EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
8. Cilt: Çir-Diş
DANİYAL ÇAVUŞ (Zaralı)
1887 ile 1888 arasında Üsküdarda Selimiye Kışlasında atlı posta çavuşluğunu yapan bir delikanlıdır; Üsküdarlı halk şâiri Aşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterde bir aşk mâcerasınin kahramanı olmuş bu gencin hayâtı şöylece anlatılıyor : “Zaralı Daniyal Çavuşu bir gün Çiçekci Kahvehânesinde gördüm; posta çantası omuzunda atla geçdi, bilenler : — İşte Nuhkuyusundaki paşa kızının çavuşu bu delikanlıdır!... dediler. Esmer, kara gözlü, tığ gibi, elhak erkek güzeli idi. Güzel çavuş konağın önünden atla gelib geçerken paşa kızı oğlanı sevmiş. Bir gün de dayanamamış, çavuş geçerken kafesi vurmuş, Daniyal Çavuş da bir şey söyliyecekler zannı ile durmuş. Sonra her geçişinde kafes vuruldukça konakda kendisi ile meşgul olan bir kadın veya kız bulunduğunu anlamış. Bir ara da Kışlanın su yollarında ârıza olmuş, kışla bir hafta kadar susuz kalmış; askerler abdest almak için takım civardaki çeşmelere gönderilmiş. Paşa kızı da konaklarının harem halkından birkaç kadın ile bir misâfirliğe giderken Çiçekci Kahvesinin karşısındaki çeşme başında çavuşu görmüş, çıplak ayaklarında takunya, paçalar sıvalı, ceketi omuzda, sırtında bir gömlek, fes arkaya atılmış, kâkülümsü bir tutam saç alnına dökülmüş; oğlanı bu nümâyiş ile gören kızda aşk ateşi birden harlamış ve kız oracıkda bayılıp düşmüş. ...
⇓ Devamını okuyunuz...
1887 ile 1888 arasında Üsküdarda Selimiye Kışlasında atlı posta çavuşluğunu yapan bir delikanlıdır; Üsküdarlı halk şâiri Aşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterde bir aşk mâcerasınin kahramanı olmuş bu gencin hayâtı şöylece anlatılıyor : “Zaralı Daniyal Çavuşu bir gün Çiçekci Kahvehânesinde gördüm; posta çantası omuzunda atla geçdi, bilenler : — İşte Nuhkuyusundaki paşa kızının çavuşu bu delikanlıdır!... dediler. Esmer, kara gözlü, tığ gibi, elhak erkek güzeli idi. Güzel çavuş konağın önünden atla gelib geçerken paşa kızı oğlanı sevmiş. Bir gün de dayanamamış, çavuş geçerken kafesi vurmuş, Daniyal Çavuş da bir şey söyliyecekler zannı ile durmuş. Sonra her geçişinde kafes vuruldukça konakda kendisi ile meşgul olan bir kadın veya kız bulunduğunu anlamış. Bir ara da Kışlanın su yollarında ârıza olmuş, kışla bir hafta kadar susuz kalmış; askerler abdest almak için takım civardaki çeşmelere gönderilmiş. Paşa kızı da konaklarının harem halkından birkaç kadın ile bir misâfirliğe giderken Çiçekci Kahvesinin karşısındaki çeşme başında çavuşu görmüş, çıplak ayaklarında takunya, paçalar sıvalı, ceketi omuzda, sırtında bir gömlek, fes arkaya atılmış, kâkülümsü bir tutam saç alnına dökülmüş; oğlanı bu nümâyiş ile gören kızda aşk ateşi birden harlamış ve kız oracıkda bayılıp düşmüş. Önce kimseler bir şey anlamamış, hattâ kızın yüzüne serpilmek üzere tas ile su getiren de güzel çavuş olmuş. Vak’a sonra sonra anlaşılmış. Kızın paşa babası da alaylı paşalardan, neferlikden paşalığa yükselmiş bir zât imiş, oğlanın kumandanı ile görüşmüş, soyu sopu temiz çıkarsa damâdım olmasında hiçbir mahzur yok demiş. Zaradan sormuşlar, temiz kâğıdı gelince de hemen nikâh kıyılmış.” Âşık Râzi kalenderne edâsı ile bu mâcerâ üzerine kızın ağzından bir manzume yazmıştır : Çavuşumun omuzunda nazarlık Muhabbete n’olur uysa pazarlık Uymaz ise ben canıma kıyarım Kışlasının karşısında mezarlık Çavuşumun belde kasaturası Çatık kaşlar dilber yüzün turası Nakdi cânım vermeye ben hazırım Tükendiyse eğer harclık parası Çavuşumun şâhin başında al fes Vahşi pelenkdir ki sevemez herkes Yârın îydi adhâ çekip bıçağı Âşıkı şeydânı koç (?) yerine kes Çavuşumun ayağında takunya Selvi fidanı mı disem o boya Abdest almak için gelmiş çeşmeye Reşk idilir pâyin bûs iden suya Çavuşumun ardı bir dizi asker Atla geçer dolu dizgin her seher Selâmına duran uşşâka o şuh Kâh tebessüm ider kâhice küser Çavuşumun palaskası armalı Nevhat civar bıyık yok ki burmalı Tenhâda bir rastlayub da o şâha Nezâketle adın aslın sormalı Çavuşumun hâl hatırın kim sorar Lütfedüb söyledi ismin şehsüvar Cemâline elhak gaayet yaraşmış Daniyalmış ne de güzel adı var (Tarih) Geçerken kafese bakardı çavuş Her sefer işmarı çıkardı çavuş Çıkıp yüz nefer söyledi tarihin “Hanımı çileden çıkardı çavuş” 1405 — 100 = 1305 (1887 - 1888) Târih lafzen yüz üzerine tâmiyelidir. Vâsıf HİÇ
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Vâsıf Hiç
Kod
IAM080390
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 8, sayfalar 4230-4231
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK