TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 8: Çir-Diş
ÇİZMELİ
Galatanın büyük ve namlı gedikli meyhânelerinden biri (B.: Gedikli Meyhâneler; Meyhâne); İkinci Sultan Mahmud zamanında Enderunda Çuhadar Ağalıkda bulunmuş ve sonra Hekimbaşı Behçet Efendi dâmad olmuş Râsih Ağa “Şevkiye” isimli manzûmesinde bu meşhur meyhâneyi mübhem çizgilerle tasvir ediyor: Gelicek hâtırıma seyri sefâyı Galata Şevk ile düştü heves cünbüşi semti Galata Akla yelken iderek düşdüm o sûye ben de Belki olur diyerek bâisi zevkü hande Nâgihan gûşime bir nağmei şehnaz irdi Gûyiyâ sinei mecrûhuma hançer girdi Mecmai zevki sorunca didiler Çizmeli’dir Levhi dilden gamü efkârı bozub çizmelidir. Olayım ben de didim dâhili bezmi zürefâ İdelim def’i gumûm eyliyerek zevkü safa Vardım ol meclise kim bir şehi hûban oturur Karşısında nice bin valehü hayran oturur Yâni bir neyyiri reşk âveri tâbân Şem’i ruhsârına pervane ânın şemsi cihan Söylemiş sanki bunun hakkına ol şâir Yâni bir ehli hüner fenni şiirde mâhir Ne kadar gevheri zî kiymet ise beynennâs Bir hacer pâresidir lâ’line nisbet elmâs Belde zümrüd tepeli âh o mücevher hançer İşleyüb sînei uşşâkına tâ câne geer Bele marpiçli sarıp başına al fermâyiş Veriyor gördüğü üftâdeye kat kat hâhiş Nigehi zevki meyi nâz ile mest olmuş ezel İnce bel kaddi güzel vechi güzel çeşmi güzel Nâz ile dest uricak sâgara sîmin bileği...
⇓ Read more...
Galatanın büyük ve namlı gedikli meyhânelerinden biri (B.: Gedikli Meyhâneler; Meyhâne); İkinci Sultan Mahmud zamanında Enderunda Çuhadar Ağalıkda bulunmuş ve sonra Hekimbaşı Behçet Efendi dâmad olmuş Râsih Ağa “Şevkiye” isimli manzûmesinde bu meşhur meyhâneyi mübhem çizgilerle tasvir ediyor: Gelicek hâtırıma seyri sefâyı Galata Şevk ile düştü heves cünbüşi semti Galata Akla yelken iderek düşdüm o sûye ben de Belki olur diyerek bâisi zevkü hande Nâgihan gûşime bir nağmei şehnaz irdi Gûyiyâ sinei mecrûhuma hançer girdi Mecmai zevki sorunca didiler Çizmeli’dir Levhi dilden gamü efkârı bozub çizmelidir. Olayım ben de didim dâhili bezmi zürefâ İdelim def’i gumûm eyliyerek zevkü safa Vardım ol meclise kim bir şehi hûban oturur Karşısında nice bin valehü hayran oturur Yâni bir neyyiri reşk âveri tâbân Şem’i ruhsârına pervane ânın şemsi cihan Söylemiş sanki bunun hakkına ol şâir Yâni bir ehli hüner fenni şiirde mâhir Ne kadar gevheri zî kiymet ise beynennâs Bir hacer pâresidir lâ’line nisbet elmâs Belde zümrüd tepeli âh o mücevher hançer İşleyüb sînei uşşâkına tâ câne geer Bele marpiçli sarıp başına al fermâyiş Veriyor gördüğü üftâdeye kat kat hâhiş Nigehi zevki meyi nâz ile mest olmuş ezel İnce bel kaddi güzel vechi güzel çeşmi güzel Nâz ile dest uricak sâgara sîmin bileği Dihenine sunar ol muğbeçe şeker çileği Konmuş ortaya tekirle dahi mercan tavası Sanki mâhîlerin olmuşdu o meclis yuvası. Ne ararsan bulunur anda ne istersen çok Meclisinde o mehin heman kuş südü yok Nâzı bir yana ko ey mey diyerek miçoları Getürürler iç efendim diyerek altun suları Alıcak yanına ben âşıkı zârı gelerek Sundu desti ile ol dîdei bâdam süzerek Şalı başından çıkarıp saçdı saçı eğdi fesi Şiire gaayetle meger varmış o şûhun hevesi. Zevke dâir orada haylice sohbet oldu Meyi aşk ile sebûyi dilü cânım doldu. O devrin seçkin kalender şâiri Enderunlu Fâzıl Bey zaman zaman divânesi olduğu nevcivanları “Defteri Aşk” adındaki meşhur eserinde anlatır iken o mahbublar arasında İsmail adında bir köçek oğlandan da bahseder, aslı çingene olan bu dilber delikanlı işi icâbı meyhâne meyhâne dolaşmakda, bu arada Çizmeli adındaki meşhur meyhâneye de uğramaktadır (B.: İsmail, Köçek Kıbti). Dilber köçeğin dolaşdığı diğer meyhâneler “Gümüş Halkalı”, “Servili”, “Sarnıçlı” diye anılır gediklilerdir, Çizmeli’den şu mısra ile bahsedilmişdir: Çizmeli’den kesilir mi ayağı?...
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM080033
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 8, pages 4044-4045
See Also Note
B.: Gedikli Meyhâneler; Meyhâne; B.: İsmail, Köçek Kıbti
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD