Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GALİB (Herekeli)
Kalender halk şâiri ve cemal âşıklarının Hâtemi Tây’ı Üsküdarlı Âşık Râzinin koruyub adam ettiği uşaklarından olub hâmisi ve halâskârının hizmetinde, Râzinin son demi hayatına kadar sadâkat ile kalmışdır. Uzunca boylu, esmer ve vechen gaayetle dilber, 1885 - 1886 arasında 18 - 19 yaşlarında bir delikanlıydı. Efendisinin emri ile evde dâimâ hırpânî kılık dolaşır, fakat onun yanı sıra sokağa çıkdığında da pek süslü, ayak takımının tâbiri ile apiko bir genc olurdu.
Âşık Râzi bu Herekeli Galibi, o zamanlar Üsküdarda bir kalenderhâne hâlinde bulunan Hâni Sebil’de görmüş ve yanına oradan almışdı. (B.: Hâni Sebil); Galib handa “Eşkiyâ” lakabı ile anılan han odabaşısı Darıcalı Çerkes Muradın kahve ocağı uşağı imiş ve hanın, Bâbil Kulesi halkını andıran, içlerinde Hindlisinden Tatarına, Aceminden Arabına, Sudanlı Zencisinden Kümelinin Pomağına, Boşnağına varınca yetmiş iki milletin kalenderi toplanmış sâkinlerinin de makbuli imiş. Darıcalı Eşkiyâ Murad da Herekeli Galib üzerinde yarı hemşehrilik dâvası, tesâhübü güler, fakat çehreli ve çalımlı güzel uşağını pek perişan kılıkda dolaşdırır, delikanlıyı boğazı tokluğuna çalışdırır, Galibin cebi beş para harçlık yüzü görmezmiş.
Âşık Râzi Herekeli Galibi yanına alışını şöyle anlatıyor:
Kalender perverdesi siyehçerde Galibi,
Hânı Sebilde gördü...
⇓ Read more...
Kalender halk şâiri ve cemal âşıklarının Hâtemi Tây’ı Üsküdarlı Âşık Râzinin koruyub adam ettiği uşaklarından olub hâmisi ve halâskârının hizmetinde, Râzinin son demi hayatına kadar sadâkat ile kalmışdır. Uzunca boylu, esmer ve vechen gaayetle dilber, 1885 - 1886 arasında 18 - 19 yaşlarında bir delikanlıydı. Efendisinin emri ile evde dâimâ hırpânî kılık dolaşır, fakat onun yanı sıra sokağa çıkdığında da pek süslü, ayak takımının tâbiri ile apiko bir genc olurdu.
Âşık Râzi bu Herekeli Galibi, o zamanlar Üsküdarda bir kalenderhâne hâlinde bulunan Hâni Sebil’de görmüş ve yanına oradan almışdı. (B.: Hâni Sebil); Galib handa “Eşkiyâ” lakabı ile anılan han odabaşısı Darıcalı Çerkes Muradın kahve ocağı uşağı imiş ve hanın, Bâbil Kulesi halkını andıran, içlerinde Hindlisinden Tatarına, Aceminden Arabına, Sudanlı Zencisinden Kümelinin Pomağına, Boşnağına varınca yetmiş iki milletin kalenderi toplanmış sâkinlerinin de makbuli imiş. Darıcalı Eşkiyâ Murad da Herekeli Galib üzerinde yarı hemşehrilik dâvası, tesâhübü güler, fakat çehreli ve çalımlı güzel uşağını pek perişan kılıkda dolaşdırır, delikanlıyı boğazı tokluğuna çalışdırır, Galibin cebi beş para harçlık yüzü görmezmiş.
Âşık Râzi Herekeli Galibi yanına alışını şöyle anlatıyor:
Kalender perverdesi siyehçerde Galibi,
Hânı Sebilde gördüm, oldum hemen tâlibi.
Aman Allahım aman, bir fetâyı serkeş ki,
Âvâre vahşetiyle bir kara peleng gibi.
Başından atmış külâhı, bir hû çeküb soyunmuş,
Don paça, yalun ayak, gavgâyi aşk gaalibi.
Uydu şıpşak şâh ile bir götürü pazarlık,
Üç beş kalem eşyâdan ibâret metâlibi.
Şevk ile parıl parıl oldu âhû gözleri,
Görünce üç aylığı peşînen delik cebi.
Kalenderler kükredi, virmemekçün eşbehi,
Tutuldu kapu baca, hanın dört bir cânibi;
Yok yok efendim yok yok, nâmım Âşık Râzidir,
Bir savleti merdâne, dağıttı ecânibi.
Râzinin evrâkı metrûkesi arasında Herekeli Galibin ev kılığı ile bir resmi görülmüşdür. Resmin arkasında “Herekeli Galib ismi şerîfi hânemize teşrifi ile hizmetimize girdiğinin bir tesâdifi lâtife ile tarihidir” diye yazılıdır ki “Herekeli Galib” ismi ebced hesabı ile hicrî 1303, milâdî takvim ile de 1885 - 1886 tarihlerini verir. Râzi vasiyetnâmesinde bu garib gence Tophânede bir kahvehâne ve Mısır Çarşısında bir de attar dükkânı bırakmışdı ki meşrutiyet devrinin harblerinden önce öyle garib bir kişi bu iki dükkânın kirası ile gül gibi geçinebilirdi.
Vâsif HİÇ
Herekeli Galib
(Resim: Sabiha Bozcalı)
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM110308
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 11, page 5958
Note
Image: volume 11, page 5958
See Also Note
B.: Hâni Sebil
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.