TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 8: Çir-Diş
DANİYAL ÇAVUŞ (Zaralı)
1887 ile 1888 arasında Üsküdarda Selimiye Kışlasında atlı posta çavuşluğunu yapan bir delikanlıdır; Üsküdarlı halk şâiri Aşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterde bir aşk mâcerasınin kahramanı olmuş bu gencin hayâtı şöylece anlatılıyor : “Zaralı Daniyal Çavuşu bir gün Çiçekci Kahvehânesinde gördüm; posta çantası omuzunda atla geçdi, bilenler : — İşte Nuhkuyusundaki paşa kızının çavuşu bu delikanlıdır!... dediler. Esmer, kara gözlü, tığ gibi, elhak erkek güzeli idi. Güzel çavuş konağın önünden atla gelib geçerken paşa kızı oğlanı sevmiş. Bir gün de dayanamamış, çavuş geçerken kafesi vurmuş, Daniyal Çavuş da bir şey söyliyecekler zannı ile durmuş. Sonra her geçişinde kafes vuruldukça konakda kendisi ile meşgul olan bir kadın veya kız bulunduğunu anlamış. Bir ara da Kışlanın su yollarında ârıza olmuş, kışla bir hafta kadar susuz kalmış; askerler abdest almak için takım civardaki çeşmelere gönderilmiş. Paşa kızı da konaklarının harem halkından birkaç kadın ile bir misâfirliğe giderken Çiçekci Kahvesinin karşısındaki çeşme başında çavuşu görmüş, çıplak ayaklarında takunya, paçalar sıvalı, ceketi omuzda, sırtında bir gömlek, fes arkaya atılmış, kâkülümsü bir tutam saç alnına dökülmüş; oğlanı bu nümâyiş ile gören kızda aşk ateşi birden harlamış ve kız oracıkda bayılıp düşmüş. ...
⇓ Read more...
1887 ile 1888 arasında Üsküdarda Selimiye Kışlasında atlı posta çavuşluğunu yapan bir delikanlıdır; Üsküdarlı halk şâiri Aşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterde bir aşk mâcerasınin kahramanı olmuş bu gencin hayâtı şöylece anlatılıyor : “Zaralı Daniyal Çavuşu bir gün Çiçekci Kahvehânesinde gördüm; posta çantası omuzunda atla geçdi, bilenler : — İşte Nuhkuyusundaki paşa kızının çavuşu bu delikanlıdır!... dediler. Esmer, kara gözlü, tığ gibi, elhak erkek güzeli idi. Güzel çavuş konağın önünden atla gelib geçerken paşa kızı oğlanı sevmiş. Bir gün de dayanamamış, çavuş geçerken kafesi vurmuş, Daniyal Çavuş da bir şey söyliyecekler zannı ile durmuş. Sonra her geçişinde kafes vuruldukça konakda kendisi ile meşgul olan bir kadın veya kız bulunduğunu anlamış. Bir ara da Kışlanın su yollarında ârıza olmuş, kışla bir hafta kadar susuz kalmış; askerler abdest almak için takım civardaki çeşmelere gönderilmiş. Paşa kızı da konaklarının harem halkından birkaç kadın ile bir misâfirliğe giderken Çiçekci Kahvesinin karşısındaki çeşme başında çavuşu görmüş, çıplak ayaklarında takunya, paçalar sıvalı, ceketi omuzda, sırtında bir gömlek, fes arkaya atılmış, kâkülümsü bir tutam saç alnına dökülmüş; oğlanı bu nümâyiş ile gören kızda aşk ateşi birden harlamış ve kız oracıkda bayılıp düşmüş. Önce kimseler bir şey anlamamış, hattâ kızın yüzüne serpilmek üzere tas ile su getiren de güzel çavuş olmuş. Vak’a sonra sonra anlaşılmış. Kızın paşa babası da alaylı paşalardan, neferlikden paşalığa yükselmiş bir zât imiş, oğlanın kumandanı ile görüşmüş, soyu sopu temiz çıkarsa damâdım olmasında hiçbir mahzur yok demiş. Zaradan sormuşlar, temiz kâğıdı gelince de hemen nikâh kıyılmış.” Âşık Râzi kalenderne edâsı ile bu mâcerâ üzerine kızın ağzından bir manzume yazmıştır : Çavuşumun omuzunda nazarlık Muhabbete n’olur uysa pazarlık Uymaz ise ben canıma kıyarım Kışlasının karşısında mezarlık Çavuşumun belde kasaturası Çatık kaşlar dilber yüzün turası Nakdi cânım vermeye ben hazırım Tükendiyse eğer harclık parası Çavuşumun şâhin başında al fes Vahşi pelenkdir ki sevemez herkes Yârın îydi adhâ çekip bıçağı Âşıkı şeydânı koç (?) yerine kes Çavuşumun ayağında takunya Selvi fidanı mı disem o boya Abdest almak için gelmiş çeşmeye Reşk idilir pâyin bûs iden suya Çavuşumun ardı bir dizi asker Atla geçer dolu dizgin her seher Selâmına duran uşşâka o şuh Kâh tebessüm ider kâhice küser Çavuşumun palaskası armalı Nevhat civar bıyık yok ki burmalı Tenhâda bir rastlayub da o şâha Nezâketle adın aslın sormalı Çavuşumun hâl hatırın kim sorar Lütfedüb söyledi ismin şehsüvar Cemâline elhak gaayet yaraşmış Daniyalmış ne de güzel adı var (Tarih) Geçerken kafese bakardı çavuş Her sefer işmarı çıkardı çavuş Çıkıp yüz nefer söyledi tarihin “Hanımı çileden çıkardı çavuş” 1405 — 100 = 1305 (1887 - 1888) Târih lafzen yüz üzerine tâmiyelidir. Vâsıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM080390
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 8, pages 4230-4231
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD