TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Archive
❯
H
❯
H25
Haşmet (Baytarlı) article
HAŞMET (Baytarlı) – İkinci Sultan Abdülhamid devri sonlarında İstanbulun çalğılı tulumbacı kahvehânelerinde mâni,semâi,destan okuyu genclerin en namlılarından ; o zamanlar bâzı mektebli genclere “Tıbbiyeli”,“Mülkiyeli”,“Harbiyeli” gibi lakablar takılırdı,Haşmetin “Baytarlı” lakabı talebeliğinden değildi,tulumbacılık âleminde büyük şöhreti olan ve ayrıca meşrebinin bıçkınlığı ile de tanınmış olan bu genc Baytar Maktebinin hademelirinden idi,ve o devrin âdetince dışarda hademelere giydirilen üniforma ile dolaşırdı. Üsküdarlı Vâsıf Hocanın rivâyetine göre devrin namlı Kadırga Yangın Tulumbası Sandığının uşaklarından olan Haşmet devrin namlı yosmalarından Fitnat Hanımın da mâşuku,jigolosu imiş ;Vâsıf Hoca şöyle anlatıyor : “Pehlivan yapılı,kara yağız zeberdest bir delikanlı idi;aşkbazlıkda acem kılıcı gibi her iki yanı keskindi,ömrü Gaco ve Şorolo dalgaları ile içinde geçmişdir ;Fıtnatın pek çok parasını yemiş,ondan sızdırdığı paraları da Kemeraltının rum yosmaları ile pedimularına yedirmişdir (B. :Fitnat ,cild 11,sayfa 5803).Cerrahpaşa taraflarında bir paşa kızı Baytarlı Haşmeti pırpırı tulumbacı kılığında sandık kolu altında yangına koşarken görmüş,âşık olmuş,paşa babası da iknâ edilerek o mektebli genc ile evlenmişdi.Adını tulumbacı kahvehânelerinde duyardım,fakat kendisini ilk de...
⇓ Read more...
HAŞMET (Baytarlı) – İkinci Sultan Abdülhamid devri sonlarında İstanbulun çalğılı tulumbacı kahvehânelerinde mâni,semâi,destan okuyu genclerin en namlılarından ; o zamanlar bâzı mektebli genclere “Tıbbiyeli”,“Mülkiyeli”,“Harbiyeli” gibi lakablar takılırdı,Haşmetin “Baytarlı” lakabı talebeliğinden değildi,tulumbacılık âleminde büyük şöhreti olan ve ayrıca meşrebinin bıçkınlığı ile de tanınmış olan bu genc Baytar Maktebinin hademelirinden idi,ve o devrin âdetince dışarda hademelere giydirilen üniforma ile dolaşırdı. Üsküdarlı Vâsıf Hocanın rivâyetine göre devrin namlı Kadırga Yangın Tulumbası Sandığının uşaklarından olan Haşmet devrin namlı yosmalarından Fitnat Hanımın da mâşuku,jigolosu imiş ;Vâsıf Hoca şöyle anlatıyor : “Pehlivan yapılı,kara yağız zeberdest bir delikanlı idi;aşkbazlıkda acem kılıcı gibi her iki yanı keskindi,ömrü Gaco ve Şorolo dalgaları ile içinde geçmişdir ;Fıtnatın pek çok parasını yemiş,ondan sızdırdığı paraları da Kemeraltının rum yosmaları ile pedimularına yedirmişdir (B. :Fitnat ,cild 11,sayfa 5803).Cerrahpaşa taraflarında bir paşa kızı Baytarlı Haşmeti pırpırı tulumbacı kılığında sandık kolu altında yangına koşarken görmüş,âşık olmuş,paşa babası da iknâ edilerek o mektebli genc ile evlenmişdi.Adını tulumbacı kahvehânelerinde duyardım,fakat kendisini ilk defa Cerrahpaşa Hamamında tulumbacılara has şenlikle güvey hamamında görmüşdüm..”. Vâsıf Hocanın bu delikanlı hakkında iki manzumesi vardır ,birini Fitnatın ağzından yazmışdır,biri de paşa kızı ile evlenmesi,ve o güvey hamamı üzerinedir. Haşmet senin şânındadır bu koşma Ey Baytarlı tulumbacı eşhebim Kanadlanmış ayaklarla çok koşma Ayaklarna biraz acı eşhebim Nakşi pâyin Fıtnatının sorgucu Nezir ettim tutarım yıl orucu Şimdi öttür borunu sen borucu Nâra atup acı acı eşhebim Koşma divan semâiler okursun Tezgâhında türlü bezler dokursun Bana gökden inmiş kazâ kusun Yok sen gibi bir talancı eşbehim Bir ayağın üstünde bin fendin var Güzellerden sanma sâde kendin var Bundan sonra kapuma gel sen yalvar Usandırdın ey yalancı eşbehim Her gün konar bir güzeller kervanı Yedi iklim dört bucağın hûbanı Beyzâdesi bıçkın kopuk külhanı Sen yolcusun Fitnat hancı eşbehim * Pehlivan edâlı çalımlı Haşmet Tulumbacılığı yalımlı Haşmet Baytarlı derler o tulumbacıya Sohbeti şekerim balımlı Haşmet Kâküle bâzuya perçem topuğa Tabana pençeye naza yapuğa Dâvudî sadânın cezbesi ayrı Baha biçilmez o bıçkın kopuğa Yakışır forma hem dizlik mintanı Kisbeti de açar elhak fettanı O paşa kızının kafes ardından Görünce çapkını kaynamış kanı Düğününde uryan gördüm hamamda Göbek taşındaki meclis kıvamda Mest olmuş o şâhı seyr iden yâran Bir başka neşve var bezmi avamda Şöyle bir süzdüm de başdan aşağa Reşk ettim omuzdaş olaş uşağa Reşk ettim fûtei gülgûna billah Sarılmış belinden altun başağa Çöp çatan karının çokdur himmeti Tulumbacı oldu kızın kısmeti Elbet ki tarihi mücevher gerek “ Paşakızı sardı çapkın Haşmeti ” 1310 M.1896 - 1897
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
HAŞMET (BAYTARLI)
Identifier
H25B014
Theme
Person
Subject
Haşmet (Baytarlı), Baytarlı Haşmet, Abdülhamid II (Sultan), Tulumbacı kahvehaneleri, Firefighters coffeehouses, Baytar Mektebi, Veterinary School, Vâsıf Hiç, Kadırga Yangın Sandığı, Kadırga Fire Department, Fitnat Hanım, Kemeraltı, Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Hamamı, Cerrahpaşa Hammam, Cerrahpaşa Bathhouse
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Haş chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Partial text and stanzas are glued to the document.
See Also Note
Fitnat, cild 11, sayfa 5803
Bibliography Note
Vâsıf Hiç
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD