Maddeler
		İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
	Ciltler
		1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
	Arşiv
		Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
	Keşfet
		Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
	DERVİŞİN KAHVEHÂNESİ
					
					
									Geçen asır sonlarında Ahırkapusunda kale duvarı dışında deniz kenarında bir kahvehâne idi; deniz üstünde bir çardağı ile hem binâsı şirin hem de nezâreti fevkalâde idi, fakat gaayet ile sapada, hayta hezele yatağı olmuş, kahvecisi Mastor Derviş de uygunsuz gürûhundan olup ırz meselelerinden bir kaç sefer hapse girib çıkmışdı. Ârifler, sanatkârlar mahfili olmaya lâyık bir kahvehâne iken eclâfın, hâneberduşların toplandığı bir kumar kahvesi, bitirimyeri idi. 1312 (1894-1895) de bu kahvehânede bir de cinâyet işlenmiş, arabacılık yapar Gümüştopuk Mustafa adında bir delikanlı boğularak öldürülmüşdü; Mastor Derviş ile yine sabıkalı takımından Yamalı Ahmed ve Deli Şükrü Mustafanın kaatilleri olarak müebbed kelebenliğe mahkûm olmuşlardı ((B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk). Güzel Kahvehâneyi Çerkes Abdünnebi adında biri tutup işletmiş, fakat ayaktakımından müşterileri arasında yine “Dervişin Kahvesi” diye anıla gelmişdi. 1314 (1896-1897) de de Abdünnebinin çırağı olub kahvehânede yatar barınır Kozlucalı Yusuf adında gaayetle yakışıklı bir delikanlı bir gece kendisini kahvehânenin tavanına asarak intihar etmişdi (B.: Yusuf, Kozlucalı). Bu ikinci ölüm vak’asından sonra Dervişin Kahvehânesi zâbıtaca yıkdırılmışdı. Her iki vak’a Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzi tarafında...
								⇓ Devamını okuyunuz...
								
