Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Haşmet Efendi article
HAŞMET EFENDİ – Onsekizinci asır şâirlerinden ,doğum tarihi bilinmiyor,asrın ilk yallıranda doğmuş olacaktır ;İstanbulda doğmuşdu,ulemâdan oluyp kadıaskerliğe kadar yükselmiş Abbas Efendi adında bir zâtin oğludur;âile ananesine uyarak medreseden yetişdi,müderris oldu; edib ve şâir sadırâzam Koca Râgıb Paşanan teveccühünü kazandı ,o ünlü vezirin senli benli nedimi oldu ,Râgıb Paşa ile ve devrin nüktedan şairlerinden Fitnat Hanım ile olan lâtifeleri dillere destan olacak şekilde halk ağzına düştü,gördüğü himâyeye güvenerek devlet ricâlini ağır hici hicivlerile kendine düşman etti ve nihayet bu yüzden 1761 de Rodosa sürüldü ,1768 de orada öldü.
Şiirlerinin toplanabilenleri 1841 de basılmıştır.En güzel eseri,Üçüncü Sultan Mustafanın kızı Hibetullah Sultanın doğumu şenlikleri üzerine ayzıdığ “Vilâdetnâmei Hümayun”dur,mizah yollu bir nesir ile kaleme alınmış ve fıkralarla süslenmiş olan bu kitabcık on sekizinci asrın İstanbul hayatı bakımından gayet kıymetli bir vesikadır.
Haşmet Efendi üzerine anlatılmış fıkralardandır.Râgıb Paşanın bir mahbub gürcü kölesi varmış,Haşmet Efendi de kalender meşreb,külhânî bir şâir,paşanın konağına her gelişinde o güzel genc ile fazlaca alâdar olurmuş.Bir gece yatısı misâfirliğinde gürcü köle paşa tarafından tâlim edilmiş,Haşmetin yattığı odaya gönderilm...
⇓ Read more...
HAŞMET EFENDİ – Onsekizinci asır şâirlerinden ,doğum tarihi bilinmiyor,asrın ilk yallıranda doğmuş olacaktır ;İstanbulda doğmuşdu,ulemâdan oluyp kadıaskerliğe kadar yükselmiş Abbas Efendi adında bir zâtin oğludur;âile ananesine uyarak medreseden yetişdi,müderris oldu; edib ve şâir sadırâzam Koca Râgıb Paşanan teveccühünü kazandı ,o ünlü vezirin senli benli nedimi oldu ,Râgıb Paşa ile ve devrin nüktedan şairlerinden Fitnat Hanım ile olan lâtifeleri dillere destan olacak şekilde halk ağzına düştü,gördüğü himâyeye güvenerek devlet ricâlini ağır hici hicivlerile kendine düşman etti ve nihayet bu yüzden 1761 de Rodosa sürüldü ,1768 de orada öldü.
Şiirlerinin toplanabilenleri 1841 de basılmıştır.En güzel eseri,Üçüncü Sultan Mustafanın kızı Hibetullah Sultanın doğumu şenlikleri üzerine ayzıdığ “Vilâdetnâmei Hümayun”dur,mizah yollu bir nesir ile kaleme alınmış ve fıkralarla süslenmiş olan bu kitabcık on sekizinci asrın İstanbul hayatı bakımından gayet kıymetli bir vesikadır.
Haşmet Efendi üzerine anlatılmış fıkralardandır.Râgıb Paşanın bir mahbub gürcü kölesi varmış,Haşmet Efendi de kalender meşreb,külhânî bir şâir,paşanın konağına her gelişinde o güzel genc ile fazlaca alâdar olurmuş.Bir gece yatısı misâfirliğinde gürcü köle paşa tarafından tâlim edilmiş,Haşmetin yattığı odaya gönderilmiş,“ Sizi acele paşa efendimiz istiyor !..” diye Haşmeti uyandıracak.Şâir hiç ummadığı anda güzel çocuğu yatağının baş ucunda görünce önce şaşırmış,sonra da gürcü güzelini öpmek istemiş,talimli köle :
– Bana dinini imanını verirsen bir kerecek öpdürürüm !..demiş.
Haşmet gülmüş :
– A çocuk !..demiş,istediğin şeyler senin paşanda bile yok,ben nereden bulup da vereyim.
Bir ramazan iftardan sonra Ragıb Paşanın konağında sohbet ediliyordu,paşa :
– Haşmet..senin bu ramazandan borcun var mı ?..diye sordu.
Şâir -
– Var paşam..dedi,bakkala bin kuruş borcum var..
– Onu sormadım..oruç borcunu soruyorum..
Haşmet :
– Aman paşam..dedi,oruç borcunu ancak Allah sorar..sen bakkal kasab borcunu sorabilirsin,ben söylerim,parayı verirsin,borcumuzu öderiz..
Bir gün de Ragıb Paşa işinin çokluğundan ve yorgunlukdan şikâyet ile etti :
– Ah Haşmet..demiş,öyle bir meuriyet istiyorum ki hiç işi olmasın.
– İstediğiniz gibi bir meuriyet var ama bilmem siz rağbet eder misiniz ?
– Neymiş o ?
– Efendimizin imamlığı !
Yalısı İstinye ile Yeniköy arasında idi.Yanında her biri üçer kayık alır üç göz de irâd kayıkhânesi vardı.1810-1815 arasında duruyordu ve içinde çok yaşlı olarak dul karısı oturuyordu (B.: Ragıb Paşa ,Koca Mehmet ; Fitnat Hanım,Zübeyde,cild 11,sayfa ).
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H25B015
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Haş chapter of Istanbul Encyclopedia. An anectode is cited.
Note
Typewriting on paper. Corrections are written with pen. Partial text is glued to the document.
See Also Note
Ragıb Paşa (Koca Mehmed); Fitnat Hanım (Zübeyde), cild 11 sayfa 5803
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.