Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GERGEF
“Aslı farsca Kârkef; nakış işlenecek kumaşın gerilip işlenmesine mahsus âlet ki dört ayaklı ve açılır kapanır dört pervazdan ibârettir” (Şemseddin Sâmi, Kaamûs Türkî). “Üzerine işleme yapılacak kumaşın gerilmesini, daha kolay çalışılmasını ve işlemenin daha düzgün çıkmasını sağlar. Gergef, kasnakla gerilemeyecek kadar büyük işler için kullanılır” (Türk Ansiklopedisi).
Evliya Çelebi XVII. Yüzyıl ortasında İstanbul esnafından bahsederken gergef yapıcılarının 6 dükkân, 20 nefer olduğunu kaydediyor.
Yakın geçmişe kadar İstanbulda her kızın bir gergefi vardır. Bir kızın gergef sâhibi olması çocukluk çağının bittiğine alâmetdi; nakşı, işlemeyi çocuk iken küçük parçalar üzerinde kasnakda öğrenirler, sonra gergefe geçerlerdi; bir kız, evin günlük işleri dışında kalan zamanlarını gergef başında geçirir, ve çeyizinin arasına girecek işlemeli kumaşları, o arada esvablık ve çamaşırlıklarını kendi eliyle hazırlar, çeyiz sandıklarında o gibi eşyasının çokluğu ile övünürlerdi. Hattâ öyle kızlar bulunurdu ki, işlemelerinin bir kısmını kapalı çarşıda yağlıkçılara satarlar, parası ile sâir çeyizlerini düzerlerdi. Gelinlik kızlar görücülere methedilirken işlemelerinin güzelliğinden mutlaka bahsedilirdi.
İstanbul evlerinde artık gergef kalmamışdır, belki gergefin ne olduğunu bilmeyen kızlar bile var...
⇓ Read more...
“Aslı farsca Kârkef; nakış işlenecek kumaşın gerilip işlenmesine mahsus âlet ki dört ayaklı ve açılır kapanır dört pervazdan ibârettir” (Şemseddin Sâmi, Kaamûs Türkî). “Üzerine işleme yapılacak kumaşın gerilmesini, daha kolay çalışılmasını ve işlemenin daha düzgün çıkmasını sağlar. Gergef, kasnakla gerilemeyecek kadar büyük işler için kullanılır” (Türk Ansiklopedisi).
Evliya Çelebi XVII. Yüzyıl ortasında İstanbul esnafından bahsederken gergef yapıcılarının 6 dükkân, 20 nefer olduğunu kaydediyor.
Yakın geçmişe kadar İstanbulda her kızın bir gergefi vardır. Bir kızın gergef sâhibi olması çocukluk çağının bittiğine alâmetdi; nakşı, işlemeyi çocuk iken küçük parçalar üzerinde kasnakda öğrenirler, sonra gergefe geçerlerdi; bir kız, evin günlük işleri dışında kalan zamanlarını gergef başında geçirir, ve çeyizinin arasına girecek işlemeli kumaşları, o arada esvablık ve çamaşırlıklarını kendi eliyle hazırlar, çeyiz sandıklarında o gibi eşyasının çokluğu ile övünürlerdi. Hattâ öyle kızlar bulunurdu ki, işlemelerinin bir kısmını kapalı çarşıda yağlıkçılara satarlar, parası ile sâir çeyizlerini düzerlerdi. Gelinlik kızlar görücülere methedilirken işlemelerinin güzelliğinden mutlaka bahsedilirdi.
İstanbul evlerinde artık gergef kalmamışdır, belki gergefin ne olduğunu bilmeyen kızlar bile vardır.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM110585
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 11, page 7013
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.