Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
GALİB (Yorgancı)
Geçen asır sonları ile asrımız başında yorgancı kalfası bir bıçkın delikanlı, “Laz Galib” diye de anılmışdır; kaşlı gözlü eli ayağı düzgün bir genc olup Fehim Paşanın hafiye çetesinde önce zorâkî olarak bulunmuş, paşadan haytaca alâka görmüş ve Fehim Paşa sürgüne gönderilirken bir minnet duygusu ile beraberinde gitmiş, Fehim Paşa Bursa Yenişehrinde halk tarafından linç edilirken ölümden zor kurtulmuşdu. (B.: Fehim Paşa, cild 10, sayfa 5603).
Fehim Paşa çetesine girişini Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râziye şöylece anlatmışdır, Fındıklıda yaşlı bir yosma hanıma fakirlik yüzünden oynaş olmuş, 19 - 20 yaşlarında imiş, bir gece hanım koynunda yatarken basılmışlar, genc yorgancıyı karakolda falaka dayağına yatırmışlar, çıplak ayak tabanlarına deri yüzerek insafsız bir dayak atılırken feryadını duyarak karakola giren Fehim Paşa tarafından kurtarılmış; paşanın önce hususî uşağı olmuş, sözde çetesinde de hafiye imiş gibi gösterilmiş.
O sıradadır ki Fehim Paşanın metresi canbaz kızı Margarethe Morgan’ın küçük erkek kardeşi Charles Morgan Junior’un İngiliz Hidâyet de gaayet samimi arkadaşı olmuş (B.: Fehimpaşa, Margarethe, cild 10, sayfa 5603; Hidâyet, İngiliz) ve Hidâyetle bıçkınlık yollarında hem ayakları hem de gönülleri sevişmiş, Hidâyetin müslüman olması üzerine ablası yardımı ke...
⇓ Devamını okuyunuz...
Geçen asır sonları ile asrımız başında yorgancı kalfası bir bıçkın delikanlı, “Laz Galib” diye de anılmışdır; kaşlı gözlü eli ayağı düzgün bir genc olup Fehim Paşanın hafiye çetesinde önce zorâkî olarak bulunmuş, paşadan haytaca alâka görmüş ve Fehim Paşa sürgüne gönderilirken bir minnet duygusu ile beraberinde gitmiş, Fehim Paşa Bursa Yenişehrinde halk tarafından linç edilirken ölümden zor kurtulmuşdu. (B.: Fehim Paşa, cild 10, sayfa 5603).
Fehim Paşa çetesine girişini Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râziye şöylece anlatmışdır, Fındıklıda yaşlı bir yosma hanıma fakirlik yüzünden oynaş olmuş, 19 - 20 yaşlarında imiş, bir gece hanım koynunda yatarken basılmışlar, genc yorgancıyı karakolda falaka dayağına yatırmışlar, çıplak ayak tabanlarına deri yüzerek insafsız bir dayak atılırken feryadını duyarak karakola giren Fehim Paşa tarafından kurtarılmış; paşanın önce hususî uşağı olmuş, sözde çetesinde de hafiye imiş gibi gösterilmiş.
O sıradadır ki Fehim Paşanın metresi canbaz kızı Margarethe Morgan’ın küçük erkek kardeşi Charles Morgan Junior’un İngiliz Hidâyet de gaayet samimi arkadaşı olmuş (B.: Fehimpaşa, Margarethe, cild 10, sayfa 5603; Hidâyet, İngiliz) ve Hidâyetle bıçkınlık yollarında hem ayakları hem de gönülleri sevişmiş, Hidâyetin müslüman olması üzerine ablası yardımı kesince bu Yorgancı Galib İngiliz gencine elinden gelebilen nakdî yardımda bulunurmuş. Yenişehirde ölümden kurtulub İstanbula döndüğünde kısa bir zaman Üsküdarlı Âşık Râzi tarafından himaye edilmiş ise de hafiyelerin tâkib edilerek sürgünlere gönderildiği devirde Galib de hafiye olmadığı halde hafiyelikle damgalı bulunduğundan Âşık Râzinin himmetiyle memleketi olan Rizenin Ardeşen kazasının bir köyüne kaçırılmış, ondan sonraki hayatı bilinmiyor. Aşağıdaki kıt’alar onun şânında Âşık Râzi tarafından yazılmışdır:
Bildin mi sen Yorgancı Galib denilen lâzı,
Şöhret ve şan bulalı üç yıl oldu en azı;
İngiliz Hidâyetin yâri gaarı çapkındır,
Esince yaman esen Karadeniz poyrazı!
Kafeslerin ardında yosma kadın gözleri,
Yorgancının üstüne bütün sohbet sözleri;
Devirip engelleri, aşıp yokuş düzleri,
Hepsi sayda müheyyâ o yorgancı ayvazı...
Çöpü çatan ermeni karısından rivâyet,
Nehvetü vahşetine virüp bir gün nihâyet,
O Yorgancı Güzeli, laz uşağı o âfet,
Olmuş bir kart karının sînesinin palazı.
O güzelin gözleri, dağda şakîi derbend;
O güzelde dudağın tebessümü zehri hand;
O güzelin pençemi hanıma yağlı kemend;
Kart karının oynaşı, yorgancının haylazı!
O güzelin nazı var, nazların en zarifi;
O güzelin boyu var, sülüs hattın elifi;
Gözle görmek lâzımdır, mümkin değli târifi,
Çalımlı reftârında nümâyişi tannâzı!
Levend döküm kıyımı o güzelde el ayak;
Hanım urba kesdirmiş ingiliz malı şayak;
Beyzâdeler misâli süslense oğlan elyak
Zabtiyeye verir mi Âşık Râzi Ayvazı
Ardeşen’e kaçırdık zarûreti rûzigâr;
Bir tasviri kalmışdır elimizde yâdigâr.
Bakar bakar ağlarım, hasret edilmez inkâr,
Niçin gelmez mektubu, iki satırlık yazı..
Vâsif HİÇ
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Vâsıf Hiç
Kod
IAM110312
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 11, sayfalar 5959-5960
Bakınız Notu
B.: Fehim Paşa, cild 10, sayfa 5603; B.: Fehimpaşa, Margarethe, cild 10, sayfa 5603; Hidâyet, İngiliz
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.