Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
GALİB (Herekeli)
Kalender halk şâiri ve cemal âşıklarının Hâtemi Tây’ı Üsküdarlı Âşık Râzinin koruyub adam ettiği uşaklarından olub hâmisi ve halâskârının hizmetinde, Râzinin son demi hayatına kadar sadâkat ile kalmışdır. Uzunca boylu, esmer ve vechen gaayetle dilber, 1885 - 1886 arasında 18 - 19 yaşlarında bir delikanlıydı. Efendisinin emri ile evde dâimâ hırpânî kılık dolaşır, fakat onun yanı sıra sokağa çıkdığında da pek süslü, ayak takımının tâbiri ile apiko bir genc olurdu.
Âşık Râzi bu Herekeli Galibi, o zamanlar Üsküdarda bir kalenderhâne hâlinde bulunan Hâni Sebil’de görmüş ve yanına oradan almışdı. (B.: Hâni Sebil); Galib handa “Eşkiyâ” lakabı ile anılan han odabaşısı Darıcalı Çerkes Muradın kahve ocağı uşağı imiş ve hanın, Bâbil Kulesi halkını andıran, içlerinde Hindlisinden Tatarına, Aceminden Arabına, Sudanlı Zencisinden Kümelinin Pomağına, Boşnağına varınca yetmiş iki milletin kalenderi toplanmış sâkinlerinin de makbuli imiş. Darıcalı Eşkiyâ Murad da Herekeli Galib üzerinde yarı hemşehrilik dâvası, tesâhübü güler, fakat çehreli ve çalımlı güzel uşağını pek perişan kılıkda dolaşdırır, delikanlıyı boğazı tokluğuna çalışdırır, Galibin cebi beş para harçlık yüzü görmezmiş.
Âşık Râzi Herekeli Galibi yanına alışını şöyle anlatıyor:
Kalender perverdesi siyehçerde Galibi,
Hânı Sebilde gördü...
⇓ Devamını okuyunuz...
Kalender halk şâiri ve cemal âşıklarının Hâtemi Tây’ı Üsküdarlı Âşık Râzinin koruyub adam ettiği uşaklarından olub hâmisi ve halâskârının hizmetinde, Râzinin son demi hayatına kadar sadâkat ile kalmışdır. Uzunca boylu, esmer ve vechen gaayetle dilber, 1885 - 1886 arasında 18 - 19 yaşlarında bir delikanlıydı. Efendisinin emri ile evde dâimâ hırpânî kılık dolaşır, fakat onun yanı sıra sokağa çıkdığında da pek süslü, ayak takımının tâbiri ile apiko bir genc olurdu.
Âşık Râzi bu Herekeli Galibi, o zamanlar Üsküdarda bir kalenderhâne hâlinde bulunan Hâni Sebil’de görmüş ve yanına oradan almışdı. (B.: Hâni Sebil); Galib handa “Eşkiyâ” lakabı ile anılan han odabaşısı Darıcalı Çerkes Muradın kahve ocağı uşağı imiş ve hanın, Bâbil Kulesi halkını andıran, içlerinde Hindlisinden Tatarına, Aceminden Arabına, Sudanlı Zencisinden Kümelinin Pomağına, Boşnağına varınca yetmiş iki milletin kalenderi toplanmış sâkinlerinin de makbuli imiş. Darıcalı Eşkiyâ Murad da Herekeli Galib üzerinde yarı hemşehrilik dâvası, tesâhübü güler, fakat çehreli ve çalımlı güzel uşağını pek perişan kılıkda dolaşdırır, delikanlıyı boğazı tokluğuna çalışdırır, Galibin cebi beş para harçlık yüzü görmezmiş.
Âşık Râzi Herekeli Galibi yanına alışını şöyle anlatıyor:
Kalender perverdesi siyehçerde Galibi,
Hânı Sebilde gördüm, oldum hemen tâlibi.
Aman Allahım aman, bir fetâyı serkeş ki,
Âvâre vahşetiyle bir kara peleng gibi.
Başından atmış külâhı, bir hû çeküb soyunmuş,
Don paça, yalun ayak, gavgâyi aşk gaalibi.
Uydu şıpşak şâh ile bir götürü pazarlık,
Üç beş kalem eşyâdan ibâret metâlibi.
Şevk ile parıl parıl oldu âhû gözleri,
Görünce üç aylığı peşînen delik cebi.
Kalenderler kükredi, virmemekçün eşbehi,
Tutuldu kapu baca, hanın dört bir cânibi;
Yok yok efendim yok yok, nâmım Âşık Râzidir,
Bir savleti merdâne, dağıttı ecânibi.
Râzinin evrâkı metrûkesi arasında Herekeli Galibin ev kılığı ile bir resmi görülmüşdür. Resmin arkasında “Herekeli Galib ismi şerîfi hânemize teşrifi ile hizmetimize girdiğinin bir tesâdifi lâtife ile tarihidir” diye yazılıdır ki “Herekeli Galib” ismi ebced hesabı ile hicrî 1303, milâdî takvim ile de 1885 - 1886 tarihlerini verir. Râzi vasiyetnâmesinde bu garib gence Tophânede bir kahvehâne ve Mısır Çarşısında bir de attar dükkânı bırakmışdı ki meşrutiyet devrinin harblerinden önce öyle garib bir kişi bu iki dükkânın kirası ile gül gibi geçinebilirdi.
Vâsif HİÇ
Herekeli Galib
(Resim: Sabiha Bozcalı)
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Vâsıf Hiç
Kod
IAM110308
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tanım
Cilt 11, sayfa 5958
Not
Görsel: cilt 11, sayfa 5958
Bakınız Notu
B.: Hâni Sebil
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Sabiha Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.