Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
İzzet (Yağcı) maddesi
İZZET (Yağcı) – Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü bir mukallid ; Ebüzziye Tevfik “Mecmuai Ebüzziya” de yayınladığı hatıralarında : “Biz Yağcı İzzeti, çoçukluğumuzdan gençliğimize kadar on beş yirmi sene tanıdık” diyor. Sanatkârın adı, onun sâyesinde biliyor.
Eyyublu imiş ; kişizâde, Yağ Kapusunda mağaza sâhibi, zengin, rical konaklarına girer çıkar meclis adamı, hayır sever, fukarâyı korur bir adamdı.
Taklidini tasarladığı kimselerin peşinde dolaşmaktan yılmaz, yorulmazdı; bu uğurda işini gücünü bile bırakırdı.
Meselâ, şehir halkınca tanınmış bir dilencinin sesini, şive ve âhengiyle alıncaya kadar arkasında aylarca dolaştığını; Ayasofya camiinde devrin şöhretlerinden Buhurcu Âmayı taklit için günlerce tâkip ettiğini, tanınmış okuyuculardan Külhanbey Mehmed'in aslından hiç farkedilmiyecek taklidi için uzun zaman Mehmet Paşa Tekkesine devam ettiğini kendisi anlatmış.
Yağcı İzzet'in en meşhur taklitlerinden biri de “Köprü Taklidi” idi. İstanbul'un o meşhur Eski köprüsü bir metelik geçit parası toplıyan memurlarından dilencilerine, gelip geçenlerine, satıcılarına, hem de ses ve ahengi herkesçe bilinmelerine varınca gözönüne geliverirdi; insan kendisini köprüden geçiyormuş sanırdı:
İlâhi okuyan Dilenci, anahtar halkası satan Kör Ermeni, mendilci Acem, fıstıkçı Arnavut, sigara kâğıdı,...
⇓ Devamını okuyunuz...
İZZET (Yağcı) – Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü bir mukallid ; Ebüzziye Tevfik “Mecmuai Ebüzziya” de yayınladığı hatıralarında : “Biz Yağcı İzzeti, çoçukluğumuzdan gençliğimize kadar on beş yirmi sene tanıdık” diyor. Sanatkârın adı, onun sâyesinde biliyor.
Eyyublu imiş ; kişizâde, Yağ Kapusunda mağaza sâhibi, zengin, rical konaklarına girer çıkar meclis adamı, hayır sever, fukarâyı korur bir adamdı.
Taklidini tasarladığı kimselerin peşinde dolaşmaktan yılmaz, yorulmazdı; bu uğurda işini gücünü bile bırakırdı.
Meselâ, şehir halkınca tanınmış bir dilencinin sesini, şive ve âhengiyle alıncaya kadar arkasında aylarca dolaştığını; Ayasofya camiinde devrin şöhretlerinden Buhurcu Âmayı taklit için günlerce tâkip ettiğini, tanınmış okuyuculardan Külhanbey Mehmed'in aslından hiç farkedilmiyecek taklidi için uzun zaman Mehmet Paşa Tekkesine devam ettiğini kendisi anlatmış.
Yağcı İzzet'in en meşhur taklitlerinden biri de “Köprü Taklidi” idi. İstanbul'un o meşhur Eski köprüsü bir metelik geçit parası toplıyan memurlarından dilencilerine, gelip geçenlerine, satıcılarına, hem de ses ve ahengi herkesçe bilinmelerine varınca gözönüne geliverirdi; insan kendisini köprüden geçiyormuş sanırdı:
İlâhi okuyan Dilenci, anahtar halkası satan Kör Ermeni, mendilci Acem, fıstıkçı Arnavut, sigara kâğıdı, kav ve kibrit satan çocuklar, gözlükçü Mişon, muntazam ve sağlam adımlarile balya götüren sırık hammalları, çocucuğunu çiğnenmekten korumak için feryadeden ana, dört nâla koşan sürücü beygiri, bir konak arabası, hülâsa köprüden geçen insanların, nakil vâsıtalarının, hayvanların sesleri, gürültüleri, patırdıları kulaklarda aksederdi; kalkmak üzere olan Boğaziçi vapurları kaba ve acı acı düdük öttürürler; Kaptan memur ve çınarcılara kumanda verir, Kayıkçılar “Eyubal, içeriyel, Kadıköyüne!.. Hareme!.” diye bağrışarak müşteri çağırırlardı.
Yağcı İzzet'in diğer bir meşhur taklidi de “Hırdavatçı Yahudi Dükkânı” idi. Bu dükkânı ancak bir fotoğrafın tesbit edebileceği hurda teferruatı ile tasvir ederken, sanki çoculuğundanberi bir Yahudinin yanısıra İstanbul sokaklarını dolaşmış sanılırdı:
Yangından çıkmış, virânelerden toplanmış yamrı yumru çivilerle baklaları paslanmış kuyu zincirleri, et çengelleri, mum makasları, mutbak bıçakları, et satırları, keser, destere, rende, burgu gibi dülger alât ve edevatı, ütüler, saç ayakları.. Nice evleri bir anda kül etmiş yangınlar sâyesinde toplanmış bir sermay?.. Dükkâna Kayserili bir doğramacı kalfası yahut bir kasap çıkağı girerdi.. Bir alışveriş bahcesi ki, her iki tarafın zekâlarını, karşısındakini aldatmağa sarfettirirdi.
İzzet bir anda yaygaracı ve alayıcı bir Yahudi; bütün kabalığı ve kurnazlığı ile bir Kayserili Ermeni, eğin ağzı ile konuşan kasap çırağı oluverirdi.
Ebüzziyâ Tevfik Bey Yağcı İzzetin 1292 (m. 1875) de öldüğünü kaydediyor. Selim Nüzhet Gerçek ise, büyük bir hataya düşerek 1930 da yayınladığı “ Türk Temâşâsı” isimli eserinde : “Yağcı İzzeti tanıdık, yirmi beş sene kadar önce (1905 de) hayatda idi diyor ; bir ölüm tarihinde 30 yıllık fark elbet ki önemlidir, biz Ebüzziyaya inanıyoruz.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
I23A011
Tema
Kişi
Konular
İzzet (Yağcı), Yağcı İzzet, Mukallit, Mimic, Sanatçı, Artist, Tiyatro, Theatre, Theater, Oyuncu, Theater player, Ebüzziya Tevfik, Selim Nüzhet Gerçek, Türk Temaşası (Selim Nüzhet Gerçek), Ayasofya Camii, Hagia Sophia Mosque, Mehmed (Külhanbey), Külhanbey Mehmed, Mehmed Paşa Tekkesi, Mehmed Pasha Dervish Lodge, Taklit, Mime, Kör Ermeni, Blind Armenian, Gözlükçü Mişon, Optician Mişon, Köprü taklidi, Bridge mime, Hırdavatçı Yahudi, Hardware dealer Jew, Kayseri, Yahudi Cemaati, Jews Community, Ermeni Cemaati, Armenian Community, Ermeniler, Armenians, Kayseri
Tür
Kupür, Belge
Biçim
Baskı, Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi İz bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo ve tükenmez kalem. Kupürler kâğıda yapıştırılmıştır. Kupürler üzerinde tükenmez kalemle düzeltmeler yapılmıştır.
Bibliyografya Notu
Ebüzziye Tevfik, “Mecmua-i Ebüzziya”; Selim Nüzhet Gerçek, “ Türk Temâşâsı”
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.