Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Topuk article
TOPUK – “ Ayağın baldıra bağlandığı yerdeki mafsalın teşkil ettiği yumru; abdest alır iken ayakların topuklara kadar yıkanması şarttır ”(Kaamûsi Türkî)
Kalender meşreb şâirler,çıplak ayaklı delikanlıların topukları için “Gülle Topuk”,“Demir Gülle Topuk”,“Sebîkei Sîm (Gümüş Külçesi)” tabirlerini kullanmışlardır. “Kahvenin Köpüklüsü,çırağın topuklusu” diye esnaf ağzı bir de söz vardır. Çıplak ayak üzerine düşmüş yere kadar inen şalvar paçaları,pantalon paçaları için de “Topukları Öper”,bele sarılan kuşağın bıçkınlıkdan kinâye yere sarkıtılan ve çıplak ayak yanında yerde sürünen kuşak uçları için de “kuşak ucu topuk öperek yerde sürünür” gibi sözler vardır eski edebî metinlerimizde.O eski sözlerden mül- olarak çağdaş edebiyatımızda da terennümlere rastlanır :
Gel, gel,
Sünbül koçanı ayaklı gel !
Topuklarında kuşak ucu gibi sürünen,
Gökyüzüüye denizle beraber gel.
Bıçkın meşreb genclerin kunduralarını veya yemenilerini yalın ayakla giye- giyarek ve gümgüm topuk vurarak yürümelerine de “Topuk Nuümâyişi” denilirdi,Ayak takımından pek çok delikanlı topuk nümayişlerinden ötürü “Topuklu” kalabı ile anılmışlardır (B.:Mehmed,Topuklu,cild,sayfa ).
İri bir topuk,köçek oğlanlar,o arada Tavşan diye anılan ve hepsi Sakızlı rum gencleri olan meyhâne köçekleri için de makbul sayılırdı,ve oyunun ...
⇓ Read more...
TOPUK – “ Ayağın baldıra bağlandığı yerdeki mafsalın teşkil ettiği yumru; abdest alır iken ayakların topuklara kadar yıkanması şarttır ”(Kaamûsi Türkî)
Kalender meşreb şâirler,çıplak ayaklı delikanlıların topukları için “Gülle Topuk”,“Demir Gülle Topuk”,“Sebîkei Sîm (Gümüş Külçesi)” tabirlerini kullanmışlardır. “Kahvenin Köpüklüsü,çırağın topuklusu” diye esnaf ağzı bir de söz vardır. Çıplak ayak üzerine düşmüş yere kadar inen şalvar paçaları,pantalon paçaları için de “Topukları Öper”,bele sarılan kuşağın bıçkınlıkdan kinâye yere sarkıtılan ve çıplak ayak yanında yerde sürünen kuşak uçları için de “kuşak ucu topuk öperek yerde sürünür” gibi sözler vardır eski edebî metinlerimizde.O eski sözlerden mül- olarak çağdaş edebiyatımızda da terennümlere rastlanır :
Gel, gel,
Sünbül koçanı ayaklı gel !
Topuklarında kuşak ucu gibi sürünen,
Gökyüzüüye denizle beraber gel.
Bıçkın meşreb genclerin kunduralarını veya yemenilerini yalın ayakla giye- giyarek ve gümgüm topuk vurarak yürümelerine de “Topuk Nuümâyişi” denilirdi,Ayak takımından pek çok delikanlı topuk nümayişlerinden ötürü “Topuklu” kalabı ile anılmışlardır (B.:Mehmed,Topuklu,cild,sayfa ).
İri bir topuk,köçek oğlanlar,o arada Tavşan diye anılan ve hepsi Sakızlı rum gencleri olan meyhâne köçekleri için de makbul sayılırdı,ve oyunun bir yerinde topuk vurarak perende atarlardı,aşağıdaki sabâ şarkı geçen asrın ilk yarısında yaşamış Riza Efendinindir :
Dikkatle seyret ol şûhi devran
Çarpar topukdan kendin atar yan
Oynar nezâketle yavru tavşan
Çal sen de mutrib çangü rebabı
Ermeni asıllı halk şâiri Kemahlı Âşık Ferhôdî “Hûbânı Cânım İstanbil” isimli risâlesinde Kayıkcı Kara Vengel adında bir bıçkın genci överken şu mâniyi yazıyor :
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
T14E008
Theme
Other
Type
Document
Format
Typewriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Top chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper
See Also Note
Mehmed (Topuklu)
Bibliography Note
Şemseddin Sami, "Kamûs-i Türki"; Kemahlı Âşık Ferhâdî, “Hûbân-ı Cânım İstanbul”
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.