Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ET
Ekmekden sonra gıdâ maddelerinin başında gelen Et, büyük şehir İstanbulun günlük hayatında asırlar boyunca çok önemli bir yer almışdır. Uyanık Mutlakiyet dediğimiz Tanzimat devrine kadar İstanbula et teminini hükûmet üzerine almış, İstanbula koyun ve sığır getirilmesi, celebler ve kasablar için nizamnâmeler yapılmışdı. İstanbulun eski iâşe usûlü gaayet geniş bir konudur. Teferruatı ile mütâalası bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Şu kadar kaydedelim ki celeblik, İstanbula kemiklik koyun ve sığır getirme işi büyük sermâyeye muhtac idi, onun içindir ki zenginler hükûmet emri ile celeb kaydedilirdi, ve celebler sâir vergilerden af edilirlerdi. Bazan da, iş ehli olduğu bilinen fakat sermâyesi olmayan kimseleri, müslim ve gayri müslim zenginlerden “celeb sermayesi” olarak para toplanırdı. İstanbula gelen sürülerden evvelâ sarayın, sonra askerî birliklerin, sonra imâretlerin ihtiyacı sağlanır, geri kalan hayvanlar da, günlük kesim tesbit edilmiş, halk ihtiyacı için kesilirdi. Bugünkü yazı dilimize çevirerek üç ferman sûreti alıyoruz:
“Rumeli kadılarına hüküm ki:
“İstanbulda et sıkıntısı vardır. Kazânızda olan celeblerin koyunları ne miktdardır ve İstanbula ne kadarını göndereceklerini bilmemiz lâzımdır. Her birimiz bu işle bizzat meşgul olunuz, koyunları İstanbul’a zamanında ve no...
⇓ Read more...
Ekmekden sonra gıdâ maddelerinin başında gelen Et, büyük şehir İstanbulun günlük hayatında asırlar boyunca çok önemli bir yer almışdır. Uyanık Mutlakiyet dediğimiz Tanzimat devrine kadar İstanbula et teminini hükûmet üzerine almış, İstanbula koyun ve sığır getirilmesi, celebler ve kasablar için nizamnâmeler yapılmışdı. İstanbulun eski iâşe usûlü gaayet geniş bir konudur. Teferruatı ile mütâalası bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Şu kadar kaydedelim ki celeblik, İstanbula kemiklik koyun ve sığır getirme işi büyük sermâyeye muhtac idi, onun içindir ki zenginler hükûmet emri ile celeb kaydedilirdi, ve celebler sâir vergilerden af edilirlerdi. Bazan da, iş ehli olduğu bilinen fakat sermâyesi olmayan kimseleri, müslim ve gayri müslim zenginlerden “celeb sermayesi” olarak para toplanırdı. İstanbula gelen sürülerden evvelâ sarayın, sonra askerî birliklerin, sonra imâretlerin ihtiyacı sağlanır, geri kalan hayvanlar da, günlük kesim tesbit edilmiş, halk ihtiyacı için kesilirdi. Bugünkü yazı dilimize çevirerek üç ferman sûreti alıyoruz:
“Rumeli kadılarına hüküm ki:
“İstanbulda et sıkıntısı vardır. Kazânızda olan celeblerin koyunları ne miktdardır ve İstanbula ne kadarını göndereceklerini bilmemiz lâzımdır. Her birimiz bu işle bizzat meşgul olunuz, koyunları İstanbul’a zamanında ve noksansız göndertiniz. Muharrem sonu 967 (M. Ekim 1559).”
“Diyarbekir Vâlisine ferman,
“İstanbulda et hususunda ziyâde sıkıntı vardır. Geçen sene olduğu gibi türkmen âşiretlerinden koyun çıkartıp İstanbula gönderesin. Sevval 967 (M. Temmuz 1560)”
“İstanbuldan Eflâk ve Boğadana kadar yol üzerindeki bütün kadılara hüküm.
“Eflâk ve Boğdandan gönüllü celeblerin getirdikleri sürülere yollarda kimse müdâhale etmeyecekdir, muhafızları için gönüllü celeblerin yanına yarar adamlar koyacaksınız. Zira İstanbula götürülen sürülere asla müdahale edilmeyeceği hakkındaki hükümlerin devletce celeb yazılmış kimselerin sürüleri içindir diyerek gönüllü celeblerin sürülerine yollarda müdahale edenler çıkabilir. Zilkaade 967 (M. ağustos 1560)”.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100308
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, page 5385
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.