									Geçen asır sonlarında Ahırkapusunda kale duvarı dışında deniz kenarında bir kahvehâne idi; deniz üstünde bir çardağı ile hem binâsı şirin hem de nezâreti fevkalâde idi, fakat gaayet ile sapada, hayta hezele yatağı olmuş, kahvecisi Mastor Derviş de uygunsuz gürûhundan olup ırz meselelerinden bir kaç sefer hapse girib çıkmışdı. Ârifler, sanatkârlar mahfili olmaya lâyık bir kahvehâne iken eclâfın, hâneberduşların toplandığı bir kumar kahvesi, bitirimyeri idi. 1312 (1894-1895) de bu kahvehânede bir de cinâyet işlenmiş, arabacılık yapar Gümüştopuk Mustafa adında bir delikanlı boğularak öldürülmüşdü; Mastor Derviş ile yine sabıkalı takımından Yamalı Ahmed ve Deli Şükrü Mustafanın kaatilleri olarak müebbed kelebenliğe mahkûm olmuşlardı ((B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk). Güzel Kahvehâneyi Çerkes Abdünnebi adında biri tutup işletmiş, fakat ayaktakımından müşterileri arasında yine “Dervişin Kahvesi” diye anıla gelmişdi. 1314 (1896-1897) de de Abdünnebinin çırağı olub kahvehânede yatar barınır Kozlucalı Yusuf adında gaayetle yakışıklı bir delikanlı bir gece kendisini kahvehânenin tavanına asarak intihar etmişdi (B.: Yusuf, Kozlucalı). Bu ikinci ölüm vak’asından sonra Dervişin Kahvehânesi zâbıtaca yıkdırılmışdı. Her iki vak’a Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzi tarafından manzum olarak tesbit edilmişdir : 
Ahırkapusunda lebi deryâde
Batahkhâne diye getirem yâde
Sâhibi Çukurcu Mastor Dervişi
Beyâna lüzum yok burda ziyâde
Kumar kahvesidir Dervişin ora
Nice hüsni şebâb konmuş kumara
Nice bâgı iffet ismet üstünden
Geçmiş desti tahrib fırtına bora
Şehir eşkiyâsı, nâmus oğrusu
Dini kuru yokdur Allâh korkusu
Atar düşeş dübeş zarı dilbere
Yar bir gül goncası ya bir içim su
Her birin bir kahbe etmiş de tevlid
Toplanmış bir nice zeberdest pelid
Ok atar mushafı hüsne bî pervâ
Ger duysa dûzahda reşk ider Velîd
Div hey’et Ehremen sûret bed likaa
Etmekde namların lâ’netle ibkaa
Kahve kapusunda asdıkdan sonra
Cümlesin etmeli denize ilkaa
Türlü mel’anetden şenâatden geç 
Dirdim ki kan dahi dökülür er geç
Akla gelir mi ki kurban olarak
Nûri didemizi ara bul da seç
Arabacı Gümüştopuk Mustafa 
Ondokuz yaşında nûri musaffâ
Düşdükde bir şeb o batakhâneye
Cesedin buldular mahnûken hayfâ
TARİH
Nasıl öldürülür almıyor kafam
Arabacı oğlum güzel Mustafam
Kumar dalgasıdır zâhirde sebeb
Aslında hüsnünün belâsıdır heb
Dervişin Kahvesi cinâyet yeri
Üç zeberdest şaki boğmuş dilberi
Gûyâ kavga olmuş çıkaran kendi
Kazâen atılmış koltuk kemendi
Vak’ai dilsûzu yazdı cerâid
Hüzn âver tafsili şenâat zâid
Bize düşen hemen yanmak ağlamak
Kabrin ziyâretle rahmetle anmak
Gümüştopuk idi lâkab yapuğu
Mücevher târihdir “Gümüş topuğu”
1312 (M. 1894-1895)
Sâbıkaa Dervişin kahvesi idi
Andan sonra aldı bir başka gidi
Zâhir temelinde mahsü mel’anet
Bir civanın daha başını yidi
Civelek şıkırdım bir güzel çırak
Divânı hûbanda bir altın varak
Çıplak ayaklarda takunyalarla
Topuk vuruşları var tırak tırak
Kozlucalı Yusuf nâmi şehbazın
Pırpırı kıyâfet o servi nazın
Akla gelmeszdi hiç kendi eliyle
Cana kıyacağı hümâ pervazın
Giceler kahvede yatar ol uşak
Peykenin üstünde o altın başak
Neydi derdi zoru karas evdâ mı
Mâri ecel ildu beldeki kuşak
Görenler şöylece ettiler beyan
Bir gece soyunmuş bir donca uryan
Kahvecigüzeli asmış kendini
Gönlümüz dildemiz hem hâme giryan
Pâyine uşşâkı sürerken yüzü
Yokuşa sapılmaz bırakıp düzü
Bir gece evveli Kozlucalıyı
Yayılmış sarhoşlar oynatmış sözü
Ustası hem birkaç nefer hergele
Düşürmüş o şâhı bütânı dilde
Altın adın bakır olduğun görüb
Merdi meydan olmuş intihâriyle
TARİH
Elmas çağı yirmi bir yaşı ile târihdir
“Acıdır intikârı Kozlıcalı Yusufun”
1293 + 21=1314 (M.1896-1897)
Tarih tâmiyeli ve mücevherdir.
Bibl.: Âşık Râzi, Defter; Vâsıf Hiç, Not.
								
							Tema
							Yer
						Emeği Geçen
							
						Tür
							Ansiklopedi sayfası
						Paylaş
							X
									FB
									
								Bağlantılar
							→ Kullanım Şartları
								→ Geri Bildirim
								
							İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
														
						TÜM KAYIT
						Kod
						IAM080830
					Tema
						Yer
					Tür
						Ansiklopedi sayfası
					Biçim
						Baskı
					Dil
						Türkçe
					Haklar
						Açık erişim
					Hak Sahibi
						Kadir Has Üniversitesi
					Tanım
						Cilt 8, sayfalar 4504-4506
					Bakınız Notu
						B.: Derviş, Çukurcu Mastor; Mustafa, Gümüştopuk; B.: Yusuf, Kozlucalı
					Bibliyografya Notu
						Bibl.: Âşık Râzi, Defter; Vâsıf Hiç, Not.
					Tema
						Yer
					Emeği Geçen
						
					Tür
						Ansiklopedi sayfası
					Paylaş
						X
								FB
								
							Bağlantılar
						→ Kullanım Şartları
							→ Geri Bildirim
						İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
						
					

