Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Pedimu article
PEDİMU – “Yavrum”, “Çocuğum” anlamında rumca bir kelime,geçen asır sonlarında kalender meşreb halk şâirleri tarafından Mugbeçe,Çocuk meyhâne uşağı,komi karşılığı kullanılmışdır.Küçük umumhâne uşaklarına da Pedimu demişlerdir,aşağıdaki kıtalar Erzurumlu Âşık İbrahimindir :
Ben Âşık İbrahimim Erzurumlu dadaşım
Dâima fırındadır tâze muhabber aşım
Bezmimde bu gece de bir cennet kaçkını var
Galata şıkırdımı bir civelek oynaşım
Kimdir diye sormayın bilmiyorum adını
İlk sefer tadacağım pedimunun tadını
Gaca için düşdüğüm evde küçük haylazı
Peşkeş çekdi maması kahbe urum kadını
Umum hâne pedimuları da çoğunlukla umumhâneci mamaların körpe oynaşı olurlar idi .Hattâ mamalar bazı geceeler genc uşağı, bir lütuf olarak sermaye kızlardan birinin odasına misâfir olarak verirdi.
Umumhânenin tamamen dolu olduğu geceler,yeni gelenlere,o âlemin ağzı ile “Komledir,boş yer pedimunun odasıdır ” denilirdi,yeni gelen razı olursa genc uşağın odasına alınırdı.Yukardaki kıt'alar,kalender şâir Erzurumlu Âşık İbrahimin öyle bir umumhâne misafirliğinin hikâyesidir (B.: İbahim,Erzurumlu Âşık,cild ,sayfa ).
Kalender şâir Tophâne ketebesinden Üsküdarlı Âşık Râzi de evrakı metrukesi arasında müstakil bir defterde Kalikratyalı Balıkcı Ahilea adında bir pedimunun hayatını nakletmektedir.Kuledibinde Horoz Sokağın...
⇓ Read more...
PEDİMU – “Yavrum”, “Çocuğum” anlamında rumca bir kelime,geçen asır sonlarında kalender meşreb halk şâirleri tarafından Mugbeçe,Çocuk meyhâne uşağı,komi karşılığı kullanılmışdır.Küçük umumhâne uşaklarına da Pedimu demişlerdir,aşağıdaki kıtalar Erzurumlu Âşık İbrahimindir :
Ben Âşık İbrahimim Erzurumlu dadaşım
Dâima fırındadır tâze muhabber aşım
Bezmimde bu gece de bir cennet kaçkını var
Galata şıkırdımı bir civelek oynaşım
Kimdir diye sormayın bilmiyorum adını
İlk sefer tadacağım pedimunun tadını
Gaca için düşdüğüm evde küçük haylazı
Peşkeş çekdi maması kahbe urum kadını
Umum hâne pedimuları da çoğunlukla umumhâneci mamaların körpe oynaşı olurlar idi .Hattâ mamalar bazı geceeler genc uşağı, bir lütuf olarak sermaye kızlardan birinin odasına misâfir olarak verirdi.
Umumhânenin tamamen dolu olduğu geceler,yeni gelenlere,o âlemin ağzı ile “Komledir,boş yer pedimunun odasıdır ” denilirdi,yeni gelen razı olursa genc uşağın odasına alınırdı.Yukardaki kıt'alar,kalender şâir Erzurumlu Âşık İbrahimin öyle bir umumhâne misafirliğinin hikâyesidir (B.: İbahim,Erzurumlu Âşık,cild ,sayfa ).
Kalender şâir Tophâne ketebesinden Üsküdarlı Âşık Râzi de evrakı metrukesi arasında müstakil bir defterde Kalikratyalı Balıkcı Ahilea adında bir pedimunun hayatını nakletmektedir.Kuledibinde Horoz Sokağındaki umumhânelerden birini işleten mama Margaronun oynaşı olan güzel delikanlı aynı zamanda Aliki isminde bir sermaâye rum kızının da sevgilisi,ve Galata Canavarı Bıçakcı Petri diye anılan müdhiş bir kaatilin mahbubudur (B.: Galata Canavarı Bıçakcı Petri,cild 11,sayfa 5888).Âşık Râzi, ??????????????? o devrin ünlü fotografcılarından Vafyadisin bir adamını Hotoz Sokağına götürerek,dilberanı mühmelândan olan güzel balıkcının,Alikinin âguuşi muhabbetinde bir resmini çekdirmişdir.
Meyhâne pedimularından bir kısmı da aşırı derecede sarhoş,yaşlı ve paralı müşterileri meyhâdenen menzillerine kadar götürürlerdi ve yolda onlara bastonluk yaparlar,çoğu zaman geceyi de o adamın evinde geçirirlerdi.Bu hizmerde aranan tek şart,o yaşlı ve paralı adamın kendi cinslerinden,rum olması idi.
Galatada ayak takımından uygunsuz rumların oturdukları kahvahânelerde de,hâneberduş güruhundan bir pedimu bulundurulması,geçen asır sonlarında âdetâ bir gelenek halinde idi.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
P5B001
Theme
Folklore
Type
Document
Format
Typewriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Pe-Per chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper
See Also Note
İbrahim (Erzurumlu Aşık); Galata Canavarı Bıçakcı Petri, cild 11, sayfa 5888
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.