Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
ET
Ekmekden sonra gıdâ maddelerinin başında gelen Et, büyük şehir İstanbulun günlük hayatında asırlar boyunca çok önemli bir yer almışdır. Uyanık Mutlakiyet dediğimiz Tanzimat devrine kadar İstanbula et teminini hükûmet üzerine almış, İstanbula koyun ve sığır getirilmesi, celebler ve kasablar için nizamnâmeler yapılmışdı. İstanbulun eski iâşe usûlü gaayet geniş bir konudur. Teferruatı ile mütâalası bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Şu kadar kaydedelim ki celeblik, İstanbula kemiklik koyun ve sığır getirme işi büyük sermâyeye muhtac idi, onun içindir ki zenginler hükûmet emri ile celeb kaydedilirdi, ve celebler sâir vergilerden af edilirlerdi. Bazan da, iş ehli olduğu bilinen fakat sermâyesi olmayan kimseleri, müslim ve gayri müslim zenginlerden “celeb sermayesi” olarak para toplanırdı. İstanbula gelen sürülerden evvelâ sarayın, sonra askerî birliklerin, sonra imâretlerin ihtiyacı sağlanır, geri kalan hayvanlar da, günlük kesim tesbit edilmiş, halk ihtiyacı için kesilirdi. Bugünkü yazı dilimize çevirerek üç ferman sûreti alıyoruz:
“Rumeli kadılarına hüküm ki:
“İstanbulda et sıkıntısı vardır. Kazânızda olan celeblerin koyunları ne miktdardır ve İstanbula ne kadarını göndereceklerini bilmemiz lâzımdır. Her birimiz bu işle bizzat meşgul olunuz, koyunları İstanbul’a zamanında ve no...
⇓ Devamını okuyunuz...
Ekmekden sonra gıdâ maddelerinin başında gelen Et, büyük şehir İstanbulun günlük hayatında asırlar boyunca çok önemli bir yer almışdır. Uyanık Mutlakiyet dediğimiz Tanzimat devrine kadar İstanbula et teminini hükûmet üzerine almış, İstanbula koyun ve sığır getirilmesi, celebler ve kasablar için nizamnâmeler yapılmışdı. İstanbulun eski iâşe usûlü gaayet geniş bir konudur. Teferruatı ile mütâalası bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Şu kadar kaydedelim ki celeblik, İstanbula kemiklik koyun ve sığır getirme işi büyük sermâyeye muhtac idi, onun içindir ki zenginler hükûmet emri ile celeb kaydedilirdi, ve celebler sâir vergilerden af edilirlerdi. Bazan da, iş ehli olduğu bilinen fakat sermâyesi olmayan kimseleri, müslim ve gayri müslim zenginlerden “celeb sermayesi” olarak para toplanırdı. İstanbula gelen sürülerden evvelâ sarayın, sonra askerî birliklerin, sonra imâretlerin ihtiyacı sağlanır, geri kalan hayvanlar da, günlük kesim tesbit edilmiş, halk ihtiyacı için kesilirdi. Bugünkü yazı dilimize çevirerek üç ferman sûreti alıyoruz:
“Rumeli kadılarına hüküm ki:
“İstanbulda et sıkıntısı vardır. Kazânızda olan celeblerin koyunları ne miktdardır ve İstanbula ne kadarını göndereceklerini bilmemiz lâzımdır. Her birimiz bu işle bizzat meşgul olunuz, koyunları İstanbul’a zamanında ve noksansız göndertiniz. Muharrem sonu 967 (M. Ekim 1559).”
“Diyarbekir Vâlisine ferman,
“İstanbulda et hususunda ziyâde sıkıntı vardır. Geçen sene olduğu gibi türkmen âşiretlerinden koyun çıkartıp İstanbula gönderesin. Sevval 967 (M. Temmuz 1560)”
“İstanbuldan Eflâk ve Boğadana kadar yol üzerindeki bütün kadılara hüküm.
“Eflâk ve Boğdandan gönüllü celeblerin getirdikleri sürülere yollarda kimse müdâhale etmeyecekdir, muhafızları için gönüllü celeblerin yanına yarar adamlar koyacaksınız. Zira İstanbula götürülen sürülere asla müdahale edilmeyeceği hakkındaki hükümlerin devletce celeb yazılmış kimselerin sürüleri içindir diyerek gönüllü celeblerin sürülerine yollarda müdahale edenler çıkabilir. Zilkaade 967 (M. ağustos 1560)”.
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM100308
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 10, sayfa 5385
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.