Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
FENERKAPUSU MESCİDİ
Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor. “Bânisi Süzekci (Süzgeçci) Yusuf Efendidir; merkadi nâ mâlûmdur, mahallesi yokdur.”
Tahsin Öz “İstanbul Câmileri” isimli eserinde şunları yazıyor: “Fenerkapısı, Mürsel Paşa, İskele Caddesinde; cami Fatih zamanında yapılmış, mevcud kitâbeye nazaran XVIII. Yüzyılda Yusuf Yazıcı tarafından ihyâ edilmişdir. Kâgir ve fevkaanî bir binâ olup altında dükkânlar vardır. Tuğla minâresi ilk binâsına âiddir.”
Mürselpaşa Caddesi ile Feneriskelesi Caddesi kavuşağında olan fevkaanî mescide yirmi beş basamak taş merdivenle çıkılır. İbâdet sahnı kare plânlıdır; beş pencere ile aydınlatılmışdır. Müezzin mahfili zemine nisbetle yüksekde olup ahşab bir merdivenle çıkılır. Ahşab olan minberi ve vâiz kürsüsü yeşil ile beyaza boyanmışdır. Mihrabın iki yanında ikisi büyük, ikisi küçük dört pirinç şamdan bulunuyordu. Ayrıca üç pencere ile aydınlatılmış son cemaat yerine de müezzin mahfilinde olduğu gibi ahşab bir merdivenle çıkılmakta idi. Son cemaat yerinin üstünde bulunan kadınlar mahfiline ise asma bir tahta merdivenle çıkılır.
Minare kapusu taş merdivenin üst başında fevkaanî imam meşrutasının yanındadır. Mescid kapusunun üzerindeki kitâbenin metni şudur:
Kıldı binâ hazreti Fâtih cennetmekân
Eylediler edâyi salât çok müslüman bir zaman
Bir zamandan sonra oldu çü...
⇓ Read more...
Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor. “Bânisi Süzekci (Süzgeçci) Yusuf Efendidir; merkadi nâ mâlûmdur, mahallesi yokdur.”
Tahsin Öz “İstanbul Câmileri” isimli eserinde şunları yazıyor: “Fenerkapısı, Mürsel Paşa, İskele Caddesinde; cami Fatih zamanında yapılmış, mevcud kitâbeye nazaran XVIII. Yüzyılda Yusuf Yazıcı tarafından ihyâ edilmişdir. Kâgir ve fevkaanî bir binâ olup altında dükkânlar vardır. Tuğla minâresi ilk binâsına âiddir.”
Mürselpaşa Caddesi ile Feneriskelesi Caddesi kavuşağında olan fevkaanî mescide yirmi beş basamak taş merdivenle çıkılır. İbâdet sahnı kare plânlıdır; beş pencere ile aydınlatılmışdır. Müezzin mahfili zemine nisbetle yüksekde olup ahşab bir merdivenle çıkılır. Ahşab olan minberi ve vâiz kürsüsü yeşil ile beyaza boyanmışdır. Mihrabın iki yanında ikisi büyük, ikisi küçük dört pirinç şamdan bulunuyordu. Ayrıca üç pencere ile aydınlatılmış son cemaat yerine de müezzin mahfilinde olduğu gibi ahşab bir merdivenle çıkılmakta idi. Son cemaat yerinin üstünde bulunan kadınlar mahfiline ise asma bir tahta merdivenle çıkılır.
Minare kapusu taş merdivenin üst başında fevkaanî imam meşrutasının yanındadır. Mescid kapusunun üzerindeki kitâbenin metni şudur:
Kıldı binâ hazreti Fâtih cennetmekân
Eylediler edâyi salât çok müslüman bir zaman
Bir zamandan sonra oldu çün harâb ihrâk ile
Geldi bir ehli sahâvet yine okundu ezan
Bânii sânisi merhum Hacı Râşid oldu kim
Özge mâli hâlisinden çün yapıldı mescid (okunamadı)
İtmiş idi hizmet çok meskûkâtı şâhâne (de)
Bu âsârı hayrdan çok memnûn oldu ehli îman
Genci dilden doğdu cevher didi Bâdi tarihin
“Dilerin andan recâyı meskeni bâğı cinan.”
Kitâbenin yazısı, ifâdesi, imlâsı, vezgi gayet bozukdur. Tarih mücevher olup 1308 (1890 - 1891) yılını verir ki kitâbe taşında rakam ile de kaydedilmişdir. Mescid 1963 de yeni bir tâmir görmüşdür.
Hadikatül Cevâmide ilk bânisi Süzekci Yusuf Efendi adında bir zât gösterilmiş olmasına rağmen halk ağzında Fâtih Sultan Mehmede atfedile gelmişdir. Yine halk ağzında şirin bir de hikâyesi vardır. Bir gün pâdişah kayıkla denizden geçer iken Fener Kapusu muhâfızı neferlerin bu kale kapusunun üzerinde açıkda namaz kıldıklarını görmüş ve hemen o kapunun iç tarafında onlara bu mescidi yaptırtmış.
Tahsin Öz’ün Yusuf Yazıcı diye kaydettiği zât ile Süzekci Yusuf efendinin aynı kimse olması kuvvetle muhtemeldir, bu takdirde mescid XV. Yüzyılda Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış, XVIII. Yüzyılda Yusuf Efendi tarıfından tecdiden ihyâ edilmiş, bir yangında yandıkdan sonra XIX. Yüzyılda da Râşid Efendi tarafından tekrar yaptırılmış olur (1970, haziran).
Hakkı GÖKTÜRK
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Hakkı Göktürk
Identifier
IAM100769
Theme
Building
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, pages 5635-5636
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.