Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ESAD EFENDİ (Sâlihzâde Ahmed)
XVIII. yüz yılın ikinci yarısı ile XIX. yüz yıl başının seçkin ulemâsından, Osmanlı şeyhülislâmlarının doksanbeşincisi; Şeyhülislâm Mehmed Sâlih Efendinin oğludur, çok sağlam bir tahsil ile yetişmişdi; müderrislik ve kadılıklarda bulunarak yolu ile yükselmiş, 1205 (1790 - 1791) de Anadolu Kadıaskeri, 1208 (1793 - 1794) de Rumeli Kadıaskeri, 1218 (1803 - 1804) de şeyhülislâm olmuşdu; aydın kafası ile o an yüksek ilmiye makaamında inkılâbcı pâdişâh Üçüncü Sultan Selim’in en samimî yardımcılarından biri olmuş, tâlimli asker ocağı Nızâmı Cedid’in kurulmasında hiç bir şer’î engel olmadığını beyan eden fetvâyı tereddüd etmeden vermişdi, ve Kabakcı ayaklanmasına kadar üç buçuk yıl bir adâlet timsâli olarak makaamında kalmışdı, ve o kanlı ihtilâl içinde azledilmişdir. Dördüncü Sultan Mustafa’ya karşı Âlemdar Mustafa Paşa’nm saltanat darbesinden sonra İkinci Sultan Mahmud tarafından 22 cemâziyelâhir 1223 (15 Ağustos 1808) de ikinci defa olarak şeyhülislâmlığa getirilmiş, bu sefer de Âlemdar Paşa’yı desteklemişdi. Diktatör sadırâzamın bir gece Yeniçerilerin Bâbıâliye yapdığı kanlı ve ateşli baskında telef olması üzerine bu aydın ilim adamının da Yeniçeriler tarafından öldürülmesinden korkulmuş, 3 şevval 1223 (22 kasım 1808) de azledilmişdir (B.: Âlemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596). Mü...
⇓ Read more...
XVIII. yüz yılın ikinci yarısı ile XIX. yüz yıl başının seçkin ulemâsından, Osmanlı şeyhülislâmlarının doksanbeşincisi; Şeyhülislâm Mehmed Sâlih Efendinin oğludur, çok sağlam bir tahsil ile yetişmişdi; müderrislik ve kadılıklarda bulunarak yolu ile yükselmiş, 1205 (1790 - 1791) de Anadolu Kadıaskeri, 1208 (1793 - 1794) de Rumeli Kadıaskeri, 1218 (1803 - 1804) de şeyhülislâm olmuşdu; aydın kafası ile o an yüksek ilmiye makaamında inkılâbcı pâdişâh Üçüncü Sultan Selim’in en samimî yardımcılarından biri olmuş, tâlimli asker ocağı Nızâmı Cedid’in kurulmasında hiç bir şer’î engel olmadığını beyan eden fetvâyı tereddüd etmeden vermişdi, ve Kabakcı ayaklanmasına kadar üç buçuk yıl bir adâlet timsâli olarak makaamında kalmışdı, ve o kanlı ihtilâl içinde azledilmişdir. Dördüncü Sultan Mustafa’ya karşı Âlemdar Mustafa Paşa’nm saltanat darbesinden sonra İkinci Sultan Mahmud tarafından 22 cemâziyelâhir 1223 (15 Ağustos 1808) de ikinci defa olarak şeyhülislâmlığa getirilmiş, bu sefer de Âlemdar Paşa’yı desteklemişdi. Diktatör sadırâzamın bir gece Yeniçerilerin Bâbıâliye yapdığı kanlı ve ateşli baskında telef olması üzerine bu aydın ilim adamının da Yeniçeriler tarafından öldürülmesinden korkulmuş, 3 şevval 1223 (22 kasım 1808) de azledilmişdir (B.: Âlemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596). Müverrih Cevdet Paşa şöyle yazıyor: «..(Âlemdar Paşa Vak’asında Sarayı Hümâyuna gelerek) bir kaç gündenberi Sarayda kalmış olan Şeyhülislâm Salihzâde Ahmed Said Efendi bayram gecesi Soğukçeşme Kapusundan (bu günkü Gülhâne Parkı kapusundan) çıkarak konağına giderken bâzı eşkiyâ (ihtilâlci yeniçeriler ve onlara katılan ayak takımı) Nızâmı Cedid Şeyhülislâmı diye efendiye lâf attılar, Şeyhülislâmın yanında bulunan kadıasker efendiler nâmûsu ulemâya dokunacak bir yersiz muameleye teşebbüslerinden (Şeyhülislâm efendiye fiilen tecâvüzünden, efendinin öldürülmesinden) korkdular, şeyhülislâmın tebdili gerektiğini pâdişâha arz ettiler... Şevvalin üçüncü günü Ahmed Esad Efendi azledildi..».
Boğaziçindeki yalısına sürgün gibi çekilip kapanan Ahmed Esad Efendi orada 1230 (1815) yılında yaşı yüzü aşkın olarak öldü.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100101
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, pages 5251-5252
See Also Note
B.: Âlemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.