HOLAS EFENDİ (Kevork) – Ermeni asıllı ünlü sahne artisi ;türk tiyatro tarihi üzerinde bilgi sâhibi merhum Mahmud Yesârî bize verdiği bir notda şunları yazıyor :“ 1858 de İstanbulda doğdu,ilk defa Güllü Agob'un Gedikpaşa tiyatrosunda sahneye çıkdı.Güllü Agob'un kumpanyası dağıldıkdan sonra 1880 de Fasulyacıyanla beraber Bursaya gitti.1884 de Serope Banliyan ile beraber Mınağyanın opereti ile Mısır turnesine çıkdı,1885 de İstanbula dönüşünde Mınağyanın kurduğu tiyatro kumpanyasına girdi.Anlaşamadılar,ayrıldı,tekrar geldi ve hayatının sonuna kadar o kumpanyada çalışdı,1907 de öldü. “ Çok güzel turkce konuşurdu,tanımayan ermenidir diyemezdi.Yüksek artist değildi.Melodramlarda ve ikinci derecede rollerde muvaffak olmuşdur,ve kendini halka sevdirmesini bilmişdir.Tiran,yâni Zâlim,Gaddar rolünü oynayan Aleksanyanın rollerini oynamak mecburiyetinde kaldığı zaman aynı muvaffakiyeti gösteremezdi,fakat sesi,konuşuşu ve mücuz yapısı ile sahneyi doldurur idi ” (M.Yesârî). Ahmed Rasim de bir makaalesinde (Orta oyunun inhilâli) şunları yazıyor : “..Mınakyan'ın,Holas'ın,Binemeciyan'ın heyecanlı,rikkatâver evzâı tekellümiyesini seyrederken az mı ağlardır..”. M.Nihat Özön ve B.Dürder'in “Türk Tiyarosu Ansiklopedisi” nde aktörün sanat hayatı biraz farklıca yazılmışdır :“..1878 yılında (yirmi yaşında...

HOLAS EFENDİ (Kevork) – Ermeni asıllı ünlü sahne artisi ;türk tiyatro tarihi üzerinde bilgi sâhibi merhum Mahmud Yesârî bize verdiği bir notda şunları yazıyor :“ 1858 de İstanbulda doğdu,ilk defa Güllü Agob'un Gedikpaşa tiyatrosunda sahneye çıkdı.Güllü Agob'un kumpanyası dağıldıkdan sonra 1880 de Fasulyacıyanla beraber Bursaya gitti.1884 de Serope Banliyan ile beraber Mınağyanın opereti ile Mısır turnesine çıkdı,1885 de İstanbula dönüşünde Mınağyanın kurduğu tiyatro kumpanyasına girdi.Anlaşamadılar,ayrıldı,tekrar geldi ve hayatının sonuna kadar o kumpanyada çalışdı,1907 de öldü. “ Çok güzel turkce konuşurdu,tanımayan ermenidir diyemezdi.Yüksek artist değildi.Melodramlarda ve ikinci derecede rollerde muvaffak olmuşdur,ve kendini halka sevdirmesini bilmişdir.Tiran,yâni Zâlim,Gaddar rolünü oynayan Aleksanyanın rollerini oynamak mecburiyetinde kaldığı zaman aynı muvaffakiyeti gösteremezdi,fakat sesi,konuşuşu ve mücuz yapısı ile sahneyi doldurur idi ” (M.Yesârî). Ahmed Rasim de bir makaalesinde (Orta oyunun inhilâli) şunları yazıyor : “..Mınakyan'ın,Holas'ın,Binemeciyan'ın heyecanlı,rikkatâver evzâı tekellümiyesini seyrederken az mı ağlardır..”. M.Nihat Özön ve B.Dürder'in “Türk Tiyarosu Ansiklopedisi” nde aktörün sanat hayatı biraz farklıca yazılmışdır :“..1878 yılında (yirmi yaşında iken) Güllü Agobun tiyatrosunda oynamaya başlamışdır.1880 de bu tiyatronun tamamen dağılması üzerine bir ara Şems Tiyatrosu adı ilebir trup kurmuşlar ve bura Asımlaz Adam'ı oynamıştır.1884 de Benliyan ve Manakyan ile Mısıra gitmişdir.Dönüşde Manakyan trupuna girmişdi ;1903 de Paris Paçavracıları'nı;1904 de İki Öksüze Bak,Paris Fukaraları,ve Dökümhâne Müdürü'nü ; 1906 da Fanfan ve Klodine'yi;1907 de de Ekmekci Karı'yı oynadı ” (T.T.Ansiklopedisi). Holas Efendi daha bir çocuk iken kendisini yakından tanımış olan kalender halk şâiri Âşık Râzi ise,takvim kaydi olmayarak ve aktörlük hüviyetinden hiç bahsetmeyerek onun ilk gencliğini şöylece anlatıyor :“ Tiaytro oyuncusu Holas Efendi Karaköy Hamamının külhancısı Avadis'in oğludur,Egin ermenisidir; 14-15 yaşlarında iken (1872-1873 arası oluyor) memleketinden İstanbula gelmiş ve mezkur hamamda babasının yanında bekâr uşağı hayatı yaşamışdır.Hamamın kahve ocağında çıraklık yapmış ve külhan odasında yatıp kalkmışdır.Ermeninin esmer güzeliydi,hâli tavrı da gaayetle cilveliydi.Yine bir ermeni olan hamamcı,adı Kevork olan külhancıoğlunu soyup dellâk yapmak istedi,babası iserazı olmayarak Kevorku bir uşak simsarının delâleti ile meşhur Ahmed Vefik Paşanın kapusuna uşak olarak yerleşdirdi.Paşa da gaayetle fatin ve reşid bir genc olan Kevorka bir babalık yapdı,hem lisanında İstanbul şivesini verdi,hem de yakışıklı ahbarı tiyatroculuğa teşvik ederek Güllü Agob'un yanına yerleşdirdi,Kevork Külhancıyan tiyatrocu oldukdan sonradır ki Holas nâmı müstearını aldı ” Evrâkı Metrûka (B.: Ahmed Vefik Paşa,cild 1,sayfa 477 ;Agob,Güllü,cild 1,sayfa 255 ;Aleksanyan,Ohennes,cild 2,sayfa 590 ;Benliyan,Serope,cild 5,sayfa 2510 ;Mınağyan ;Fasulyaciyan,Tovmas,cild 10,sayfa 5515).