Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Gülmez Birâderler maddesi
GÜLMEZ BİRÂDERLER – 1885 ile 1890 arasında ermeni asıllı üç fotografcı kardeş ; bu isimle yahud “Gülmezoğulları” ismi ile anılan fotografhâneleri Galatada , Karaköyden Tophâneye doğru uzanan Topcular Caddesinde idi. Şöhretlerini resimli Mâlûmat mecmuasına çekdikleri resimler ve o mecmanın kendilerine yapdığı reklâmla sağlamışlardı, hatta mecmuanın bir nushasına üç kardeşin portre fotografları bile konmuş, fakat kendi isimleri yazılmayub Gülmez Birâderler denmekle yetinilmişdi.
Kalender halk şâirlerinden ve muhakkak ki çok şirin, zarif bir kişi olan Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, bize tevdi ettiği notlar arasında bu fotografhânenin son zamanları içun şunları yazıyor :
“Meşhur fotografhâne üç kardeşlerin en büyüğünün oğlu olan Kirkor’a kaldı; bıçkın meşreb bir genc idi ; çok iş yapan, para kazanır fakat haftalık yolunda yerdi; kayıkçılar, rıhtım hammalları, tramvay ve araba sürücüleri, yangın tulumbacılık arasından edindiği ayaktaşlarla meyhânelerde, umumhânelerde, hamamlarda dolaşırdı. Şu beyitler onun hakkında yazdığım yârelerdi :
En küçüğü Kirkordur Gülmez Birâderlerin
Münâhik serdarıdır ermen şah dilberlerin
Kim demiş gülmez diye hem güler hem güldürür
Uşşâkın arslan gibi güler yüzle öldürür
Hemdemi yârü gaarı Galatanın itleri
Enâzilü velâfen zeberdest yiğitleri
Güzel r...
⇓ Devamını okuyunuz...
GÜLMEZ BİRÂDERLER – 1885 ile 1890 arasında ermeni asıllı üç fotografcı kardeş ; bu isimle yahud “Gülmezoğulları” ismi ile anılan fotografhâneleri Galatada , Karaköyden Tophâneye doğru uzanan Topcular Caddesinde idi. Şöhretlerini resimli Mâlûmat mecmuasına çekdikleri resimler ve o mecmanın kendilerine yapdığı reklâmla sağlamışlardı, hatta mecmuanın bir nushasına üç kardeşin portre fotografları bile konmuş, fakat kendi isimleri yazılmayub Gülmez Birâderler denmekle yetinilmişdi.
Kalender halk şâirlerinden ve muhakkak ki çok şirin, zarif bir kişi olan Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, bize tevdi ettiği notlar arasında bu fotografhânenin son zamanları içun şunları yazıyor :
“Meşhur fotografhâne üç kardeşlerin en büyüğünün oğlu olan Kirkor’a kaldı; bıçkın meşreb bir genc idi ; çok iş yapan, para kazanır fakat haftalık yolunda yerdi; kayıkçılar, rıhtım hammalları, tramvay ve araba sürücüleri, yangın tulumbacılık arasından edindiği ayaktaşlarla meyhânelerde, umumhânelerde, hamamlarda dolaşırdı. Şu beyitler onun hakkında yazdığım yârelerdi :
En küçüğü Kirkordur Gülmez Birâderlerin
Münâhik serdarıdır ermen şah dilberlerin
Kim demiş gülmez diye hem güler hem güldürür
Uşşâkın arslan gibi güler yüzle öldürür
Hemdemi yârü gaarı Galatanın itleri
Enâzilü velâfen zeberdest yiğitleri
Güzel resim çekerken hem kendi resim gibi
Kapandı resimhâne kendi oldu sebebi
“Meşrutiyetin ilk yıllarında fotografhânenin kapanmasına sebeb, 1905 ile 1908 arasında 19-20 yaşlarında bulunan Kirkorun kendi çıplak resmini çekerek, o zamanlar öyle çıplak resimlere gaayetle mesafeli olanlara bin lira çeyreğine el altından rastlamasıdır; hâdise şüyu bulduktan sonra fotografhânesine kimse gidip resim çekdirmez olmuşdu; o “artistik” resimlerden biri de bedeli karşılığı elime geçmiş ve arkasına şu tarih kıt’asını yazmışdım :
Ser tâ be pâ uryan gönül cismini
Yazdı Tevfik şâdî ile ismini
Çıkdı Kırklar himmetiyle târihi
“Çekdi Kirkor şah çıplak resmini”
1365 – 40 = 1325 (M. 1907-1908)
“İttihadcılar tarafından sürgün olarak gönderildiğim Simavda Gülmezoğlu Kirkorun öldüğü duydum, rezâletleri ne olursa olsun fotografcılıkda büyük bir sanatkâr idi” (Tevfik Karkan).
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
G9B027
Tema
Kişi
Konular
Gülmez Birâderler, Gülmez Brothers, Gülmezoğulları, Fotoğrafçı, Photographer, Fotoğrafhane, Photograph studio, Karaköy, Tophane, Topçular Caddesi, Topçular Avenue, Ma‘lumat (Süreli yayın), Ma‘lumat (Periodical), Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, Bitli Tevfik Efendi from Merdivenköy, Tevfik Karkan, Kirkor Gülmez
Tür
Belge
Biçim
El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Gül İbikli-Gülsün bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine mürekkep. Baskı notları yazılmıştır.
Bibliyografya Notu
Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi; Tevfik Karkan
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.