Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
FİLİP EFENDİ
Geçen asır sonlarında gazete patronlarından, “Tarik” gazetesinin sâhibi; matbaa baskı makinalarının “Matbaa Hammalı” (B.: Hammal) denilen ameleler tarafından el çarkları ile çevrilip işletildiği o devirde hammallıkdan türemiş ve gazete sâhibi olmuşdur ki “Sabah” gazetesinin sâhibi Mihran Efendi de öyledir. (B.: Mihran Efendi, Sabahcı). İstanbul’a yalın ayakla, yarım pabuçla gelmiş olan Filip Efendinin, İstanbul basının kalem erbâbını boğazı tokluğuna çalışdırarak büyük servet yapmış pespâyelerden olduğu söylenir. Gençliğinde kısa bir müddet Tarik Gazetesinde çalışmış olan Ahmed Rasim Bey basın hâtıraları arasında onu şöyle anmaktadır:
“Tarik Gazetesine gelince, üç ay kadar devam eden kısa muharrirliğimde sâhibi Filip Efendiyi, para almak için matbaada, Karaköyde şimdi adı Cenyo olan Filipin Gazinosunda, eski köprü gazinolarında beklemekden bıkıp usanmış, nihayet alacağımdan vaz geçmişdim” (A. Rasim, Muharrir Şâir Edib).
İşte bu adamın Büyükderede mükellef bir yalısı vardı.
Hüseyin Câhid Yalçın da “Edebî Hâtıralar” isimli eserinde eski hammalı başka cebheden anlatıyor “.. Tarik Gazetesinin idarehânesi Artin Asaduryan Şirketi Mürettibiye Matbaasının üstünde idi (B.: Asaduryan Artin, cild 2, sayfa 1087), sâhibi imtiyâzı da meşhur Filip Efendi idi; rical arasına karışmış, rütbeler al...
⇓ Devamını okuyunuz...
Geçen asır sonlarında gazete patronlarından, “Tarik” gazetesinin sâhibi; matbaa baskı makinalarının “Matbaa Hammalı” (B.: Hammal) denilen ameleler tarafından el çarkları ile çevrilip işletildiği o devirde hammallıkdan türemiş ve gazete sâhibi olmuşdur ki “Sabah” gazetesinin sâhibi Mihran Efendi de öyledir. (B.: Mihran Efendi, Sabahcı). İstanbul’a yalın ayakla, yarım pabuçla gelmiş olan Filip Efendinin, İstanbul basının kalem erbâbını boğazı tokluğuna çalışdırarak büyük servet yapmış pespâyelerden olduğu söylenir. Gençliğinde kısa bir müddet Tarik Gazetesinde çalışmış olan Ahmed Rasim Bey basın hâtıraları arasında onu şöyle anmaktadır:
“Tarik Gazetesine gelince, üç ay kadar devam eden kısa muharrirliğimde sâhibi Filip Efendiyi, para almak için matbaada, Karaköyde şimdi adı Cenyo olan Filipin Gazinosunda, eski köprü gazinolarında beklemekden bıkıp usanmış, nihayet alacağımdan vaz geçmişdim” (A. Rasim, Muharrir Şâir Edib).
İşte bu adamın Büyükderede mükellef bir yalısı vardı.
Hüseyin Câhid Yalçın da “Edebî Hâtıralar” isimli eserinde eski hammalı başka cebheden anlatıyor “.. Tarik Gazetesinin idarehânesi Artin Asaduryan Şirketi Mürettibiye Matbaasının üstünde idi (B.: Asaduryan Artin, cild 2, sayfa 1087), sâhibi imtiyâzı da meşhur Filip Efendi idi; rical arasına karışmış, rütbeler almış bir adamdı. Gazeteye intisab ettiğimiz zaman huzuruna girdik. Kulaklarına kadar inmiş aziziye fesi, düğmeleri tamâmen ilikli istanbulini ile Bâbıâliyi bir gazete idârehânesine taşımış idi. Bizimle efendimiz, zâtiâliniz diyerek gaayet teşrifatlı konuşdu, içimize sıkıntılar basdı. Gazetede bulunduğumuz müddetce bir daha da yüzünü görmedik..”.
Hiciv yollu şu üç kıt’a da bu Filip Efendi hakkında Üsküdarlı meşhur Kör Hakkı Beyindir (B.: Hakkı Bey, Üsküdarlı Kör):
Bir zeberdest civan sevdim urumdan
Kaf Dağında burnu çalım kurumdan
Aslın sordum basmahâne hammalı
Tâze gelmiş Çankırı ya Çorumdan
*
Çakır pençe gülle topuk hammalım
Efendilik satma sen Kör Hakkıya
Unuttun mu azmı oynattık seni
Meyhânede bir kadeh düz rakıya
*
Ey haliül izâr Tarikci Filip
Sordum geçmişini dellâk naturdan
Dediler bir eyyâm yâri gaar idik
Çıkardı bizleri gönül haturdan
Bu kıt’alar Üsküdarlı kalender şâir Âşık Râzinin evrakı metrukesi arasında görülmüşdür, Hakkı Bey’e atfen Râzi tarafından da yazılmış olabilir. Filip Efendinin hayatı hakkında başka bilgi edinilemedi.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM110066
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 11, sayfa 5790
Bakınız Notu
B.: Hammal; B.: Mihran Efendi, Sabahcı; B.: Asaduryan Artin, cild 2, sayfa 1087; B.: Hakkı Bey, Üsküdarlı Kör
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.