Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
İskender (Tatar) maddesi
İSKENDER (Tatar) – 1885 ile 1890 arasında Üsküdarda Toygartepesi yangın tulumbası uşakı sandığı uşaklarından bir delikanlı; hem ayaklarının gaayetli koşarlı olması, hem aşırı derecede cesâreti, hem de aşırı derecede yüz güzelliği ve vücud yapısı düzgünlüğü ile şöhret bulmuşdu. Son Kırım hanlarından birinin torunlarından olduğu söylenirdi. Kendi kadir ve kiymetini bilememiş, uygunsuz güruhu ile düşmüş kalkmış, hatta bir ara Toptaşı Hamamında soyunarak dellâklik yapmış, daha sonraları da esrarkeşler kaafilesine katılarak 30-35 yaşlarında 1911-1915 arasında ölmüşdür.
Tulumbacılığa ilk girdiği sırada sıralarda bir yangında mükellef bir konak yanar iken :“ Aman yatalak bir dadı kadın kaldı, kurtarana on altın var !..” demişler. Bu tatar İskender semender gibi hemen ateşe dalmış ve o dadı kadını kurtarmış, bitkin bir halde dışarı çıkınca : “ Aman.. içerde melekler kadar güzel bir tulumbacı delikanlı var, o da benim gibi dadı kadını arıyordu.. işte ben kadını kurtardı?.. ama o toy oğlan ateş içinde kaldı galiba.. ” demiş.Aslında ise ateş içinde gördüğü delikanlı, bir hanzâde olduğu halde o zamana kadar hiç görme bir endam aynasında kendi aksi imiş; anlatmışlar, “ Ben o kadar güzel miyim ?!..” diyerek ağlamaya başlamış.Bu vak'ayı da kayd eden aşağıdaki manzûme o devrin kalender halk şâir...
⇓ Devamını okuyunuz...
İSKENDER (Tatar) – 1885 ile 1890 arasında Üsküdarda Toygartepesi yangın tulumbası uşakı sandığı uşaklarından bir delikanlı; hem ayaklarının gaayetli koşarlı olması, hem aşırı derecede cesâreti, hem de aşırı derecede yüz güzelliği ve vücud yapısı düzgünlüğü ile şöhret bulmuşdu. Son Kırım hanlarından birinin torunlarından olduğu söylenirdi. Kendi kadir ve kiymetini bilememiş, uygunsuz güruhu ile düşmüş kalkmış, hatta bir ara Toptaşı Hamamında soyunarak dellâklik yapmış, daha sonraları da esrarkeşler kaafilesine katılarak 30-35 yaşlarında 1911-1915 arasında ölmüşdür.
Tulumbacılığa ilk girdiği sırada sıralarda bir yangında mükellef bir konak yanar iken :“ Aman yatalak bir dadı kadın kaldı, kurtarana on altın var !..” demişler. Bu tatar İskender semender gibi hemen ateşe dalmış ve o dadı kadını kurtarmış, bitkin bir halde dışarı çıkınca : “ Aman.. içerde melekler kadar güzel bir tulumbacı delikanlı var, o da benim gibi dadı kadını arıyordu.. işte ben kadını kurtardı?.. ama o toy oğlan ateş içinde kaldı galiba.. ” demiş.Aslında ise ateş içinde gördüğü delikanlı, bir hanzâde olduğu halde o zamana kadar hiç görme bir endam aynasında kendi aksi imiş; anlatmışlar, “ Ben o kadar güzel miyim ?!..” diyerek ağlamaya başlamış.Bu vak'ayı da kayd eden aşağıdaki manzûme o devrin kalender halk şâirlerinden Bitli Tevfikindir :
Daldığı koca konak cayır cayır yanarken
Bir endam aynasında görmüş kendin semender
“ Düşmüş dâmeni dile bir şererî rûz efken ”
Kendi nakşına âşık olmuş Tatar İskender.
Gönül evi talanda şöyle bir hûnî tatar
Siyehçerde yangıncım Âli Cengiz prensi
Koşarlı ayaklarla şehbâzı sabâ reftar
Nâra attığı zaman Sûri İsrâfil sesi
Uşşâka işmar çakar nigâhi mestânesi
Bıçkınlıkdan kinâye güm güm vurur topuğu
Fahr ider anın ile Taygar Hamza Tepesi
Pek şnlıdır Tatarın Üsküdarın kopuğu.
Dellâk oldu eşhebim soyunup Toptaşında
Bundan böyle yangına gidecekdir körükle
Kundakcılık çağıdır tam ondokuz yaşında
İskender şâhim gibi XXXXX tatar olursa hele..
Vâsıf HİÇ
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Yazar/Üreten
Vâsıf Hiç
Kod
I14A027
Tema
Kişi
Konular
Tür
Belge
Biçim
El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi İsa-İslâm bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine tükenmez kalem
Bibliyografya Notu
Bitli Tevfik
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.