Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Churn article
GÜĞÜM – Su taşımaya ve ateşde su ısıtmaya mahsus bakırdan büyükce kap ; sudan pekmez,kahve,sahleb,mürekkeb ve rakı konulan güğümler de vardır,su güğümleri ile aralarında ufak farklar vardır bulunur.
Güğümler dâimâ kulplu olur.
Su güğümünün kulpu yanındadır ,gövdesi silindirikdir,dib kısmı genişce olup boğazına doğru daralır,Boğazı dardır,ve ağzınızın bir yanında ve kulpun aksı istikametinde suyun rahat akması için ortası oluklu küçük bir dili bulunur. El’an kullanılır.Eskiden bakır çeyiz eşyâsının içinde asla unutulmayan bir parça idi.
Pekmez güğümü aynı şekildedir,ağzında dili yokdur ve kapaklıdır.Şimdi kullanılmıyor.
Kahve güğümü,aynı şekildedir,dilli ve kapaklıdır. Eskiden cezve ile kahve yetiştirmesi güç konaklarda ve büyük kahvehânelerde kahve güğümle pirişirilirdi. Artık kullanılmıyor.
Sahleb güğümü ,gövdesi yumurta şeklindedir,dip kısmına kendisine mahsus bir mangal raptedilir,ağzı dilsizdir ve kapaklıdır.Kulpu boyunda ve ağza yakın bir yerde kapağın üstünden nal şeklinde geçmişdir.Seyyar sahlebciler tarafından el’an kullanılmaktadır.
Mürekkeb güğümü ,su güğümü şeklindedir,dilsizdir ve kapaklıdır,kapağı boynuna dış tarafından gaayet sıkı olarak geçer.Eski türk mürekkebler ne kadar çalkanıp dövülürse o kadar mükemmel olurdu.El yazması Mushaflar her mürekkeble yazılmazdı.Mü...
⇓ Read more...
GÜĞÜM – Su taşımaya ve ateşde su ısıtmaya mahsus bakırdan büyükce kap ; sudan pekmez,kahve,sahleb,mürekkeb ve rakı konulan güğümler de vardır,su güğümleri ile aralarında ufak farklar vardır bulunur.
Güğümler dâimâ kulplu olur.
Su güğümünün kulpu yanındadır ,gövdesi silindirikdir,dib kısmı genişce olup boğazına doğru daralır,Boğazı dardır,ve ağzınızın bir yanında ve kulpun aksı istikametinde suyun rahat akması için ortası oluklu küçük bir dili bulunur. El’an kullanılır.Eskiden bakır çeyiz eşyâsının içinde asla unutulmayan bir parça idi.
Pekmez güğümü aynı şekildedir,ağzında dili yokdur ve kapaklıdır.Şimdi kullanılmıyor.
Kahve güğümü,aynı şekildedir,dilli ve kapaklıdır. Eskiden cezve ile kahve yetiştirmesi güç konaklarda ve büyük kahvehânelerde kahve güğümle pirişirilirdi. Artık kullanılmıyor.
Sahleb güğümü ,gövdesi yumurta şeklindedir,dip kısmına kendisine mahsus bir mangal raptedilir,ağzı dilsizdir ve kapaklıdır.Kulpu boyunda ve ağza yakın bir yerde kapağın üstünden nal şeklinde geçmişdir.Seyyar sahlebciler tarafından el’an kullanılmaktadır.
Mürekkeb güğümü ,su güğümü şeklindedir,dilsizdir ve kapaklıdır,kapağı boynuna dış tarafından gaayet sıkı olarak geçer.Eski türk mürekkebler ne kadar çalkanıp dövülürse o kadar mükemmel olurdu.El yazması Mushaflar her mürekkeble yazılmazdı.Mürekkebci bir veya iki güğüm mürekkebi,haç zamanı Surrei Hümâyun hicaza doğru hareket ederken bir dostuna verir,oraya gönderirdi.Uzun yolculukda deveye asılmış mürekkeb güğümleri durmadan çalkanır ,dövülürdü.Hacdan sonra mürekkeb güğümleri bir kaç gün Ravzai Mutahharede bırakılırdı.Peygamberin kabri yanında da kalarak âdetâ bir kudsiyet kazanan ve dönüşde de dövüle çalkana gelen bu mürekkeplerledir ki Mushaflar yazılırdı,ve bilâkis o mürekkeblerle başka hiç bir şey yazılmazdı. Zamanızda kullanılmıyor.
Rakı güğümü ;eski meyhânelerimizde şarab küpde,rakı güğümde dururdu. Şekli sahlebci güğümü şeklinde olup bir yanında kulpu vardı ,bir de alâmeti fârika olarak gövdesinin bir yanına bir yürek şekli –bakır veya pirinçden – konulurdu.Hiç kalmamışdır,son bir örneği İstanbulda Samatyada Büyük Kulei denilen selâtin meyhânede tezgâh üzerinde bir müze malı gibi duruyordu.
Reşad Ekrem Koçu
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
G7A006
Theme
Folklore
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Güç-Gülderen chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Article number and corrections are handwritten with pen on the document.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.