EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
9. Cilt: Diş-Eri
DÜRDANE HANIM (Şamlı)
Geçen asır sonlarında yaşamış namlı bir fâhişe; gaayetle iri yarı, dev anası gibi bir arab karısı idi, Hasköyde meşhur Hasköy Hamamının külhan kapusu karşısında bir konakda tururdu; babadan, sülâleden kalma emlâkinin geliri ile geçinir, atı arabası, uşakları olan pek şatafatlı, tantanalı ve zamanının en şık, en süslü yosması idi. Başı darda olanlara fâizsiz, karzi hasen yolu ile para verir, bundan dolayı da ahvâline göz yumulur, himâye görürdü. 1315 (1897 - 1898) de ölmüş ve Kasımpaşada Kulaksız mezarlığına defnedilmişdir. Ölümünde Üsküdarlı halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu manzûme ile hicvedilmişdir: Şamlı Dürdâne Hanım şöhreti tutmuş şehri Mühmel garîban civan kırkdan artık şevheri Dîv hey’et bir kart karı idi kahbei zîbâ On ere meydan okur o bî bâkû muhâbâ Ebrûleri haspanın şan ef’ii siyeh renk Müjgânı dahi akreb her an âmâdei cenk Çekerek pırpırıdan şöyle eşbeh civanı Ya kayıkcı ya hammal kopuk bir daltabanı Eline düşer ise olsa da Zâli zeman Döner kiraz sapına üç günde tâze civan Oynaşı şehbazını ısırıp vahşet ile Âlûdei hun olur lebleri dehşet ile Sebebi mevti anın şıkırdım cevri imiş Nâmı şâniyle mâruf Kızanlıklı Kız Memiş Red eylemiş dâveti aç çıplak oğlan iken Olmuş harîmi dilde bir şereri sûzefken Aşkbazlığın doğrusu takdirle anmak gerek Can vermiş son demind...
⇓ Devamını okuyunuz...
Geçen asır sonlarında yaşamış namlı bir fâhişe; gaayetle iri yarı, dev anası gibi bir arab karısı idi, Hasköyde meşhur Hasköy Hamamının külhan kapusu karşısında bir konakda tururdu; babadan, sülâleden kalma emlâkinin geliri ile geçinir, atı arabası, uşakları olan pek şatafatlı, tantanalı ve zamanının en şık, en süslü yosması idi. Başı darda olanlara fâizsiz, karzi hasen yolu ile para verir, bundan dolayı da ahvâline göz yumulur, himâye görürdü. 1315 (1897 - 1898) de ölmüş ve Kasımpaşada Kulaksız mezarlığına defnedilmişdir. Ölümünde Üsküdarlı halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu manzûme ile hicvedilmişdir: Şamlı Dürdâne Hanım şöhreti tutmuş şehri Mühmel garîban civan kırkdan artık şevheri Dîv hey’et bir kart karı idi kahbei zîbâ On ere meydan okur o bî bâkû muhâbâ Ebrûleri haspanın şan ef’ii siyeh renk Müjgânı dahi akreb her an âmâdei cenk Çekerek pırpırıdan şöyle eşbeh civanı Ya kayıkcı ya hammal kopuk bir daltabanı Eline düşer ise olsa da Zâli zeman Döner kiraz sapına üç günde tâze civan Oynaşı şehbazını ısırıp vahşet ile Âlûdei hun olur lebleri dehşet ile Sebebi mevti anın şıkırdım cevri imiş Nâmı şâniyle mâruf Kızanlıklı Kız Memiş Red eylemiş dâveti aç çıplak oğlan iken Olmuş harîmi dilde bir şereri sûzefken Aşkbazlığın doğrusu takdirle anmak gerek Can vermiş son deminde Memiş Memiş diyerek Tas tarağın topladı üçyüzonbeşde hele Tabutu nerde ise dam olurdu bir file Koşdular son hizmete bakmayub para pula Dört zeberdest uşakla düşdü omuzda yola Yine Âşık Râzinin rivâyetine göre oynaşları delikanlıları önce Hasköy Hamamına getirtir, orada bir âlâ yıkattıkdan sonra külhan kapusu yolu ile konağına aldırtır imiş. Râzinin evrâkı metrûkesi arasından bu hanım şânında “Kitâbei sengi mezârıdır”diye bir manzûme daha çıkmışdır, yarım kaldığı görülen bir yazıdır, hakikaten mezar taşına geçirilmiş midir bilemeyiz, Kulaksız Mezarlığında kabri bulunamadı: Hû dost Kırk gün günahkâr bir gün tevbekâr Hâli âşikâr işte bu nigâr Şamlı Dürdâne elde peymâne Göçdü mestâne ne lâzım inkâr Oynaşı en az pırpırı haylaz Kırk nefer şehbaz ile dilfikâr Ak keten başı yetmişken yaşı Bir keman kaşı eylerdi şikâr Ey zâir, kul günahsız olmaz, hatâ Hakdan gizlenmez, bu sengi mezâra ibretle nazar eyle ki bunda medfune Dürdâne Hâtunun başından kırk nikâh geçmiş olub hâtun kırk nefer şehbazlarına doyamayub âhir delikanlı cevrü cefâsı ile terki dağdağai hayat eyledi, müznibenin ruhi içün merhameten elfâtiha, sene 1315. Râzi diyor ki: “Kaptanın Ziyâ diye meşhur İmam Ziyâ ki eyyâmı nevcivânîsinde orta oyununda zenneye çıkardı, bu Dürdâne Hanımın dâim eli altında idi; Dürdâne getirilen oğlanı câmehâbına almadan imam Ziyâ konakda hazır olub akdi nikâh eylerdi, delikanlı üç gün beş gün konakda mihman olub hanım tarafından azad edilecek oldukda hanımı tatlîk ider ve hediyesinin alub giderdi, anın içindir ki başından kırk nikâh geçdiğini işâret eyledik: İşimiz subh ü mesâ cürm ü hatâ Mülketi cân ü dile verdi fenâ Garki isyan olmuşam iğfir lenâ Rabbenâ yâ Rabbenâ fağfirlena”. Vâsıf HİÇ
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Vâsıf HİÇ
Kod
IAM090446
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 9, sayfa 4828-4829
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK