Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hânende Çocuklar (Sarayda) maddesi
HÂNENDE ÇOCUKLAR (Sarayda) – İstanbulda osanlı pâdişahlarının kışlık dâimî ikaametgâhı olan Topkapusu Sarayında Enderun,sarayın kadın bulunmayan selâmlık kısmı yüz yıllar boyunca türkiyenin en büyük musiki mektebi,daha doğru deyimle bir konservatuvar olmuşdur ; musiki tarihimiz yazılırken ilk,ve mutlakaa hatırlanmısı gerekir.En parlak devrini de geçen asırda,Üçüncü Selim ve İkinci Mahmud zamanlarında yaşamışdır.1826 dan,Vak'ai Hayriyeden az sonra saray teşkilâtında da geniş ölçüde değişiklik yapılırken o büyük musiki okulu da kapanmış,dağıtılmışdır.
Zülüflü Ağalar diye anılan Enderun gencleri acemi olarak saraya alındıklarında Saferli Odasına,Koğuşuna alınırlardı.Musiki meşkhânesi de o koğuşa bağlı idi,sâzendeler ve h^nandeler çocukluk yaşlarından yetiştirilirdi,ve her birine yine aynı koğuşdan özel bir hoca tâyin edilir,çocuğa,hocasının adına nisbetle falan ağanın acemisi denilirdi.Çoğu zaman da hoca ile acemisi arasında cemal aşıklığı yolunda alâkalar olurdu (B.:İsmail Ağa,Dellalzâde,cild ,sayfa ). Uzuna bir zaman sarayda kalmış ve “Vekaayii Letâifi Enderun” adı ile çok değerli bir tarihçe bırakmış Hâfız İlyas 1239 (1823) vak'aları arasında şunları yazıyor :“..Silâhdar Ali Ağanın Ayasağa Çiftliğinde pâdişaha verdiği ziyâfetde İsmail Dede Efendinin sebâbûselik bestesi :
Yâr...
⇓ Devamını okuyunuz...
HÂNENDE ÇOCUKLAR (Sarayda) – İstanbulda osanlı pâdişahlarının kışlık dâimî ikaametgâhı olan Topkapusu Sarayında Enderun,sarayın kadın bulunmayan selâmlık kısmı yüz yıllar boyunca türkiyenin en büyük musiki mektebi,daha doğru deyimle bir konservatuvar olmuşdur ; musiki tarihimiz yazılırken ilk,ve mutlakaa hatırlanmısı gerekir.En parlak devrini de geçen asırda,Üçüncü Selim ve İkinci Mahmud zamanlarında yaşamışdır.1826 dan,Vak'ai Hayriyeden az sonra saray teşkilâtında da geniş ölçüde değişiklik yapılırken o büyük musiki okulu da kapanmış,dağıtılmışdır.
Zülüflü Ağalar diye anılan Enderun gencleri acemi olarak saraya alındıklarında Saferli Odasına,Koğuşuna alınırlardı.Musiki meşkhânesi de o koğuşa bağlı idi,sâzendeler ve h^nandeler çocukluk yaşlarından yetiştirilirdi,ve her birine yine aynı koğuşdan özel bir hoca tâyin edilir,çocuğa,hocasının adına nisbetle falan ağanın acemisi denilirdi.Çoğu zaman da hoca ile acemisi arasında cemal aşıklığı yolunda alâkalar olurdu (B.:İsmail Ağa,Dellalzâde,cild ,sayfa ). Uzuna bir zaman sarayda kalmış ve “Vekaayii Letâifi Enderun” adı ile çok değerli bir tarihçe bırakmış Hâfız İlyas 1239 (1823) vak'aları arasında şunları yazıyor :“..Silâhdar Ali Ağanın Ayasağa Çiftliğinde pâdişaha verdiği ziyâfetde İsmail Dede Efendinin sebâbûselik bestesi :
Yâr ile âteşmekân olsam da gülşendir bana
Lâkin ansız gülistânı dehr külhendir bana
ve ardından yine Dede Efendinin :
Ey senk dil itmez mi senin kalbine te'sir
Hârâları hâkister iden âteşi âhım
yürük semâsi okunurken Tanbûrî Keçi Ârif Ağanın acemisi Necib'in yüzüne bakdığını gören mâbeyinciler Keçi Ârif Ağaya :- Şu karşıki dağda bir kuzu meler şarkısını söyler misiniz..diye takıldılar..”.
Yine aynı sahnede aynı yazar anlatıyor :“..çocuk Mesud Beyin sesi dinlenecek hâle gelmişdi :
Hiç eşin yok nevcivansın
Buna nasıl can dayansın
şarkısını çocukca okuması pâdişahın hoşuna gitti ve hânendelere katıldı..”.
Saray hamamlarında dellâklik eden gencler ile saray köçekleri de Seferli Koğuşu ağaları arasından seçilir,ayrılırdı.
Hânendelerin saraydaki unvanları “Çavuş” idi.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
H16A018
Tema
Kişi
Konular
Hanende çocuklar (Sarayda), Singster children (In the palace), Topkapı Sarayı, Topkapı Palace, Üçüncü Selim, Selim III (Sultan), Mahmud II (Sultan), Vak‘a-i Hayriyye, Zülüflü ağalar, Enderun, Dellalzâde İsmail Ağa, Hafız İlyas, Vekâyi-i Letâif-i Enderuniyye (Hızır İlyas), Silahdar Ali Ağa, Ayasağa Çiftliği, Ayazağa Çiftliği, Ayazağa Farm, İsmail Dede Efendi, Tanburi Keçi Arif Ağa, Sefeli Koğuş Ağaları, Çavuş, Sergeant
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Han bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Baskı notları belirtilmiştir.
Bakınız Notu
İsmail Ağa (Dellalzâde)
Bibliyografya Notu
Hâfız İlyas, “Vekâyi-i Letâif-i Enderun”
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.