Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hacıağa article
HACIAĞA – “ Anadoludan İstanbula bol para ile gelen ve İstanbulun belli başlı eğlenti yerlerinde,gösteriş yapmak maksadı ile fazla para harcayan kimse dışarlıklı kimseler ; misal : - Şu Hacıağayı sövüşlersek işimiz aynalıdır hacım..” (F.Devellioğlu,Türk Argosu).
F.Devellioğlu bu maddede verdiği misalde “Hacım” hitâbını,daha ziyâde “Şorolu” deyimi gibi kullanıyor,yahud biz o mânâda anlayıroz(B.:Hacım).
Hacıağa,sâdece bol para harcayan değil de,İstanbulda para harcamasını bilmeyen,kendisine para isrâfı ile îtibar sağlama abtallığını gösterenler hakkında kullanılır ;istanbullu olup da kılık ve kıyâfetine uymayan şakafatlı eğlence yerlerine ,gazinolara giden,ve garsonlar tarafından ,târife üstünde hesap pusuluları çıkarılarak âdetâ soyulan kimseler :“Biz Hacıağa değiliz “, “Bizi Hacıağamı sandınız ” gibi sözlerle itirazlarda bulunurlar.
Zamanımızın mizah mecmualarında karikatür konusu olmuş bir tipdir.
Ahmed Rasim ,geçen asır sonlarındaki bir hacıağa tipini,Mâlumat Gazetesine yazdığı “Şehir Mektubları”ndan birinde şöyle tasvir ediyor :
“ Şu setreli,alaca gömlekli,galoş botinli,elince kalınca baston olan zâti görüyor musunuz ?.. Biraz dikkatli bakacak olursanız iç tarafında sol omuzuna asılmış sarmalı beyaz mendilini de görürsünüz.Ne kadar şık değil mi ?
“ O esmer,armûdî yüzüne tıraş...
⇓ Read more...
HACIAĞA – “ Anadoludan İstanbula bol para ile gelen ve İstanbulun belli başlı eğlenti yerlerinde,gösteriş yapmak maksadı ile fazla para harcayan kimse dışarlıklı kimseler ; misal : - Şu Hacıağayı sövüşlersek işimiz aynalıdır hacım..” (F.Devellioğlu,Türk Argosu).
F.Devellioğlu bu maddede verdiği misalde “Hacım” hitâbını,daha ziyâde “Şorolu” deyimi gibi kullanıyor,yahud biz o mânâda anlayıroz(B.:Hacım).
Hacıağa,sâdece bol para harcayan değil de,İstanbulda para harcamasını bilmeyen,kendisine para isrâfı ile îtibar sağlama abtallığını gösterenler hakkında kullanılır ;istanbullu olup da kılık ve kıyâfetine uymayan şakafatlı eğlence yerlerine ,gazinolara giden,ve garsonlar tarafından ,târife üstünde hesap pusuluları çıkarılarak âdetâ soyulan kimseler :“Biz Hacıağa değiliz “, “Bizi Hacıağamı sandınız ” gibi sözlerle itirazlarda bulunurlar.
Zamanımızın mizah mecmualarında karikatür konusu olmuş bir tipdir.
Ahmed Rasim ,geçen asır sonlarındaki bir hacıağa tipini,Mâlumat Gazetesine yazdığı “Şehir Mektubları”ndan birinde şöyle tasvir ediyor :
“ Şu setreli,alaca gömlekli,galoş botinli,elince kalınca baston olan zâti görüyor musunuz ?.. Biraz dikkatli bakacak olursanız iç tarafında sol omuzuna asılmış sarmalı beyaz mendilini de görürsünüz.Ne kadar şık değil mi ?
“ O esmer,armûdî yüzüne tıraş da letâfet vermiş.Bıyıkları sürdü kara misk yağı o derecede taaffün etmiş ki şâir Emrah'ın bir mısrasını hatırlatıyor :
Emsâli bulunmaz anın evsâfı nelerde
“ Hele parmağındaki aynülbakar taşlı yüzüğe baha biçilmez.Huvarda köftehor !..Kırıtmayı kimlerden öğrenmiş ?..Göz süzmesini hangi dilberden meşk etmiş ?..Dolaşırken galoşundan çıkan şıkırtıyı da duyuyor musunuz ?..Birini gördü gaaliba,sırıtıyor !..O dişler neler övütmemişdir..Tahın helvası,pekmezli mahallebi,poğaça,zerde pilâv,pastırma,sucuk,keşkek,kadınbudu,pestil,dut kurusu,akide şekeri,saemısaklı yahnı,işkenbe çorbası,koyun başı..Sırıtır elbet,herkesin gönlünde bir arslan yatar..Yan yan yanaşdı,bir şeyler söylüyor,aman kulak verin :
- Elma yanaklarnı ısırsam !..
“ O dişlerin o elma yanakları bir ısırdığını düşünün,o zaman da aftosdaki feryad ve figana kulak verin..Karının da gözleri süzük,geniş ağzındaki dudakları zorla büzük,ağız küçük görünecek,ama elleri büyük,tırnakları güdük ;süzdü süzdü de,hazır cevab :
- Aç gözlü herif..nazar değdirecek !.. dedi
“ Ama hemen aldı cevabı :
- Korkma elmasım..gurbet uşağı elbet aç olur,ama nazarım değmez..
“Nerdesin bol piyazla uskumru mezesine sarılan İstanbul Beyi,gel de laf öğren !..” (A.Rasim,Şehir Mektubları,IV ).
Sanıyoruz ki A.Rasim Galatada bir balozu tasvir etmektedir.
(Arnavudköyünde Akıntıburnu Gazinosunda içki masası üstünde kibarlık taslayan taslayan yosma kadınlar oynatan zamanımızın bir Hacıağası için de B.:Oflaz,Sosyete Tazısı Mustafa).
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H2A007
Theme
Folklore
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hacı-Hacıdursun chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Print notes are written. Partial texts are glued to the document.
See Also Note
Hacım; Sosyete Tazısı Mustafa, (Oflaz)
Bibliography Note
Ferid Devellioğlu, "Türk Argosu"; A. Rasim, "Şehir Mektubları, IV"
Transliteration
Hacım, Oflaz (Sosyete Tazısı Mustafa)
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.