HOCA TEBERRÜK MESCİDİ – Hadikatül Cevâmide “Yahyagüzel Mescidi” adı ile kayıdlıdır,ve şu bilgi veriliyor :“ Vefâ Meydanı kurbindedir,bânisi ,bitişiğindeki medresesinde medfundur.Bu mescid Unkapanı Yangınında yandığında Yeniçeri Ocağından Bağdad Ağası olan Osman Ağa yeniden yaptırmışdır,ve bir sene sonra 1131(1718-1719) tarihinde vefat ederek vâkıfının yanına defnedilmişdir.Minberini üç defa sadırazam olub vefatında Şehzâde Sultan Mehmed Camii yanında müstakil türbede medfun Damad İbrahim Paşanın zevcesi Ayşe Sultan koymuşdur.Ayşe Sultan Ayasofyada Üçüncü Sultan Mehmed türbesinde medfundur.Bu mescidin mahallesi vardır”. Tahsin Öz “İstanbul Camileri” isimli eserinde,Hadikaya uyarak “Yahyagüzel” adı ile kaydediyor ve şunları yazıyor :“Vefâda Yahyagüzel Sokağında ;ilk bânisi Hoca Tobruk (?) ,ikinci bânisi Yahya Güzel'dir,bir eser kalmamışdır ”;Teberrük kelimesinin Tahsin Öz tarafından “Tobruk” okunması hazin bir zühuldur. Bu cami hakkında en geniş bilgi,çok ciddî çalışmaları ile tanınmış Prof.Dr.Semavi Eyice tarafından “İstanbulun Ortadan Kalkan Bazı Tarihî Eserleri” makaalede verilmişdir(Tarih Dergisi,sayı 26) ;aşağıdaki satırları o makaaleden alıyoruz : “Hoca Teberrük(Yahya Güzel) Mescidi ,Atatürk Bulvarının 1941-1942 yıllarında açılması sırasında fedâ edilen eserlerden biridir.İst...

HOCA TEBERRÜK MESCİDİ – Hadikatül Cevâmide “Yahyagüzel Mescidi” adı ile kayıdlıdır,ve şu bilgi veriliyor :“ Vefâ Meydanı kurbindedir,bânisi ,bitişiğindeki medresesinde medfundur.Bu mescid Unkapanı Yangınında yandığında Yeniçeri Ocağından Bağdad Ağası olan Osman Ağa yeniden yaptırmışdır,ve bir sene sonra 1131(1718-1719) tarihinde vefat ederek vâkıfının yanına defnedilmişdir.Minberini üç defa sadırazam olub vefatında Şehzâde Sultan Mehmed Camii yanında müstakil türbede medfun Damad İbrahim Paşanın zevcesi Ayşe Sultan koymuşdur.Ayşe Sultan Ayasofyada Üçüncü Sultan Mehmed türbesinde medfundur.Bu mescidin mahallesi vardır”. Tahsin Öz “İstanbul Camileri” isimli eserinde,Hadikaya uyarak “Yahyagüzel” adı ile kaydediyor ve şunları yazıyor :“Vefâda Yahyagüzel Sokağında ;ilk bânisi Hoca Tobruk (?) ,ikinci bânisi Yahya Güzel'dir,bir eser kalmamışdır ”;Teberrük kelimesinin Tahsin Öz tarafından “Tobruk” okunması hazin bir zühuldur. Bu cami hakkında en geniş bilgi,çok ciddî çalışmaları ile tanınmış Prof.Dr.Semavi Eyice tarafından “İstanbulun Ortadan Kalkan Bazı Tarihî Eserleri” makaalede verilmişdir(Tarih Dergisi,sayı 26) ;aşağıdaki satırları o makaaleden alıyoruz : “Hoca Teberrük(Yahya Güzel) Mescidi ,Atatürk Bulvarının 1941-1942 yıllarında açılması sırasında fedâ edilen eserlerden biridir.İstanbul Belediyesinin şehir rehberinin 5 numaralı paftasında 48 numara ile gösterilmiş Hacıkadın Mahallesi sınırı içindeki Yahyagüzel Sokağı kenarında idi.Bugün yerinde Manifaturacılar Çarşısının iş hanları vardır. “Mescid Onsekizinci Yüzyıl sonlarında bir daha yanarak harb olmuş,bu defa yeniçeri ağası Sivaslı Mehmed Ağa tarafından hicrî 1200(1785) de tekrar yapılmışdır.Bu hususu bildiren manzum bir kitâbe mescidin kapusu üzerine konulmuşdu,1940 yılına kadar yerinde görülen ,sonra ortadan kaybolan bu mermer kitâbe taşı 1961 de iş hanları yapılırken toprak kazıldığında bulunmuşdur,kitâbe şöyledir : Sâhibül bânî Hâce İbrahim Teberrük mahlesi Câmii olmuş harâbe gördü bir merdi dilîr Çün Sivâsî Yeniçeri Ağası Mehemmed Ağa Beyti mâmur eyledi çün yakdı bir şem'i münîr Fî sene 1200 gurrei muharrem 4 kasım ( 4 kasım 1785 ) Hurrire Feyzi Yazıcı (okunamadı) “Tahsin Özün ikinci kurucu için verdiği Yahya Güzel adı tamamen yanlışdır. “İbrahim Hakkı Konyalı da 1940 yılına doğru Atatürk Bulvarının ilk açılma çalışmaları sırasında mescidin yanındaki toprak yığınları içinde ikinci bâni Osman Ağanın mezar taşını bulmuş ve bir kopyasını bir makaalesinde yayınlamışdır,metni, biraz düzelterek şudur,biz bu mezar taşını görmedik : Sâbıkan Bağdad Ağası sâhibülhayr merhum miri piyâde Elhac Osman Ağa ruhu içün el Fâtiha,fî sene 1131 “İstanbul Eski Eserleri Koruma Encümenindeki 582 sayılı fişde ise 20 haziran 1942 tarihinde yazılmış bir kayıd bulunmaktadır,şu satırlar okunu yor : “Vakıflar Başmüdürlüğünde mevcud mebânii hayriye defterlerinden edinilen mâlumata göre cami,medrese ve meşrûtahânelerden mürekkeb işbu hayratın bânisi Hoca Teberrük diye anılan İbrahim Hulusi Efendidir.Mezkûr medrese müştemilâtı ile 1324(1908) deki Vefa Yangınında yanmış,arsa haline gelmişdir,bazı yan duvarları aksamı duruyor.Yapılış tarihi 891 (1486) dır. “Bu mescide Hoca Teberrük tarafından vakfedilen pek çok para ve mülkden başka kızı Zeyneb de ayrıca üç ev ile bir dükkân vakfetmişdir.Vakıf Defterindeki bir kayıddan da Galata dışında Gülbaba Zâviyesini de bu Hoca Teberrük tesisetmişdir,oraya da iki bağçe ile hayli toprak vakfetmişdir,ki o zâviye Galatasarayı Lisesinin çekirdeği olmuşdur. “İlk bânisi tarafından Onbeşinci Yüzyıl sonlarında kurulmuş olan Hacı Teberrük veya Yahya Güzel Mescidi mimari bakımdan degerli bir eser sayılmazdı.Ressam Hoca Ali Riza Bey bu mescidin minâresini bir resminde tasvir etmişdir..”(S.Eyiceden kısaltılarak). Prof.Dr.Semavi Eyice makaalesinde Hoca Teberrük Mescidinin son harab hâlini gösteren üç resim ile ,bir kitâbe taşı resmi ve mescidin mevkii gösterir kroki,mescidin bir kroki planınını yayınlamışdır .