Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Gülmez Brothers article
GÜLMEZ BİRÂDERLER – 1885 ile 1890 arasında ermeni asıllı üç fotografcı kardeş ; bu isimle yahud “Gülmezoğulları” ismi ile anılan fotografhâneleri Galatada , Karaköyden Tophâneye doğru uzanan Topcular Caddesinde idi. Şöhretlerini resimli Mâlûmat mecmuasına çekdikleri resimler ve o mecmanın kendilerine yapdığı reklâmla sağlamışlardı, hatta mecmuanın bir nushasına üç kardeşin portre fotografları bile konmuş, fakat kendi isimleri yazılmayub Gülmez Birâderler denmekle yetinilmişdi.
Kalender halk şâirlerinden ve muhakkak ki çok şirin, zarif bir kişi olan Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, bize tevdi ettiği notlar arasında bu fotografhânenin son zamanları içun şunları yazıyor :
“Meşhur fotografhâne üç kardeşlerin en büyüğünün oğlu olan Kirkor’a kaldı; bıçkın meşreb bir genc idi ; çok iş yapan, para kazanır fakat haftalık yolunda yerdi; kayıkçılar, rıhtım hammalları, tramvay ve araba sürücüleri, yangın tulumbacılık arasından edindiği ayaktaşlarla meyhânelerde, umumhânelerde, hamamlarda dolaşırdı. Şu beyitler onun hakkında yazdığım yârelerdi :
En küçüğü Kirkordur Gülmez Birâderlerin
Münâhik serdarıdır ermen şah dilberlerin
Kim demiş gülmez diye hem güler hem güldürür
Uşşâkın arslan gibi güler yüzle öldürür
Hemdemi yârü gaarı Galatanın itleri
Enâzilü velâfen zeberdest yiğitleri
Güzel r...
⇓ Read more...
GÜLMEZ BİRÂDERLER – 1885 ile 1890 arasında ermeni asıllı üç fotografcı kardeş ; bu isimle yahud “Gülmezoğulları” ismi ile anılan fotografhâneleri Galatada , Karaköyden Tophâneye doğru uzanan Topcular Caddesinde idi. Şöhretlerini resimli Mâlûmat mecmuasına çekdikleri resimler ve o mecmanın kendilerine yapdığı reklâmla sağlamışlardı, hatta mecmuanın bir nushasına üç kardeşin portre fotografları bile konmuş, fakat kendi isimleri yazılmayub Gülmez Birâderler denmekle yetinilmişdi.
Kalender halk şâirlerinden ve muhakkak ki çok şirin, zarif bir kişi olan Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, bize tevdi ettiği notlar arasında bu fotografhânenin son zamanları içun şunları yazıyor :
“Meşhur fotografhâne üç kardeşlerin en büyüğünün oğlu olan Kirkor’a kaldı; bıçkın meşreb bir genc idi ; çok iş yapan, para kazanır fakat haftalık yolunda yerdi; kayıkçılar, rıhtım hammalları, tramvay ve araba sürücüleri, yangın tulumbacılık arasından edindiği ayaktaşlarla meyhânelerde, umumhânelerde, hamamlarda dolaşırdı. Şu beyitler onun hakkında yazdığım yârelerdi :
En küçüğü Kirkordur Gülmez Birâderlerin
Münâhik serdarıdır ermen şah dilberlerin
Kim demiş gülmez diye hem güler hem güldürür
Uşşâkın arslan gibi güler yüzle öldürür
Hemdemi yârü gaarı Galatanın itleri
Enâzilü velâfen zeberdest yiğitleri
Güzel resim çekerken hem kendi resim gibi
Kapandı resimhâne kendi oldu sebebi
“Meşrutiyetin ilk yıllarında fotografhânenin kapanmasına sebeb, 1905 ile 1908 arasında 19-20 yaşlarında bulunan Kirkorun kendi çıplak resmini çekerek, o zamanlar öyle çıplak resimlere gaayetle mesafeli olanlara bin lira çeyreğine el altından rastlamasıdır; hâdise şüyu bulduktan sonra fotografhânesine kimse gidip resim çekdirmez olmuşdu; o “artistik” resimlerden biri de bedeli karşılığı elime geçmiş ve arkasına şu tarih kıt’asını yazmışdım :
Ser tâ be pâ uryan gönül cismini
Yazdı Tevfik şâdî ile ismini
Çıkdı Kırklar himmetiyle târihi
“Çekdi Kirkor şah çıplak resmini”
1365 – 40 = 1325 (M. 1907-1908)
“İttihadcılar tarafından sürgün olarak gönderildiğim Simavda Gülmezoğlu Kirkorun öldüğü duydum, rezâletleri ne olursa olsun fotografcılıkda büyük bir sanatkâr idi” (Tevfik Karkan).
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
G9B027
Theme
Person
Subject
Gülmez Birâderler, Gülmez Brothers, Gülmezoğulları, Fotoğrafçı, Photographer, Fotoğrafhane, Photograph studio, Karaköy, Tophane, Topçular Caddesi, Topçular Avenue, Ma‘lumat (Süreli yayın), Ma‘lumat (Periodical), Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, Bitli Tevfik Efendi from Merdivenköy, Tevfik Karkan, Kirkor Gülmez
Type
Document
Format
Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Gül İbikli-Gülsün chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Ink on paper. Print notes are written.
Bibliography Note
Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi; Tevfik Karkan
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.