Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Mehmed Efendi (School Teacher) article
MEHMED EFENDİ ( Mekteb Hocası) – On yedinci asırda yaşamış bir mekteb hocası olub , hicrî 1057 (Milâdî 1647) yılında henüz onbeş yazında iken vefat Mehmed adında çok güzel talebesine büyük ve temiz bir aşk ile bağlanmış ve bu çocuğun ölümü üzerine de bir devrin meşhur eserleri arasına girmiş “Mevhatül Uşşâk” adında 2040 beyitlik manzum bir eser bırakmışdır (B.: Mehmed, Güzel). Mektebinin İstanbulda hangi semtde olduğu bilinmiyor. Kendisinden “ Mehmed bin Receb ” künyesi ile bahsediyor, ve asrının ünlü mûsikişinaslarından Zâkirî Hasan Efendinin talebesi oldğu söylüyor, hattâ :“ Bu dâi kenterin bir bendesiydi ” diyor (B.: Hasan Efendi, Zâkirî). Hicrî 1059 (M.1649) da yazılmış olan Nevhatül Uşşâk hicrî 1261 (M.1845) de Mehmed Said Efendi tarafından basdırılıp neşredilmişdir. İkinci Abdülhamid devrinde resimli olarak ikinci baskısı yapılmış olub gaayetle çirkin, ibtidâî resimleri eser için bir felâket olmuşdur.
Güzel Mehmede karşı büyük platonik aşkının başladığı zaman kırk yaşına yaklaşmış oduğunu söyleyerek kendi ahvâlinden şöyle bahsediyor :
Cihandan el yumuş idi bu dâî
Olurdum gece gündüz hayre sâî
Salâhi zühd idi kârım hemîşe
Tutardım ahret kaydını pîşe
Yoğidi hâtırımda gayri efkâr
Okurdum rûzü şeb evrâd ü ezkâr
Dolardı mektebimin içi sibyan
İderdim anlara tâlimi Kur'an
Olu...
⇓ Read more...
MEHMED EFENDİ ( Mekteb Hocası) – On yedinci asırda yaşamış bir mekteb hocası olub , hicrî 1057 (Milâdî 1647) yılında henüz onbeş yazında iken vefat Mehmed adında çok güzel talebesine büyük ve temiz bir aşk ile bağlanmış ve bu çocuğun ölümü üzerine de bir devrin meşhur eserleri arasına girmiş “Mevhatül Uşşâk” adında 2040 beyitlik manzum bir eser bırakmışdır (B.: Mehmed, Güzel). Mektebinin İstanbulda hangi semtde olduğu bilinmiyor. Kendisinden “ Mehmed bin Receb ” künyesi ile bahsediyor, ve asrının ünlü mûsikişinaslarından Zâkirî Hasan Efendinin talebesi oldğu söylüyor, hattâ :“ Bu dâi kenterin bir bendesiydi ” diyor (B.: Hasan Efendi, Zâkirî). Hicrî 1059 (M.1649) da yazılmış olan Nevhatül Uşşâk hicrî 1261 (M.1845) de Mehmed Said Efendi tarafından basdırılıp neşredilmişdir. İkinci Abdülhamid devrinde resimli olarak ikinci baskısı yapılmış olub gaayetle çirkin, ibtidâî resimleri eser için bir felâket olmuşdur.
Güzel Mehmede karşı büyük platonik aşkının başladığı zaman kırk yaşına yaklaşmış oduğunu söyleyerek kendi ahvâlinden şöyle bahsediyor :
Cihandan el yumuş idi bu dâî
Olurdum gece gündüz hayre sâî
Salâhi zühd idi kârım hemîşe
Tutardım ahret kaydını pîşe
Yoğidi hâtırımda gayri efkâr
Okurdum rûzü şeb evrâd ü ezkâr
Dolardı mektebimin içi sibyan
İderdim anlara tâlimi Kur'an
Olub beş vakitde mihrâba mülâzim
Bu mânâlardı ancak bana lâzım
Değildim halkın âk u kaaresinde
Oturmazdım avâmın âresinde
Dilimden zevkü şâdî gitmiş idi
Yaşım da erbaîne yetmiş idi
Ağımaya tutmuş idi yüzüm sakalım
Yaşarırdı gözüm gidüb mecâlim
Zaıfdan dâimâ bîmar idim ben
Vücûdumdan dahi bîzâr idim ben
Temâşâ et ne hâle uğradım ben
Taaccüb idesin gûş idicek sen
Mukadder olan elbete olurmuş
Kişinin başına neler gelürmüş
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
M15A028
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Mehmed Efendi chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting and pen on paper
See Also Note
Mehmed (Güzel); Hasan Efendi (Zâkirî)
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.