiyle nâlesaz olmuş yine
Bir atlı civan şânında şu nefis manzume Muallim Naci’nin kaleminden çıkmıştır ki, “Âteşpâre” adındaki eserinde intişar etmiştir:
Pek dizgin etme, halk ediyor inkisâr, dur!
Kâküllerin aman oluyor pür gubâr, dur!
Âşıkdan öyle hiç idilir mi firâr? dur!
Âramsız gönül biraz itsün karâr, dur!
Üftâde bir piyadeyim, ey şehşüvâr, dur!
Pâmali haybet eyleme ümmîdi vârını,
Çekmek kolay mıdır elemi intizârını;
Döndür bu semte rahş, bırak iftihârını;
Yolsuz mu yoksa bekleyişim rehgüzârını?
Üftâde bir piyadeyim, ey şehsüvâr, dur!
Düşdün sukuti berk-i hazan yollu râhine,
Bir kerre bak şu muntazir nazrehâhine;
Değmez miyim bu halimle bir nigâhine?
Bakmak güneh mi rûyi melâhat penâhine?
Üftâde bir piyadeyim, ey şehşüvâr, dur!
Bilmez misin ki câlibi tâzim olur kerem,
Ef’ali zâlimâneyi tâkib eder nedem,
Rahşinle şimdilik olmazsam da hem kadem,
Bir gün gelir süvar olurum, ol zaman demem:
Üftâde bir piyadeyim, ey şehsüvâr, dur!
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM030127
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 3, sayfa 1312
Bakınız Notu
B.: Atmeydanı
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.