Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
İzzet (Yağcı) article
İZZET (Yağcı) – Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü bir mukallid ; Ebüzziye Tevfik “Mecmuai Ebüzziya” de yayınladığı hatıralarında : “Biz Yağcı İzzeti, çoçukluğumuzdan gençliğimize kadar on beş yirmi sene tanıdık” diyor. Sanatkârın adı, onun sâyesinde biliyor.
Eyyublu imiş ; kişizâde, Yağ Kapusunda mağaza sâhibi, zengin, rical konaklarına girer çıkar meclis adamı, hayır sever, fukarâyı korur bir adamdı.
Taklidini tasarladığı kimselerin peşinde dolaşmaktan yılmaz, yorulmazdı; bu uğurda işini gücünü bile bırakırdı.
Meselâ, şehir halkınca tanınmış bir dilencinin sesini, şive ve âhengiyle alıncaya kadar arkasında aylarca dolaştığını; Ayasofya camiinde devrin şöhretlerinden Buhurcu Âmayı taklit için günlerce tâkip ettiğini, tanınmış okuyuculardan Külhanbey Mehmed'in aslından hiç farkedilmiyecek taklidi için uzun zaman Mehmet Paşa Tekkesine devam ettiğini kendisi anlatmış.
Yağcı İzzet'in en meşhur taklitlerinden biri de “Köprü Taklidi” idi. İstanbul'un o meşhur Eski köprüsü bir metelik geçit parası toplıyan memurlarından dilencilerine, gelip geçenlerine, satıcılarına, hem de ses ve ahengi herkesçe bilinmelerine varınca gözönüne geliverirdi; insan kendisini köprüden geçiyormuş sanırdı:
İlâhi okuyan Dilenci, anahtar halkası satan Kör Ermeni, mendilci Acem, fıstıkçı Arnavut, sigara kâğıdı,...
⇓ Read more...
İZZET (Yağcı) – Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü bir mukallid ; Ebüzziye Tevfik “Mecmuai Ebüzziya” de yayınladığı hatıralarında : “Biz Yağcı İzzeti, çoçukluğumuzdan gençliğimize kadar on beş yirmi sene tanıdık” diyor. Sanatkârın adı, onun sâyesinde biliyor.
Eyyublu imiş ; kişizâde, Yağ Kapusunda mağaza sâhibi, zengin, rical konaklarına girer çıkar meclis adamı, hayır sever, fukarâyı korur bir adamdı.
Taklidini tasarladığı kimselerin peşinde dolaşmaktan yılmaz, yorulmazdı; bu uğurda işini gücünü bile bırakırdı.
Meselâ, şehir halkınca tanınmış bir dilencinin sesini, şive ve âhengiyle alıncaya kadar arkasında aylarca dolaştığını; Ayasofya camiinde devrin şöhretlerinden Buhurcu Âmayı taklit için günlerce tâkip ettiğini, tanınmış okuyuculardan Külhanbey Mehmed'in aslından hiç farkedilmiyecek taklidi için uzun zaman Mehmet Paşa Tekkesine devam ettiğini kendisi anlatmış.
Yağcı İzzet'in en meşhur taklitlerinden biri de “Köprü Taklidi” idi. İstanbul'un o meşhur Eski köprüsü bir metelik geçit parası toplıyan memurlarından dilencilerine, gelip geçenlerine, satıcılarına, hem de ses ve ahengi herkesçe bilinmelerine varınca gözönüne geliverirdi; insan kendisini köprüden geçiyormuş sanırdı:
İlâhi okuyan Dilenci, anahtar halkası satan Kör Ermeni, mendilci Acem, fıstıkçı Arnavut, sigara kâğıdı, kav ve kibrit satan çocuklar, gözlükçü Mişon, muntazam ve sağlam adımlarile balya götüren sırık hammalları, çocucuğunu çiğnenmekten korumak için feryadeden ana, dört nâla koşan sürücü beygiri, bir konak arabası, hülâsa köprüden geçen insanların, nakil vâsıtalarının, hayvanların sesleri, gürültüleri, patırdıları kulaklarda aksederdi; kalkmak üzere olan Boğaziçi vapurları kaba ve acı acı düdük öttürürler; Kaptan memur ve çınarcılara kumanda verir, Kayıkçılar “Eyubal, içeriyel, Kadıköyüne!.. Hareme!.” diye bağrışarak müşteri çağırırlardı.
Yağcı İzzet'in diğer bir meşhur taklidi de “Hırdavatçı Yahudi Dükkânı” idi. Bu dükkânı ancak bir fotoğrafın tesbit edebileceği hurda teferruatı ile tasvir ederken, sanki çoculuğundanberi bir Yahudinin yanısıra İstanbul sokaklarını dolaşmış sanılırdı:
Yangından çıkmış, virânelerden toplanmış yamrı yumru çivilerle baklaları paslanmış kuyu zincirleri, et çengelleri, mum makasları, mutbak bıçakları, et satırları, keser, destere, rende, burgu gibi dülger alât ve edevatı, ütüler, saç ayakları.. Nice evleri bir anda kül etmiş yangınlar sâyesinde toplanmış bir sermay?.. Dükkâna Kayserili bir doğramacı kalfası yahut bir kasap çıkağı girerdi.. Bir alışveriş bahcesi ki, her iki tarafın zekâlarını, karşısındakini aldatmağa sarfettirirdi.
İzzet bir anda yaygaracı ve alayıcı bir Yahudi; bütün kabalığı ve kurnazlığı ile bir Kayserili Ermeni, eğin ağzı ile konuşan kasap çırağı oluverirdi.
Ebüzziyâ Tevfik Bey Yağcı İzzetin 1292 (m. 1875) de öldüğünü kaydediyor. Selim Nüzhet Gerçek ise, büyük bir hataya düşerek 1930 da yayınladığı “ Türk Temâşâsı” isimli eserinde : “Yağcı İzzeti tanıdık, yirmi beş sene kadar önce (1905 de) hayatda idi diyor ; bir ölüm tarihinde 30 yıllık fark elbet ki önemlidir, biz Ebüzziyaya inanıyoruz.
Theme
Person
Contributor
Type
Clipping, Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
I23A011
Theme
Person
Subject
İzzet (Yağcı), Yağcı İzzet, Mukallit, Mimic, Sanatçı, Artist, Tiyatro, Theatre, Theater, Oyuncu, Theater player, Ebüzziya Tevfik, Selim Nüzhet Gerçek, Türk Temaşası (Selim Nüzhet Gerçek), Ayasofya Camii, Hagia Sophia Mosque, Mehmed (Külhanbey), Külhanbey Mehmed, Mehmed Paşa Tekkesi, Mehmed Pasha Dervish Lodge, Taklit, Mime, Kör Ermeni, Blind Armenian, Gözlükçü Mişon, Optician Mişon, Köprü taklidi, Bridge mime, Hırdavatçı Yahudi, Hardware dealer Jew, Kayseri, Yahudi Cemaati, Jews Community, Ermeni Cemaati, Armenian Community, Ermeniler, Armenians, Kayseri
Type
Clipping, Document
Format
Print, Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the İz chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting and pen on paper. Clippings are glued on paper. Editions are made with pen on the clippings.
Bibliography Note
Ebüzziye Tevfik, “Mecmua-i Ebüzziya”; Selim Nüzhet Gerçek, “ Türk Temâşâsı”
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Clipping, Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.