TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Archive
❯
M
❯
M12
Mehmed (Topuklu) article
MEHMED ( Topuklu ) – 1885 ile 1890 arasında Üsküdarda Toygartepesi yangın tulumbası sandığının uşaklarında,hem tulumbacılıkda gaayetle makbul olan koşarlı ayakları ile,hem de şehbaz bir erkek güzeli olarak meşhur bir delikanlı ;esnaf tabakasından yorgancı kalfası idi. Üsküdarda Toptaşında yerleşmiş Rumeli âyân ve eşrâfından bir paşanın tek evlâdı güzel kızı,pırpırı tulumbacı kılığı ile gördüğü yorgancı kalfasına âşık olmuş,o aşka,oğlanın muhitinde nâmus erbâbından,paşa babanın da kemâl ve irfan sâhibi olması katılınca iki genc evlenip murâda ermişlerdi. Bu düğünün Üsküdarda uzun zaman unutulmamış bir hususiyeti olmuşdur.Gelin kız: “ Ben onu tulumbacı olarak gördüm,sevdim..koltukda da dizli don (dizlik) gömlek yalın ayak görmek isterim !..” demiş,isteğinde ısrar etmiş,ve Topuklu Mehmed düğün günü bir güvey olarak süslenmemiş,paşa konağına,yangına gider gibi pırpırı tulumbacı kılığında gelmiş,bir kibar kalabalığının gözleri önünde,mâşûkasını,o pırpırı tulumbacı kıyâfetinde koluna almış ve yalın ayaklarla yürümüş,geçmişdi; “Kızı bir tulumbacıya vermişler dedikodusu da bu şâhâne ve asîlâne nümâyişle önlenmişdi. Toygartepeli Topuklu Mehmedi çok yakından tanımış olan kalender halk şâiri Âşık Râzinin onun şânında iki manzumesi vardır ;biri,güzel delikanlıya lakab olmuş “Topuk” için bir ...
⇓ Read more...
MEHMED ( Topuklu ) – 1885 ile 1890 arasında Üsküdarda Toygartepesi yangın tulumbası sandığının uşaklarında,hem tulumbacılıkda gaayetle makbul olan koşarlı ayakları ile,hem de şehbaz bir erkek güzeli olarak meşhur bir delikanlı ;esnaf tabakasından yorgancı kalfası idi. Üsküdarda Toptaşında yerleşmiş Rumeli âyân ve eşrâfından bir paşanın tek evlâdı güzel kızı,pırpırı tulumbacı kılığı ile gördüğü yorgancı kalfasına âşık olmuş,o aşka,oğlanın muhitinde nâmus erbâbından,paşa babanın da kemâl ve irfan sâhibi olması katılınca iki genc evlenip murâda ermişlerdi. Bu düğünün Üsküdarda uzun zaman unutulmamış bir hususiyeti olmuşdur.Gelin kız: “ Ben onu tulumbacı olarak gördüm,sevdim..koltukda da dizli don (dizlik) gömlek yalın ayak görmek isterim !..” demiş,isteğinde ısrar etmiş,ve Topuklu Mehmed düğün günü bir güvey olarak süslenmemiş,paşa konağına,yangına gider gibi pırpırı tulumbacı kılığında gelmiş,bir kibar kalabalığının gözleri önünde,mâşûkasını,o pırpırı tulumbacı kıyâfetinde koluna almış ve yalın ayaklarla yürümüş,geçmişdi; “Kızı bir tulumbacıya vermişler dedikodusu da bu şâhâne ve asîlâne nümâyişle önlenmişdi. Toygartepeli Topuklu Mehmedi çok yakından tanımış olan kalender halk şâiri Âşık Râzinin onun şânında iki manzumesi vardır ;biri,güzel delikanlıya lakab olmuş “Topuk” için bir medhiyedir : Topuknâme Berâyi Topuklu Mehmed İster beyzâdedir isterse kopuk Dâimâ câzibdir eşbehde topuk Andan sonra gelir nakş ile yapuk Tâ ki serindeki kavak yeline Topuklu lakabın taşırsa dilber Hazreti Yusufla kadri berâber Topukdadır cümle işmarla haber Huyuna suyuna yâlübâline Albenisi köpük dâim kahvenin Eşbehde topukdur şartı cilvenin Kütür kütür topuk vurabilenin İşte Mehmed irmiş tam kemâline Kara sırım gibi Toygarlı Uşak Dizlik mintan ile belinde kuşak Koşarlı ayaklar ses verir şak şak Topuklardır revnak viren hâline Bak o iri kıyım ayaklara bak Topukları gülle misâli ayak Kızlara temâşâ merhemi tiryak Abe gel bakayım topuk fâline Mehmedim topuğun sebîkei sîm Ana nispet ile edildin tevsîm Bûsegâhı nigâr kıblei nesîm Sen bakma âlemin kiylü kaaline Topuklu yangıncı Toygartepeli Şan verdi sandığa taban tepeli Hele o gelin kız ayak öpeli Bildim cihan vurgun mah cemâline Topuklum övün sen hakkındır övün Paşa kızı ile yakındır düğün Gülle topukları vur asıl o gün Götür gelin kızı alub dâline “Topuknâme” nin sonlarında bahsettiği meşhur düğün için de bir tarih manzumesi yazmışdır,tarih mücevherdir ve Topuklu Mehmedin yaşı ile tâmiyelidir : Gelin kız istemiş hem ısrâr ile Sözümde zerrece yokdur hiç yalan O paşa kızını pırpırı kılık Topuklu Mehmeddir koltuğa alan Yirmi bir yaşında o tulumbacı Kızın gönül evin eylemiş talan Eşbehin pırlanta yaşiyle târih “ Ayakları çıplak bir güvey oğlan ” 1287 + 21 = 1308 (M.1890 – 1891)
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
MEHMED (TOPUKLU)
Identifier
M12A075
Theme
Person
Subject
Mehmed (Topuklu), Topuklu Mehmed, Üsküdar, Toygartepe, Yangın tulumbası sandıkları, Firefighting squads, Toygartepe, Tulumbacı, Fire fighter, Yorgancı, Quilt maker, Toptaşı, Giyim kuşam, Clothing, Pırpırı tulumbacı kıyafeti, Shabby fire fighter's costume, Âşık Râzî (Üsküdarlı), Üsküdarlı Âşık Râzî, Şiir, Medhiye, Methiye, Eulogy, Tarih düşürme, Chronography, Topukname, Şiir, Poet
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for Mehmed chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting and pen on paper. Edits are made with pen on the typewritten text.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD