Dördüncü Sultan Mehmedin baş haseki sultanı; İkinci Sultan Mustafa ile Üçüncü Sultan Ahmedin anaları, bu iki hükümdarın zamanında da (1695 - 1703; 1703 - 1730) Osmanlı sarayının vâlide sultanı; tahminen 1642 de Girid Adasında Retimo şehrinde doğdu, bir rum yahud aslı Venedikli bir İtalyan kızı idi; Girid cengi içinde bu şehrin 1646 da serdar Deli Hüseyin Paşanın kılıcı ile fethinde henüz dört yaşında iken esirler arasında bulunmuş, aşırı güzelliği dolayısı ile Deli Hüseyin Paşa tarafından İstanbulda padişah sarayına gönderilmiş ve İstanbul sarayından kendisinden bir yaş kadar küçük veliahd şehzâde Sultan Mehmedin hizmetine verilmişdi. Biri prens, öbürü hizmetkâr bu iki çocuk arasındaki arkadaşlık az sonra bir aşka dönmüş, henüz yedi yaşında iken Osmanlı tahtına oturan Sultan Mehmed Gülnûş Emetullahı nikâhla alarak kendisine baş haseki yapmışdır. Sultan Mehmedin baş hasekisine olan sevgisi o kadar coşkun olmuşdur ki iki ay, üç, bâzan beş altı ay süren meşhur sürgün avlarında ve sefer yolculuklarında bile yanından ayıramamış, haseki sultanını, tekerleklerine varınca gümüş kaplı muhteşem bir arabanın içinde yanı sıra götürmüşdür. Gülnûş Emetullah Sultanın bu saltanatı pâdişah kocasının tahtdan indirildiği 1687 yılına kadar 39 yıl sürmüşdür; Dördüncü Sultan Mehmedin tahtdan indirilip...

Dördüncü Sultan Mehmedin baş haseki sultanı; İkinci Sultan Mustafa ile Üçüncü Sultan Ahmedin anaları, bu iki hükümdarın zamanında da (1695 - 1703; 1703 - 1730) Osmanlı sarayının vâlide sultanı; tahminen 1642 de Girid Adasında Retimo şehrinde doğdu, bir rum yahud aslı Venedikli bir İtalyan kızı idi; Girid cengi içinde bu şehrin 1646 da serdar Deli Hüseyin Paşanın kılıcı ile fethinde henüz dört yaşında iken esirler arasında bulunmuş, aşırı güzelliği dolayısı ile Deli Hüseyin Paşa tarafından İstanbulda padişah sarayına gönderilmiş ve İstanbul sarayından kendisinden bir yaş kadar küçük veliahd şehzâde Sultan Mehmedin hizmetine verilmişdi. Biri prens, öbürü hizmetkâr bu iki çocuk arasındaki arkadaşlık az sonra bir aşka dönmüş, henüz yedi yaşında iken Osmanlı tahtına oturan Sultan Mehmed Gülnûş Emetullahı nikâhla alarak kendisine baş haseki yapmışdır. Sultan Mehmedin baş hasekisine olan sevgisi o kadar coşkun olmuşdur ki iki ay, üç, bâzan beş altı ay süren meşhur sürgün avlarında ve sefer yolculuklarında bile yanından ayıramamış, haseki sultanını, tekerleklerine varınca gümüş kaplı muhteşem bir arabanın içinde yanı sıra götürmüşdür. Gülnûş Emetullah Sultanın bu saltanatı pâdişah kocasının tahtdan indirildiği 1687 yılına kadar 39 yıl sürmüşdür; Dördüncü Sultan Mehmedin tahtdan indirilip sarayda bir odaya kapatıldığı zaman da sevgili kocasının ızdırabına ortak olmuş, Sultan Mehmedin 1693 de ölümüne kadar 6 yıl mahbes hayatı yaşamışdır (B.: Mehmed IV, Sultan). Sevgili kocasının ölmünden iki sene sonra 1695 de büyük İkinci Sultan Mustafa unvânı ile pâdişah olunca Gülnûş Emetullah Sultan da Vâlide Sultan unvanı ile Osmanlı sarayının en ön safda kadını olmuşdu; İkinci Sultan Mustafanın ölümünde tahta diğer oğlu Üçüncü Sultan Ahmed geçmiş, Gülnûş Emetullah Sultanın onun zamanında 1715 de ölümüne kadar valide sultanlığı da 20 yıl sürmüşdür. Servetini hayır eserlerine harcamışdır, haseki sultanlığı zamanında Mekkede Hasekiye İmaretini, vâlide sultanlığı zamanında da İstanbulda iki cami yaptırmışdı. Büyük oğlu İkinci Sultan Mustafa zamanında Galatada yapdırtdığı camii “Galata Yeni Camii” adını taşırdı, zamanımızda mevcud değildi; Üçüncü Sultan Ahmed zamanında yapdırtdığı cami ise bu gün Üsküdarı tezyin eden âbidelerimizden Yeni Vâlide Cami’dir, kendi türbesi de bu ikinci camiinin yanındadır, mermer sütunlara oturtulmuş bir kubbe ile bu sütunlar arasına tunc şebîkeler konmuş bir açık türbedir. Edirne sarayında ölmüşdü, tahminen 73 yaşlarında idi, tahnit edilen nâşi İstanbula araba ile getirilerek Üsküdardaki türbesine defnedildi (B.: Galata Yeni Camii; Yeni Vâlide Camii).