Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Singster Children (in the Palace) article
HÂNENDE ÇOCUKLAR (Sarayda) – İstanbulda osanlı pâdişahlarının kışlık dâimî ikaametgâhı olan Topkapusu Sarayında Enderun,sarayın kadın bulunmayan selâmlık kısmı yüz yıllar boyunca türkiyenin en büyük musiki mektebi,daha doğru deyimle bir konservatuvar olmuşdur ; musiki tarihimiz yazılırken ilk,ve mutlakaa hatırlanmısı gerekir.En parlak devrini de geçen asırda,Üçüncü Selim ve İkinci Mahmud zamanlarında yaşamışdır.1826 dan,Vak'ai Hayriyeden az sonra saray teşkilâtında da geniş ölçüde değişiklik yapılırken o büyük musiki okulu da kapanmış,dağıtılmışdır.
Zülüflü Ağalar diye anılan Enderun gencleri acemi olarak saraya alındıklarında Saferli Odasına,Koğuşuna alınırlardı.Musiki meşkhânesi de o koğuşa bağlı idi,sâzendeler ve h^nandeler çocukluk yaşlarından yetiştirilirdi,ve her birine yine aynı koğuşdan özel bir hoca tâyin edilir,çocuğa,hocasının adına nisbetle falan ağanın acemisi denilirdi.Çoğu zaman da hoca ile acemisi arasında cemal aşıklığı yolunda alâkalar olurdu (B.:İsmail Ağa,Dellalzâde,cild ,sayfa ). Uzuna bir zaman sarayda kalmış ve “Vekaayii Letâifi Enderun” adı ile çok değerli bir tarihçe bırakmış Hâfız İlyas 1239 (1823) vak'aları arasında şunları yazıyor :“..Silâhdar Ali Ağanın Ayasağa Çiftliğinde pâdişaha verdiği ziyâfetde İsmail Dede Efendinin sebâbûselik bestesi :
Yâr...
⇓ Read more...
HÂNENDE ÇOCUKLAR (Sarayda) – İstanbulda osanlı pâdişahlarının kışlık dâimî ikaametgâhı olan Topkapusu Sarayında Enderun,sarayın kadın bulunmayan selâmlık kısmı yüz yıllar boyunca türkiyenin en büyük musiki mektebi,daha doğru deyimle bir konservatuvar olmuşdur ; musiki tarihimiz yazılırken ilk,ve mutlakaa hatırlanmısı gerekir.En parlak devrini de geçen asırda,Üçüncü Selim ve İkinci Mahmud zamanlarında yaşamışdır.1826 dan,Vak'ai Hayriyeden az sonra saray teşkilâtında da geniş ölçüde değişiklik yapılırken o büyük musiki okulu da kapanmış,dağıtılmışdır.
Zülüflü Ağalar diye anılan Enderun gencleri acemi olarak saraya alındıklarında Saferli Odasına,Koğuşuna alınırlardı.Musiki meşkhânesi de o koğuşa bağlı idi,sâzendeler ve h^nandeler çocukluk yaşlarından yetiştirilirdi,ve her birine yine aynı koğuşdan özel bir hoca tâyin edilir,çocuğa,hocasının adına nisbetle falan ağanın acemisi denilirdi.Çoğu zaman da hoca ile acemisi arasında cemal aşıklığı yolunda alâkalar olurdu (B.:İsmail Ağa,Dellalzâde,cild ,sayfa ). Uzuna bir zaman sarayda kalmış ve “Vekaayii Letâifi Enderun” adı ile çok değerli bir tarihçe bırakmış Hâfız İlyas 1239 (1823) vak'aları arasında şunları yazıyor :“..Silâhdar Ali Ağanın Ayasağa Çiftliğinde pâdişaha verdiği ziyâfetde İsmail Dede Efendinin sebâbûselik bestesi :
Yâr ile âteşmekân olsam da gülşendir bana
Lâkin ansız gülistânı dehr külhendir bana
ve ardından yine Dede Efendinin :
Ey senk dil itmez mi senin kalbine te'sir
Hârâları hâkister iden âteşi âhım
yürük semâsi okunurken Tanbûrî Keçi Ârif Ağanın acemisi Necib'in yüzüne bakdığını gören mâbeyinciler Keçi Ârif Ağaya :- Şu karşıki dağda bir kuzu meler şarkısını söyler misiniz..diye takıldılar..”.
Yine aynı sahnede aynı yazar anlatıyor :“..çocuk Mesud Beyin sesi dinlenecek hâle gelmişdi :
Hiç eşin yok nevcivansın
Buna nasıl can dayansın
şarkısını çocukca okuması pâdişahın hoşuna gitti ve hânendelere katıldı..”.
Saray hamamlarında dellâklik eden gencler ile saray köçekleri de Seferli Koğuşu ağaları arasından seçilir,ayrılırdı.
Hânendelerin saraydaki unvanları “Çavuş” idi.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H16A018
Theme
Person
Subject
Hanende çocuklar (Sarayda), Singster children (In the palace), Topkapı Sarayı, Topkapı Palace, Üçüncü Selim, Selim III (Sultan), Mahmud II (Sultan), Vak‘a-i Hayriyye, Zülüflü ağalar, Enderun, Dellalzâde İsmail Ağa, Hafız İlyas, Vekâyi-i Letâif-i Enderuniyye (Hızır İlyas), Silahdar Ali Ağa, Ayasağa Çiftliği, Ayazağa Çiftliği, Ayazağa Farm, İsmail Dede Efendi, Tanburi Keçi Arif Ağa, Sefeli Koğuş Ağaları, Çavuş, Sergeant
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Han chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Print notes are written.
See Also Note
İsmail Ağa (Dellalzâde)
Bibliography Note
Hâfız İlyas, “Vekâyi-i Letâif-i Enderun”
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.