Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GEM
“Gem: Atın ağzına vurulan demirden âlet ki, atın başının etrafına sönen kayışlarla ve buna rabtedilen dizginle kullanılıp hayvanı zabteder ve istenilen tarafa çevirir; Gemi Azıya Almak: Serkeşlik etmek” (Şemseddin Sami, Kaamûsi Türkî).
Gemi azıya almak deyimi İstanbul ağzında, “Serkeşlik Etme” anlamından ziyâde herhangi bir şeye düşkünlükde aşırı hareket anlamında kullanılır; içkiye, cinsî temaslara, kumara aşırı düşkünlük gibi: “Koca Mehmed gemi azıya aldı, her akşam üç galon şaraba sen misin demiyor..” gibi. Aşağıdaki beyitler Hippi Mehmed Gökçınarındır:
Hey Gökçınar Mehmedim, aldın gemi azıya;
Güzellerin peşinde döndün, şaşkın tazıya.
Nolacak hâlin oğlum, koşa koşa nolacak?
Boş ver sen hippiliğe, oldun bir kayış bacak.
Bu şorolo, bu gaca; yerli malı, turisti,
Mekteplisi, haylazı, ressamı, gitaristi;
Bu koşuya taban mı, ayak mı dayanır be;
Tuttuğun yolun sonu mezara dayanır be!
İstanbul ağzında ve “gem” kelimesi ile Serkeş anlamında kullanılan deyim “Gemalmaz”dır; aşağıdaki iki kıt’a Âşık İbrahimindir:
Gemalmazın biridir Paşaköyü Süleyman,
Ağzı bozuk küfreder, ana avrat, din, iman,
Ammâ gel gör efendim, kızamazsın çapkına,
Mühmelânın şâhıdır, serkaşânın serveri.
Gemalmaz dedilerdi, geldi işte bak yola,
Şahların şânındandır, ayak öpdürmek kula,
Ak dediyse, ak dedim, ne sö...
⇓ Read more...
“Gem: Atın ağzına vurulan demirden âlet ki, atın başının etrafına sönen kayışlarla ve buna rabtedilen dizginle kullanılıp hayvanı zabteder ve istenilen tarafa çevirir; Gemi Azıya Almak: Serkeşlik etmek” (Şemseddin Sami, Kaamûsi Türkî).
Gemi azıya almak deyimi İstanbul ağzında, “Serkeşlik Etme” anlamından ziyâde herhangi bir şeye düşkünlükde aşırı hareket anlamında kullanılır; içkiye, cinsî temaslara, kumara aşırı düşkünlük gibi: “Koca Mehmed gemi azıya aldı, her akşam üç galon şaraba sen misin demiyor..” gibi. Aşağıdaki beyitler Hippi Mehmed Gökçınarındır:
Hey Gökçınar Mehmedim, aldın gemi azıya;
Güzellerin peşinde döndün, şaşkın tazıya.
Nolacak hâlin oğlum, koşa koşa nolacak?
Boş ver sen hippiliğe, oldun bir kayış bacak.
Bu şorolo, bu gaca; yerli malı, turisti,
Mekteplisi, haylazı, ressamı, gitaristi;
Bu koşuya taban mı, ayak mı dayanır be;
Tuttuğun yolun sonu mezara dayanır be!
İstanbul ağzında ve “gem” kelimesi ile Serkeş anlamında kullanılan deyim “Gemalmaz”dır; aşağıdaki iki kıt’a Âşık İbrahimindir:
Gemalmazın biridir Paşaköyü Süleyman,
Ağzı bozuk küfreder, ana avrat, din, iman,
Ammâ gel gör efendim, kızamazsın çapkına,
Mühmelânın şâhıdır, serkaşânın serveri.
Gemalmaz dedilerdi, geldi işte bak yola,
Şahların şânındandır, ayak öpdürmek kula,
Ak dediyse, ak dedim, ne söylerse hak dedim,
İbrahim’e gazâsı heman mübârek ola.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM110529
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 11, page 6087
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.