Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hüsnü Efendi (Enderunlu Hâfız Hüseyin) article
HÜSNÜ EFENDİ (Enderunlu Hâfız Hüseyin) – Geçen asrın ikinci yarısında ve asrımız başında yaşamış ünlü bir musikişinaş,bestekâr,mevlidhan ; 1858 de Üsküdarda Harem İskelesinde doğmuşdur ;Harem iskelesi Camii İmamı Hacı Mehmed Hakkı Efendinin oğludur.Kendi aşkı ve aydın bir kişi olan babasının himmeti ile arabca, farsca ve fransızca öğrenmişdir,Güler yüzlü,melih bir sîmâya sahibdi,gencliğinde kendisine “Güzel Hâfız” ,”Sarığıgüzel Hafız” gibi lakablarla anılmışdır.Sesinin güzelliği,muhitinden gördüğü teşvik,kendi hevesi ile musiki dersleri de almışdı,musikideki üstadının kim olduğu bilinmiyor.Babasının ölümü üzerine Harem İskelesi Camiine İmam oldu,sonra Topkapusu Sarayındaki Hırkai Saadet Dâiresi imamlığına tâyin edildi,o münasebetledir ki “Enderunlu” diye anılmaya başlandı.
Hür fikirli,çok okuyan bir zât idi,Haremdeki evinde binlerce kitabı,bu arada fransızca ve türkce gazete koleksiyonları vardı.Hiç evlenmemişdi ;Hemşinli Davud adında diyar garibi bir genci uşak olarak evine almış,veçhen dilber ve zeki olan Haremdeki evine haftada bir iki gece gelirdi.
Besteleri ile ve sesinin güzelliği ile devrinin musiki mahfillerinin aranan, sevilen sîmâlarından biriydi.
İçkiye düşkünlüğü yüzünden saraydaki imamlığı kendi isteği ile bırakmış , bir hânende olarak dolaşdığı kibar konak ve yalıl...
⇓ Read more...
HÜSNÜ EFENDİ (Enderunlu Hâfız Hüseyin) – Geçen asrın ikinci yarısında ve asrımız başında yaşamış ünlü bir musikişinaş,bestekâr,mevlidhan ; 1858 de Üsküdarda Harem İskelesinde doğmuşdur ;Harem iskelesi Camii İmamı Hacı Mehmed Hakkı Efendinin oğludur.Kendi aşkı ve aydın bir kişi olan babasının himmeti ile arabca, farsca ve fransızca öğrenmişdir,Güler yüzlü,melih bir sîmâya sahibdi,gencliğinde kendisine “Güzel Hâfız” ,”Sarığıgüzel Hafız” gibi lakablarla anılmışdır.Sesinin güzelliği,muhitinden gördüğü teşvik,kendi hevesi ile musiki dersleri de almışdı,musikideki üstadının kim olduğu bilinmiyor.Babasının ölümü üzerine Harem İskelesi Camiine İmam oldu,sonra Topkapusu Sarayındaki Hırkai Saadet Dâiresi imamlığına tâyin edildi,o münasebetledir ki “Enderunlu” diye anılmaya başlandı.
Hür fikirli,çok okuyan bir zât idi,Haremdeki evinde binlerce kitabı,bu arada fransızca ve türkce gazete koleksiyonları vardı.Hiç evlenmemişdi ;Hemşinli Davud adında diyar garibi bir genci uşak olarak evine almış,veçhen dilber ve zeki olan Haremdeki evine haftada bir iki gece gelirdi.
Besteleri ile ve sesinin güzelliği ile devrinin musiki mahfillerinin aranan, sevilen sîmâlarından biriydi.
İçkiye düşkünlüğü yüzünden saraydaki imamlığı kendi isteği ile bırakmış , bir hânende olarak dolaşdığı kibar konak ve yalılarında cömerdce verilen câizelerle yaşamışdı.Evinde içdiği zaman kendinden geçecek dereceye varırdı.Meyhâne olarak da Yenikapudaki Sandık burnu salaşlarını severdi,ve oraya hemen dâimâ sevgili uşağı Davudla birlikde giderdi,ve orada edindiği yâran yolunu iştiyakla gözlerdi,içdikce neşelenir,coşar ve güzel sesi ile bir lusiki ziyâfeti verirdi ;çok güzel ney üflerdi.Saraydan ayrıldıkdan sonra imamlık yapmamış,mevlud da okumamış idi,“Ben artık o ulvi vazifeleri görmeye lâyık değilim” derdi.Fakat Balkan Harb- Harbinde Edirnenin bulgarlar elinden geri alınmasında ,kendisini yakından tanıyan Talat Paşanın emriyle Edirneye koşmuş,Selimiye Camminde kurtuluşundan sonra ilk ezanı ve ilk mevludu o okumuşdu.Yine o yıllarda Fatih Camminde tertiqlenen büyük cemiyetde de son mevludunu okumuşdu.
