Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hâlîfe article
HÂLÎFE - “Dilimize arabcadan alınmış isim,cem’i(çoğulu) :hulefâ.1:Vekil,Halef (birinin yerine gelen ,geçen adam).2: Peygamberimiz efendimizin vekili olarak İmâmül Müslimin olan zât,Halîfei İslâm. 3: Bâbıâlî kalemlerinden birinde kâtib olan zât . 4.Halk ağzında Halife yerine Kalfa denilir “(Şemseddin Sâmi,Kaamûsi Türkî).
Ünlü ve hakikattir ki değerli dil bilgini meşhur lugatında bu kelimeyi târif ederken Dördüncü tarifini noksan yazmışdır,halk ağzında “Halîfe” karşılığı “Kalfa” kelimesi,ustasına vekillik yapabilecek derecede hüner sâhibi zanaat erbâbı ile hanımlarına ev işlerinde emir verme hususunda tam yetkisi olan baş kadın hizmetkârlar hakkında kullanılmışdır. Sibyan mekteblerinde hocalara,muallimlere halîfelik vekillik yaparak çocuklara ders öğretenlere de halk ağzında halîfe yerine “Kalfa” denile gelmişdi.( B.:Kalfa). Kâtib anlamında Halîfe karşılığı olarak da Kalfa,yalnız yabancı yazarlar tarafından,ve bilhassa ,asıl adı Hacı Mustafa Efendi olub tarih metinlerinde adı “Hacı Halîfe”,“Kâtif Çelebi” diye eçen büyük türk bilgini için kullanılmış,avrupalı yazarlar bu ilim adamımızın adını “Hacı Kalfa” diye kaydetmişlerdir.
Şemseddin Sâmi Bey “Halîfe” kilemesinin kullanıldığı bir yeri de hiç kaydetmemişdir.Bu kelime islâmî tarikatlerde de, “Mürşid şeyhin müridleri irşadda vekâle...
⇓ Read more...
HÂLÎFE - “Dilimize arabcadan alınmış isim,cem’i(çoğulu) :hulefâ.1:Vekil,Halef (birinin yerine gelen ,geçen adam).2: Peygamberimiz efendimizin vekili olarak İmâmül Müslimin olan zât,Halîfei İslâm. 3: Bâbıâlî kalemlerinden birinde kâtib olan zât . 4.Halk ağzında Halife yerine Kalfa denilir “(Şemseddin Sâmi,Kaamûsi Türkî).
Ünlü ve hakikattir ki değerli dil bilgini meşhur lugatında bu kelimeyi târif ederken Dördüncü tarifini noksan yazmışdır,halk ağzında “Halîfe” karşılığı “Kalfa” kelimesi,ustasına vekillik yapabilecek derecede hüner sâhibi zanaat erbâbı ile hanımlarına ev işlerinde emir verme hususunda tam yetkisi olan baş kadın hizmetkârlar hakkında kullanılmışdır. Sibyan mekteblerinde hocalara,muallimlere halîfelik vekillik yaparak çocuklara ders öğretenlere de halk ağzında halîfe yerine “Kalfa” denile gelmişdi.( B.:Kalfa). Kâtib anlamında Halîfe karşılığı olarak da Kalfa,yalnız yabancı yazarlar tarafından,ve bilhassa ,asıl adı Hacı Mustafa Efendi olub tarih metinlerinde adı “Hacı Halîfe”,“Kâtif Çelebi” diye eçen büyük türk bilgini için kullanılmış,avrupalı yazarlar bu ilim adamımızın adını “Hacı Kalfa” diye kaydetmişlerdir.
Şemseddin Sâmi Bey “Halîfe” kilemesinin kullanıldığı bir yeri de hiç kaydetmemişdir.Bu kelime islâmî tarikatlerde de, “Mürşid şeyhin müridleri irşadda vekâletini yapabilecek kadar kemâle ermiş kidemli müridleri hakkında” kullanılırdı.Şeyhlerin vefâtında yerlerine ekseriyâ halîfesi olan zât geçerdi.
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H10A021
Theme
Other
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Halid-Halil-Halil Bey chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Corrections are written with pen on the document.
See Also Note
Kalfa
Bibliography Note
Şemseddin Sami, "Kamûs-i Türkî"
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.