Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Vezir Hanı Meyhanesi article
VEZİR HANI MEYHANESİ – Çenberlitaşda Vezir Hanında gedikli meyhânelerin büyüklerinden biriydi. O meyhâneyi gören Vâsıf Hiç şöyle anlatıyor :
“Vezir Hanı Meyhanesinin en parlak zamanı 1880 ile 1890 arasında dır. İşret ile aslaa ülfetim olmadı, ağzıma müskiratın katresini değdirmediğim halde, meşrebimin îcâbı akşamcı yârânıma ayak uydurur, meyhânelere gider, o âlemleri de görür düm. Vezir Hanı Meyhanesine de birkaç sefer gitmişliğim vardır.
“O zamanlar Vezir Hanı Meyhânesinin müşterileri, son divan şairleri, matbuat (basın) mensupları, kalem lerde mümeyyizler, başkâtipler, bey den efendiden kimselerdi. Zamanın âlemi edebiyatında benim diyenlerinden, şiirlerinden ve lûgatından feyz aldığımız Muallim Naci Efendi de oraya gelirdi, kendisini lik defa o rada grödüm, baş köşede, en yakın dostları, şâkirdleri ile oturuyordu. Yeni mi yazmıştı bilemem, meyhâne üzerine meşhur gazelini belki on defa yüksek sesle okudu. meyhânenin mahbub bir uşağı da yalnız muallim merhuma hizmet ediyordu. Çağlayan halinde pek tantanalı bir okuyuşu vardı. Herkesi mest etti. bizler de kapu yanında bir masaya yerleşmiştik (O tarihte artık mey hânelere masa girmiştir ve tavana asılır büyük gaz lâmbaları ile aydınlatılmaktadır.) Ağız açmak ne haddimiz, onları dinledik. Yıllar geçti, sesi hâlâ kulaklarımdadır; okud...
⇓ Read more...
VEZİR HANI MEYHANESİ – Çenberlitaşda Vezir Hanında gedikli meyhânelerin büyüklerinden biriydi. O meyhâneyi gören Vâsıf Hiç şöyle anlatıyor :
“Vezir Hanı Meyhanesinin en parlak zamanı 1880 ile 1890 arasında dır. İşret ile aslaa ülfetim olmadı, ağzıma müskiratın katresini değdirmediğim halde, meşrebimin îcâbı akşamcı yârânıma ayak uydurur, meyhânelere gider, o âlemleri de görür düm. Vezir Hanı Meyhanesine de birkaç sefer gitmişliğim vardır.
“O zamanlar Vezir Hanı Meyhânesinin müşterileri, son divan şairleri, matbuat (basın) mensupları, kalem lerde mümeyyizler, başkâtipler, bey den efendiden kimselerdi. Zamanın âlemi edebiyatında benim diyenlerinden, şiirlerinden ve lûgatından feyz aldığımız Muallim Naci Efendi de oraya gelirdi, kendisini lik defa o rada grödüm, baş köşede, en yakın dostları, şâkirdleri ile oturuyordu. Yeni mi yazmıştı bilemem, meyhâne üzerine meşhur gazelini belki on defa yüksek sesle okudu. meyhânenin mahbub bir uşağı da yalnız muallim merhuma hizmet ediyordu. Çağlayan halinde pek tantanalı bir okuyuşu vardı. Herkesi mest etti. bizler de kapu yanında bir masaya yerleşmiştik (O tarihte artık mey hânelere masa girmiştir ve tavana asılır büyük gaz lâmbaları ile aydınlatılmaktadır.) Ağız açmak ne haddimiz, onları dinledik. Yıllar geçti, sesi hâlâ kulaklarımdadır; okuduğu gazel de hâfızamdadır :
Gönlümü sâkiye mimar eyledim meyhânede
Allah Allah.. Kâbe imar eyledim meyhânede
Ol kadar çakdım ki tersâzâdegânın aşkına
Berka döndüm neşri envâr eyledim meyhânede
Merkezi feyzimde oldum müstakar hûrşîd vâr
Encümi akdâhı seyyar eyledim meyhânede
Kâbei kûyin anub nûş ettiğim sâgerleri
Zemzemi eşkimle serşâr eyledim meyhânede
Gel de cûşâcûşunu seyreyle Mes’ûdîlerin
Başka bir âlem bedîdâr eyledim meyhânede
“Biz de Haddehâneli dört bahriyeliyiz, üstümüzde şanlı formamız yok, sivil giyinmişiz ama bıçkınlığımız üstümüzde, arkadaşların teşviki ile kalkdım, bacaklarım titreyerek Muallim Naci’nin önüne gittim:
– Destur isterim!. diyerek elini öptüm.
Güldü:
– Semâiden, ayaklı mâniden, koşmadan, destandan nelerin var, dedi...
– Bir dîvânım var, dedim.
– Oku! dedi.
“Hûriye Hanım ağzından Çeşmemeydan Tulumbacı Bekir şânında yazdığım dîvanı okudum (B.: Bekir, Çeşmemeydanlı,cild 5, sayfa 2421)
– Hûri Hanımdan ne aldın? diye sordu.
– İki mecidiye, dedim...
– Divan da güzel, iki mecidiye de, dedi.”
Vezir Hanı Meyhanesinin çok büyük bir hatırası vardı, Türkçe terennüm etmiş ermeni saz şairlerinden Harâbât Haçik’in sazı bu meyhanenin bir duvarında asılı idi: “Son günlerini burada geçirmiş, bir gece de şu peykenin üstünde ölmüştür.” diye anlatılırdı. Şu manzumesini tâlik hat ile yazdırmışlar, sazının yanına asmışlardı:
Haçikdir nâmım harâbât ehli
Anınçün severiz bir her güzeli
Çenberlitaşdadır sevdiğim dilber
Mislini görmedim kendim bileli
Vezir Hanı Pandelimin lânesi
Ande rûzi şeb Haçik divânesi
Şebçırâğın âşıkı pervânesi
Târi zülfü olmuş sazımın teli
Şu beyitler de Erzurumlu Âşık İbrahimindir :
Gel be yanıma gel be Sakızın nazlı rumu
Gümüş topuk vurarak tûtî dilli Pedimu
Atayım aşkına bir nârayı hey hey ki ben
Söndürem meyhânenin ortasındaki mumu
Çerâğı hüsnün yeter rûşen etmeye bezmi
At nahveti şebâbı bırak çalım kurumu
Bakma yüzüme bel bel Vezir Hanı burası
Vezîrâne bahşişim öttürürüm borumu
Âşık Haçik’in “Pandeli” si,ve Âşık İbrahimin “Pedimu” su Muallim Nacinin gözde sâkisi olabilir (B.: Naci Efendi,Muallim ,cild ,sayfa ;Haçik Harâbât ,cild ,sayfa ; İbrahim,Erzurumlu Âşık ,cild ,sayfa ;Hiç,Vâsıf ,cild ,sayfa
Theme
Location
Contributor
Type
Clipping, Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
V2146
Theme
Location
Subject
Type
Clipping, Document
Format
Print, Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Ve chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Ink and typewriting on paper. Clippings are glued to paper on which article title is typewritten.
See Also Note
Naci Efendi (Muallim); Haçik Harâbât; İbrahim (Erzurumlu Âşık); Hiç (Vâsıf); Bekir (Çeşmemeydanlı)
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Location
Contributor
Type
Clipping, Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.