Edirnekapusunun dışı İstanbulun en eski ve en büyük bir mezarlığıdır, ve bu mezarlığın başlangıcında, kale kapusu önünde küçük bir çarşı boyu vardır. Aşağıdaki notlar 1967 yılı kasım ayında tesbit edilmişdir: Kapudan çıkınca hemen sağ tarafda iki harakada bir manav ve bir büfe, tekel bâyii vardır. Onnu yanında bağçeli büyük bir kahvehâne vardır ki Dedenin Kahvehânesi diye meşhur eski bir kahvehânenin yerindedir. Bu kahvehânenin yanında ve Savaklar Caddesi üzerinde bir aşcı dükkânı, sonra aynı cadde üzerinde sağ tarafda bir sıra oto tâmircisi atöliyeleri uzanır. Hepsi derme çatma kulübemsi yapılar olan bu atöliyelerin arkasında kalmış olan eski kale hendeği içi de tamir edilecek yahud parçalanıp satılacak eski kamyon ve otomobillerle dolmuşdur. Aynı cadde üzerinde ve yine sağ kolda daha aşağıda bulgar mezarlığı vardır. Yukarda kaydedilen kahvehânenin karşısında ve Savaklar Caddesinin sol başında bir taşcı dükkânı - atöliyesi vardır. Bu atöliyeden sonra Edirnekapusu Mezarlığının bakımsız, harab, kabir taşı hırsızlarına terk edilmiş görünen bir parçası uzanır. Bu arada harabca ve bir aile tarafından iskân edilmiş Sultan Osman Rifâî Tekkesi vardır (B.: Sultan Osman Tekkesi). Savaklar Caddesinin sol kenarında yakın geçmişe kadar bir mesîre olan Mısır Tarlası diye meşhur yer futbol sah...

Edirnekapusunun dışı İstanbulun en eski ve en büyük bir mezarlığıdır, ve bu mezarlığın başlangıcında, kale kapusu önünde küçük bir çarşı boyu vardır. Aşağıdaki notlar 1967 yılı kasım ayında tesbit edilmişdir: Kapudan çıkınca hemen sağ tarafda iki harakada bir manav ve bir büfe, tekel bâyii vardır. Onnu yanında bağçeli büyük bir kahvehâne vardır ki Dedenin Kahvehânesi diye meşhur eski bir kahvehânenin yerindedir. Bu kahvehânenin yanında ve Savaklar Caddesi üzerinde bir aşcı dükkânı, sonra aynı cadde üzerinde sağ tarafda bir sıra oto tâmircisi atöliyeleri uzanır. Hepsi derme çatma kulübemsi yapılar olan bu atöliyelerin arkasında kalmış olan eski kale hendeği içi de tamir edilecek yahud parçalanıp satılacak eski kamyon ve otomobillerle dolmuşdur. Aynı cadde üzerinde ve yine sağ kolda daha aşağıda bulgar mezarlığı vardır. Yukarda kaydedilen kahvehânenin karşısında ve Savaklar Caddesinin sol başında bir taşcı dükkânı - atöliyesi vardır. Bu atöliyeden sonra Edirnekapusu Mezarlığının bakımsız, harab, kabir taşı hırsızlarına terk edilmiş görünen bir parçası uzanır. Bu arada harabca ve bir aile tarafından iskân edilmiş Sultan Osman Rifâî Tekkesi vardır (B.: Sultan Osman Tekkesi). Savaklar Caddesinin sol kenarında yakın geçmişe kadar bir mesîre olan Mısır Tarlası diye meşhur yer futbol sahası hâline konmuş bulunuyordu. Kale kapusudan çıkıldığına göre sol köşede sed üstünde her iki yanı bağçeli bir kahvehâne vardır ki eski Çavuşun Kahvehânesinin yeridir. Bu kahvehânenin altında ve Edirnekapusu - Topkapusu Caddesinin sol kenarında bir aşcı dükkânı ile on gözden fazla oto tâmirhânesi ile oto yedek parça satıcısı bir küçücük çarşı teşkil etmişdir. Bu barakamsı dükkânların arkasında eski kale hendeği içi, hendeğin diğer üst kısmında olduğu gibi tâmir edilecek veya parçalanıp satılacak kamyon ve otomobillerin çekildiği bir açık garaj olarak kullanılmakta idi. Edirnekapusu-Topkapusu Caddesinin karşı tarafı mezarlıkdır. Mezarlık önünde cadde kenarında hergün bir hayvan pazarı kurulmakda idi. Kale kapusunun karşısında Edirnekapusu - Râmi Caddesinin sol başında bir işkembeci dükkânı vardır, eski Külhanbeyinin Kahvehânesinin yeridir (B.: Edirnekapusu Kahvehâneleri). Edirnekapusu - Râmi Caddesinin sol kenarını Edirnekapusu Şehidliği kaplar. Bu caddenin sağ kenarı başında bir aşcı dükkânı ve bir taşcı atöliyesi vardır. Taşcının arkası, Edirnekapusu - Râmi Caddesinin sağ kenarı mezarlıkdır. Yukarda da kaydedildiği gibi bu meşhur mezarlığın bu kısmı da bakımsız, harab, kabir taşı hırsızlarına terkedilmişdir. Edirnekapusu - Râmi Caddesinin sağından ve mezarlık içinden geçerek Eyyuba giden Fethiçelebi Caddesi başlar. Fethiçelebi caddesinin başlarında ve sol kolda Lâ’lîzâde Çeşmesi, çeşmenin yanıbaşında da küçücük bir odacıkdan ibâret bir mescid vardır (B.: Edirnekapusu Mezarlığı Mescidi). Edirnekapusu dışı günün her saatinde kalabalık, sesli, renkli, hareketli bir yerdir. Kalabalığın çoğunluğunu da büyükşehrin ayak takımı teşkil eden. Buradaki iki kahvehâne, aşcı dükkânları, romancılar ve hikâyeciler için muhayyile sınırı dışında tıpler bulunacak yerlerdir. Bürhâneddin OLKER