Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FUAD PAŞA (Müşir Deli)
Meslekî hayatında ve harbe cesaret ve yararlıkları ile, toplum hayatın da doğruluğu ile, hak ve hakikati koruma yolunda kendisine “Deli” lakabını takdırtacak derecede pervâsızlığı ile tanınmış ve pek geniş bir halk kitlesi tarafından sevilmiş bir kumandan; aşağıdaki hal tercemesini İbrahim Alâeddin Gövsanın “Türk Meşhurları” isimli eserinden alıyoruz:
“Müşir (Marşal) İncirköylü Hasan Paşanın oğludur; 1835 de babasının vazife ile gönderildiği Unsurda doğdu, ilk tahsilini orada yapdı, İstanbula döndüklerinde askerî rüşdiyeye girdi; Hasan Paşanın tekrar Mısıra gönderilmesi ile Mısırda Abbâsiye Harbiyesini bitirdi ve süvâri zâbiti olarak çıkdı ve bir müddet o mektebde muallimlik yapdı; Mısırda albaylığa kadar yükseldi; 1869 da İstanbula gelerek Dâri Şûrâyi Askerî âzâsı oldu; 1872 de liva (general) rütbesi ile Kerkük civarında isyan eden Hemâvend Âşiretinin bu ayaklanmasını bastırmaya memur edildi; 1874 de Yanya Fırkası kumandanı oldu, 1876 da İşkodra isyanı bastırmaya gönderildi; o sırada Karadağ Muharebesindeki yararlığı üzerine Tuna Ordusuna naklolundu, yeni başlamış olan Türk - Rus harbinde Elena mevkiinde Rusları bozguna uğrattı; fakat harb kaybedilip Türk Ordusu ricat ederken ardcı muhârebelerinde büyük fedâkârlıkları görüldü ve harb sonunda 1878 de müşir rütbesi ite Umum Kumand...
⇓ Read more...
Meslekî hayatında ve harbe cesaret ve yararlıkları ile, toplum hayatın da doğruluğu ile, hak ve hakikati koruma yolunda kendisine “Deli” lakabını takdırtacak derecede pervâsızlığı ile tanınmış ve pek geniş bir halk kitlesi tarafından sevilmiş bir kumandan; aşağıdaki hal tercemesini İbrahim Alâeddin Gövsanın “Türk Meşhurları” isimli eserinden alıyoruz:
“Müşir (Marşal) İncirköylü Hasan Paşanın oğludur; 1835 de babasının vazife ile gönderildiği Unsurda doğdu, ilk tahsilini orada yapdı, İstanbula döndüklerinde askerî rüşdiyeye girdi; Hasan Paşanın tekrar Mısıra gönderilmesi ile Mısırda Abbâsiye Harbiyesini bitirdi ve süvâri zâbiti olarak çıkdı ve bir müddet o mektebde muallimlik yapdı; Mısırda albaylığa kadar yükseldi; 1869 da İstanbula gelerek Dâri Şûrâyi Askerî âzâsı oldu; 1872 de liva (general) rütbesi ile Kerkük civarında isyan eden Hemâvend Âşiretinin bu ayaklanmasını bastırmaya memur edildi; 1874 de Yanya Fırkası kumandanı oldu, 1876 da İşkodra isyanı bastırmaya gönderildi; o sırada Karadağ Muharebesindeki yararlığı üzerine Tuna Ordusuna naklolundu, yeni başlamış olan Türk - Rus harbinde Elena mevkiinde Rusları bozguna uğrattı; fakat harb kaybedilip Türk Ordusu ricat ederken ardcı muhârebelerinde büyük fedâkârlıkları görüldü ve harb sonunda 1878 de müşir rütbesi ite Umum Kumandanlık vekâletine tâyin edildi. Sulhun akdinden sonra düşmanın Rumelide işgal ettiği yerlerden gelişinde buraların işgaline memur oldu. Hünkâr yâveri oldu, Avusturya ve Rusyaya fevkalâde elçiliklerle gönderildi.
“İkinci Sultan Abdülhamidin politikasının ve padişahın başlıca adamlarının fenalıklarını herkesin içinde tenkidden çekinmezdi, pâdişahın güvenini kaybetti. Damad Mahmud Celâleddin Paşanın (B.: Mahmud Celâleddin Paşa) Avrupaya kaçması fırsat bilindi, Fehim Paşa (B.: Fehim Paşa, cild 10, sayfa 5603) verdiği jurnalda Müşir Fuad Paşanın pâdişah aleyhinde gizli bir teşekküle dâhil olduğunu bildirir. Fuad Paşanın (Fenerbahçedeki köşkünü tasarrud eden) Fehim Paşa hafiyesi ile Fuad Paşanın adamları arasında, (Fuad Paşanın emri ile) silâhlı bir çarpışma oldu, birkaç kişi vuruldu. (Vak’a büyütülüp) Devlet memurlarına silahla karşı koyduğu suçu ile divânı harbe verilen Fuad Paşa îdama mahkûm edildi. Sultan Abdülhamid bu ağır cezayı gûyâ lütuf ediyormuş gibi, rütbe ve nişanları alınarak Şama sürülmesi suretinde değiştirdi. Fuad Paşa Şamda altı yıl muhafaza altında yaşadı. 1908 İstanbula dönerek Âyan Meclisine âza oldu. Millî mücâdele yıllarında, yaşı çok ilerlemiş olduğu halde, vaziyetinin müsâadesi nisbetinde faydalı olmaya çalışdı; Balkan Harbinde ve Birinci Cihan Harbinde üç oğlu şehid olmuş ihtiyar mareşal, yurdunun düşman istilâsından kurtulduğunu gördükden sonra 1931 de 96 yaşında vefat etti; Eyyuba gömülmüşdür” (İ. A. Gövşa Türk Meşhurları).
Müşir Deli Fuad Paşa
(Resim: S. Bozcalı)
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM110204
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 11, pages 5849-5850
Note
Image: volume 11, page 5849
See Also Note
B.: Mahmud Celâleddin Paşa; B.: Fehim Paşa, cild 10, sayfa 5603
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.