Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
GERGEF
“Aslı farsca Kârkef; nakış işlenecek kumaşın gerilip işlenmesine mahsus âlet ki dört ayaklı ve açılır kapanır dört pervazdan ibârettir” (Şemseddin Sâmi, Kaamûs Türkî). “Üzerine işleme yapılacak kumaşın gerilmesini, daha kolay çalışılmasını ve işlemenin daha düzgün çıkmasını sağlar. Gergef, kasnakla gerilemeyecek kadar büyük işler için kullanılır” (Türk Ansiklopedisi).
Evliya Çelebi XVII. Yüzyıl ortasında İstanbul esnafından bahsederken gergef yapıcılarının 6 dükkân, 20 nefer olduğunu kaydediyor.
Yakın geçmişe kadar İstanbulda her kızın bir gergefi vardır. Bir kızın gergef sâhibi olması çocukluk çağının bittiğine alâmetdi; nakşı, işlemeyi çocuk iken küçük parçalar üzerinde kasnakda öğrenirler, sonra gergefe geçerlerdi; bir kız, evin günlük işleri dışında kalan zamanlarını gergef başında geçirir, ve çeyizinin arasına girecek işlemeli kumaşları, o arada esvablık ve çamaşırlıklarını kendi eliyle hazırlar, çeyiz sandıklarında o gibi eşyasının çokluğu ile övünürlerdi. Hattâ öyle kızlar bulunurdu ki, işlemelerinin bir kısmını kapalı çarşıda yağlıkçılara satarlar, parası ile sâir çeyizlerini düzerlerdi. Gelinlik kızlar görücülere methedilirken işlemelerinin güzelliğinden mutlaka bahsedilirdi.
İstanbul evlerinde artık gergef kalmamışdır, belki gergefin ne olduğunu bilmeyen kızlar bile var...
⇓ Devamını okuyunuz...
“Aslı farsca Kârkef; nakış işlenecek kumaşın gerilip işlenmesine mahsus âlet ki dört ayaklı ve açılır kapanır dört pervazdan ibârettir” (Şemseddin Sâmi, Kaamûs Türkî). “Üzerine işleme yapılacak kumaşın gerilmesini, daha kolay çalışılmasını ve işlemenin daha düzgün çıkmasını sağlar. Gergef, kasnakla gerilemeyecek kadar büyük işler için kullanılır” (Türk Ansiklopedisi).
Evliya Çelebi XVII. Yüzyıl ortasında İstanbul esnafından bahsederken gergef yapıcılarının 6 dükkân, 20 nefer olduğunu kaydediyor.
Yakın geçmişe kadar İstanbulda her kızın bir gergefi vardır. Bir kızın gergef sâhibi olması çocukluk çağının bittiğine alâmetdi; nakşı, işlemeyi çocuk iken küçük parçalar üzerinde kasnakda öğrenirler, sonra gergefe geçerlerdi; bir kız, evin günlük işleri dışında kalan zamanlarını gergef başında geçirir, ve çeyizinin arasına girecek işlemeli kumaşları, o arada esvablık ve çamaşırlıklarını kendi eliyle hazırlar, çeyiz sandıklarında o gibi eşyasının çokluğu ile övünürlerdi. Hattâ öyle kızlar bulunurdu ki, işlemelerinin bir kısmını kapalı çarşıda yağlıkçılara satarlar, parası ile sâir çeyizlerini düzerlerdi. Gelinlik kızlar görücülere methedilirken işlemelerinin güzelliğinden mutlaka bahsedilirdi.
İstanbul evlerinde artık gergef kalmamışdır, belki gergefin ne olduğunu bilmeyen kızlar bile vardır.
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM110585
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 11, sayfa 7013
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.