Bestelediği şarkıların büyükce bir kısmının güfteleri de kendisinindir,bâzıları hâlâ söylenir,çalınır.Şu hâmur mahur şarkısını âşık olduğu bir güzel için yazdığı bilinmektedir :
Sabâ..tarafı Vefâden peyam yok mu
O yâri bîvefâdan selâm yok mu
Visâli lutfuna dâir kelâm yok mu
O yâri bîvefâdan selâm yok mu
Son olarak Mehterhâneye muallim tâyin edilmişdi.15 haziran 1919 da Gurebâ Hastahânesinde dizanteriden vefat etti,65 yaşında idi,Edirnekapusu mezarlığına defnedildi.Devrin pâdişahı VI.Sultan Mehmed Vahideddin uşağı Davuddan neyini satan aldırtmışdı.
Birkaç şarkısını alıyoruz :
SÛzinâk Şarkı
Nedir bu cevrü regaafül zaman zaman güzelim
Kaçıncıdır bu eziyyetli imtihan güzelim
Tükendi sabru tahammül üzüldü can güzelim
Kaçıncıdır bu eziyyetli imtihan güzelim
Dügâh Şarkı
Zannetme seni şimdi görüp gönlümü verdim
Ey hüsni ezel ben seni evvel de severdim
Mutlak sen alursun benim âlâmımı derdim
Arâmımı aldın da sen oldun yeni derdim
Hicazkâr Şarkı
Meclisi uşşâka cânâ ruhfezâdır gözlerin
Hâleti bîçâregâna âşinâdır gözlerin
Kâmiyâbı vuslata bahşi safâdır gözlerin
Gül gibi lâ’li lebin bir hoş elâdır gözlerin
Bezmi rindânı donatsın ziyneti câmı arak
Nûşi meyle def’i gam eyle efendim zevka bak
Şu suzinak şarkısını da son günlerinde Davud için yazmış ve bestelemişdir :
Peri demesi sana hatâdır
Melek demek de hemen riyadır
Bu cism için ey şeriki ömrüm
İnsan güzeli demek revadır
Âguuşuma gel eyle tecelli
Kalbim seninle bulsun teselli
Bibl.: Mustafa Rona,Elli Yıllık Türk Musikisi; Tevfik Karkan,not;Davud,not.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H47027
Theme
Person
Subject
Hüsnü Efendi (Enderunlu Hafız), Enderunlu Hafız Hüsnü Efendi, Musikişinas, Müzisyen, Musician, Bestekâr, Composer, Müzik, Music, Mevlidhan, Üsküdar, Harem İskelesi, Harem Pier, Harem İskelesi Camii, Harem Pier Mosque, Hacı Mehmed Hakkı Efendi, Güzel Hafız, Hafız (Sarığıgüzel), Sarığıgüzel Hafız, İmam, Topkapı Sarayı, Topkapı Palace, Hırka-ı Saadet Dairesi, Mukaddes Emanetler Dairesi, Enderun, Enderunlu, Yenikapı, Meyhane, Tavern, Gin mill, Davud, Balkan Harbi, Balkan War, Edirne, Talat Paşa, Talat Pasha, Selimiye Camii, Selimiye Mosque, Fatih Camii, Fatih Mosque, Şarkı, Beste, Song, Mehterhane, Muallim, Öğretmen, Teacher, Gureba Hastanesi, Gureba Hospital, Edirnekapı Mezarlığı, Edirnekapı Cemetery, Mehmed Vahideddin VI (Sultan), Vahdettin (Sultan), Ney, Mustafa Rona, Elli Yıllık Türk musikisi, Tevfik Karkan
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hüsnâver-Hüznî chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Corrections and print notes are written with pen.
Bibliography Note
Mustafa Rona, "Elli Yıllık Türk Musikisi"; Tevfik Karkan, Not; Davud, Not
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.