Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hâmid Efendi article
HÂMİD EFENDİ – On yedinci asır ulemâsından, Rumeli Kazaskerliğine kadar yükselmişdir; 1098 (1686-1687)de sadrazam Receb Paşanın garazına uğrıyarak azledilmiş ve aynı yıl içinde sürgün olarak gönderildiği Rodos adasında ölmüştür.
Ulemâ arasında doğruluğu ile, hak uğrunda sözünü sakınmamakla tanınmış olan Hâmid Efendi, husisî hayatında da gayet sâde yaşardı; halk ağzında da pek çok parası olduğu söylenirdi.
Sadrazam Receb Paşa ile arasının açılarak felâketine sebep olan vaka şuydu: Receb Paşa birinci mirâhurluktan vezirliğe yükselmiş, ehliyetsiz, cahil bir adamdı. Yıllardanberi devam eden Avusturya seferi hazineyi müşkül bir duruma sokmuştu; mâlî buhranın başlıca sebeplerinden biri de orduya mahsus paranın mürteşi vezirler elinde süistimal edilmesiydi. Receb Paşa, sefer masrafları için “İmdadiye” ismiyle fevkalâde bir vergi projesi hazırlatmış ve onu sarayında topladığı ileri gelenlerden mürekkep fevkalâde bir meclise arzetmişti. Projeye göre İstanbul halkının hissesine de 1500 kese altın düşüyordu. Esâsen büyük fedakârlıklarda bulunan şehibir halkı için bu çok ağır bir şeydi, fakat mecliste bulunanlar Receb Paşanın şerrinden korkarak ağız açamadılar. İtiraz eden tek kişi, Rumeli Kazaskeri Hâmid Efendi oldu:
- Baka paşa..hazretleri bu ne demektir? Bu kadar devlet irâdı nice oldu? M...
⇓ Read more...
HÂMİD EFENDİ – On yedinci asır ulemâsından, Rumeli Kazaskerliğine kadar yükselmişdir; 1098 (1686-1687)de sadrazam Receb Paşanın garazına uğrıyarak azledilmiş ve aynı yıl içinde sürgün olarak gönderildiği Rodos adasında ölmüştür.
Ulemâ arasında doğruluğu ile, hak uğrunda sözünü sakınmamakla tanınmış olan Hâmid Efendi, husisî hayatında da gayet sâde yaşardı; halk ağzında da pek çok parası olduğu söylenirdi.
Sadrazam Receb Paşa ile arasının açılarak felâketine sebep olan vaka şuydu: Receb Paşa birinci mirâhurluktan vezirliğe yükselmiş, ehliyetsiz, cahil bir adamdı. Yıllardanberi devam eden Avusturya seferi hazineyi müşkül bir duruma sokmuştu; mâlî buhranın başlıca sebeplerinden biri de orduya mahsus paranın mürteşi vezirler elinde süistimal edilmesiydi. Receb Paşa, sefer masrafları için “İmdadiye” ismiyle fevkalâde bir vergi projesi hazırlatmış ve onu sarayında topladığı ileri gelenlerden mürekkep fevkalâde bir meclise arzetmişti. Projeye göre İstanbul halkının hissesine de 1500 kese altın düşüyordu. Esâsen büyük fedakârlıklarda bulunan şehibir halkı için bu çok ağır bir şeydi, fakat mecliste bulunanlar Receb Paşanın şerrinden korkarak ağız açamadılar. İtiraz eden tek kişi, Rumeli Kazaskeri Hâmid Efendi oldu:
- Baka paşa..hazretleri bu ne demektir? Bu kadar devlet irâdı nice oldu? Mal ve hazineyi ve beytülmâli müslimi kendi hava ve heveslerinizde israf ederken kiminle müşavere edersiniz kişimdi de dönüp fukaradan imdad istersiniz!..dedi.
Receb Paşa şaşırdı:
- Efendi, sen ne söylersin? Bu ne biçim sözdür?..niçin haddi tecavüz edersin? Deyince
Hâmid Efendi asabileşti:
- Sen,dün pabuç kesesi belinde ve çizme süngeri elinde bir çuhadarken samur kürklü oğların var!..Devlete sen dururken,bizler yetmiş,seksen yılda ciğer kanı ile sahip olduğumuz evimizi ve ev eşyamızı mı satalım..bizden ne umarsın!..diye bağırdı.
Mecliste bulunanlar Hâmid Efendiyi tasdika da cesâret edemediler.
Recep Paşa,meclisi dağıttı ve Rumeli Kazaskerini derhal azlettirerek Rodosa sürdürdüğü gibi mevcud parasının musaderesi için de bir ferman aldı. İstanbuldaki konağında 385 kese akçe parası çıktı. Bunun otuz beş kesesi evlâdına harçlık bırakılarak üç yüz elli kesesi hazineye irad kaydedildi. Fakat bu vakanın tezine efendinin ölüm haberi gelince, yetimlerine musadere olunan üç yüz elli kese içinde bir hazîne senedi verildi.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H14A021
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Print, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hamam-Hamiyet chapter of Istanbul Encyclopedia. A clipping dated October 1944 is cited.
Note
Clipping is glued to the document and corrections are written with pen.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.