TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 8: Çir-Diş
DERVİŞİN KAHVEHÂNESİ
Geçen asır sonlarında Ahırkapusunda kale duvarı dışında deniz kenarında bir kahvehâne idi; deniz üstünde bir çardağı ile hem binâsı şirin hem de nezâreti fevkalâde idi, fakat gaayet ile sapada, hayta hezele yatağı olmuş, kahvecisi Mastor Derviş de uygunsuz gürûhundan olup ırz meselelerinden bir kaç sefer hapse girib çıkmışdı. Ârifler, sanatkârlar mahfili olmaya lâyık bir kahvehâne iken eclâfın, hâneberduşların toplandığı bir kumar kahvesi, bitirimyeri idi. 1312 (1894-1895) de bu kahvehânede bir de cinâyet işlenmiş, arabacılık yapar Gümüştopuk Mustafa adında bir delikanlı boğularak öldürülmüşdü; Mastor Derviş ile yine sabıkalı takımından Yamalı Ahmed ve Deli Şükrü Mustafanın kaatilleri olarak müebbed kelebenliğe mahkûm olmuşlardı ((B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk). Güzel Kahvehâneyi Çerkes Abdünnebi adında biri tutup işletmiş, fakat ayaktakımından müşterileri arasında yine “Dervişin Kahvesi” diye anıla gelmişdi. 1314 (1896-1897) de de Abdünnebinin çırağı olub kahvehânede yatar barınır Kozlucalı Yusuf adında gaayetle yakışıklı bir delikanlı bir gece kendisini kahvehânenin tavanına asarak intihar etmişdi (B.: Yusuf, Kozlucalı). Bu ikinci ölüm vak’asından sonra Dervişin Kahvehânesi zâbıtaca yıkdırılmışdı. Her iki vak’a Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzi tarafında...
⇓ Read more...
Geçen asır sonlarında Ahırkapusunda kale duvarı dışında deniz kenarında bir kahvehâne idi; deniz üstünde bir çardağı ile hem binâsı şirin hem de nezâreti fevkalâde idi, fakat gaayet ile sapada, hayta hezele yatağı olmuş, kahvecisi Mastor Derviş de uygunsuz gürûhundan olup ırz meselelerinden bir kaç sefer hapse girib çıkmışdı. Ârifler, sanatkârlar mahfili olmaya lâyık bir kahvehâne iken eclâfın, hâneberduşların toplandığı bir kumar kahvesi, bitirimyeri idi. 1312 (1894-1895) de bu kahvehânede bir de cinâyet işlenmiş, arabacılık yapar Gümüştopuk Mustafa adında bir delikanlı boğularak öldürülmüşdü; Mastor Derviş ile yine sabıkalı takımından Yamalı Ahmed ve Deli Şükrü Mustafanın kaatilleri olarak müebbed kelebenliğe mahkûm olmuşlardı ((B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk). Güzel Kahvehâneyi Çerkes Abdünnebi adında biri tutup işletmiş, fakat ayaktakımından müşterileri arasında yine “Dervişin Kahvesi” diye anıla gelmişdi. 1314 (1896-1897) de de Abdünnebinin çırağı olub kahvehânede yatar barınır Kozlucalı Yusuf adında gaayetle yakışıklı bir delikanlı bir gece kendisini kahvehânenin tavanına asarak intihar etmişdi (B.: Yusuf, Kozlucalı). Bu ikinci ölüm vak’asından sonra Dervişin Kahvehânesi zâbıtaca yıkdırılmışdı. Her iki vak’a Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzi tarafından manzum olarak tesbit edilmişdir : Ahırkapusunda lebi deryâde Batahkhâne diye getirem yâde Sâhibi Çukurcu Mastor Dervişi Beyâna lüzum yok burda ziyâde Kumar kahvesidir Dervişin ora Nice hüsni şebâb konmuş kumara Nice bâgı iffet ismet üstünden Geçmiş desti tahrib fırtına bora Şehir eşkiyâsı, nâmus oğrusu Dini kuru yokdur Allâh korkusu Atar düşeş dübeş zarı dilbere Yar bir gül goncası ya bir içim su Her birin bir kahbe etmiş de tevlid Toplanmış bir nice zeberdest pelid Ok atar mushafı hüsne bî pervâ Ger duysa dûzahda reşk ider Velîd Div hey’et Ehremen sûret bed likaa Etmekde namların lâ’netle ibkaa Kahve kapusunda asdıkdan sonra Cümlesin etmeli denize ilkaa Türlü mel’anetden şenâatden geç Dirdim ki kan dahi dökülür er geç Akla gelir mi ki kurban olarak Nûri didemizi ara bul da seç Arabacı Gümüştopuk Mustafa Ondokuz yaşında nûri musaffâ Düşdükde bir şeb o batakhâneye Cesedin buldular mahnûken hayfâ TARİH Nasıl öldürülür almıyor kafam Arabacı oğlum güzel Mustafam Kumar dalgasıdır zâhirde sebeb Aslında hüsnünün belâsıdır heb Dervişin Kahvesi cinâyet yeri Üç zeberdest şaki boğmuş dilberi Gûyâ kavga olmuş çıkaran kendi Kazâen atılmış koltuk kemendi Vak’ai dilsûzu yazdı cerâid Hüzn âver tafsili şenâat zâid Bize düşen hemen yanmak ağlamak Kabrin ziyâretle rahmetle anmak Gümüştopuk idi lâkab yapuğu Mücevher târihdir “Gümüş topuğu” 1312 (M. 1894-1895)  Sâbıkaa Dervişin kahvesi idi Andan sonra aldı bir başka gidi Zâhir temelinde mahsü mel’anet Bir civanın daha başını yidi Civelek şıkırdım bir güzel çırak Divânı hûbanda bir altın varak Çıplak ayaklarda takunyalarla Topuk vuruşları var tırak tırak Kozlucalı Yusuf nâmi şehbazın Pırpırı kıyâfet o servi nazın Akla gelmeszdi hiç kendi eliyle Cana kıyacağı hümâ pervazın Giceler kahvede yatar ol uşak Peykenin üstünde o altın başak Neydi derdi zoru karas evdâ mı Mâri ecel ildu beldeki kuşak Görenler şöylece ettiler beyan Bir gece soyunmuş bir donca uryan Kahvecigüzeli asmış kendini Gönlümüz dildemiz hem hâme giryan Pâyine uşşâkı sürerken yüzü Yokuşa sapılmaz bırakıp düzü Bir gece evveli Kozlucalıyı Yayılmış sarhoşlar oynatmış sözü Ustası hem birkaç nefer hergele Düşürmüş o şâhı bütânı dilde Altın adın bakır olduğun görüb Merdi meydan olmuş intihâriyle TARİH Elmas çağı yirmi bir yaşı ile târihdir “Acıdır intikârı Kozlıcalı Yusufun” 1293 + 21=1314 (M.1896-1897) Tarih tâmiyeli ve mücevherdir. Bibl.: Âşık Râzi, Defter; Vâsıf Hiç, Not.
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM080830
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 8, pages 4504-4506
See Also Note
B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk; B.: Yusuf, Kozlucalı
Bibliography Note
Bibl.: Âşık Râzi, Defter; Vâsıf Hiç, Not.
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD